Wszystkie informacje w jednym formularzu
Pożyczkodawcy, banki i SKOK-i będą wręczać swoim klientom specjalne formularze informacyjne sporządzone według jednolitego wzoru, który załączono do ustawy. Kredytobiorca dowiadujący się o możliwość zaciągnięcia zobowiązania dowie się z takiej metryczki między innymi:
- jakie są podstawowe parametry proponowanego kredytu czy pożyczki – czas spłaty, sposób wypłaty i spłaty, oprocentowanie, rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO);
- ile wynosi całkowita kwota do zapłaty, czyli suma udostępnionych kredytobiorcy środków i wszystkich kosztów związanych z umową;
- jakie będą wymagane zabezpieczenia;
- czy w celu uzyskania kredytu konieczne będzie zawarcie umowy dodatkowej, np. umowy ubezpieczenia, i jaki będzie koszt takich dodatków;
- jakie będą finansowe skutki nieterminowej spłaty (dodatkowe opłaty, wysokość oprocentowania zadłużenia przeterminowanego).
Formularz będzie miał określoną datę ważności i poza danymi dotyczącymi kredytu będzie także podsumowywać uprawnienia konsumenta-kredytobiorcy. Znajduje się wśród nich prawo do bezpłatnego otrzymania projektu umowy oraz prawo do informacji o wynikach sprawdzenia klienta w bazach danych, jeśli ich wynikiem będzie odmowa udzielenia kredytu. Starający się o kredyt dowie się na przykład, że brak zdolności kredytowej wynika z negatywnej historii w Biurze Informacji Kredytowej.
Więcej czasu na wahania
Kolejną zawartą w ustawie nowością jest wydłużenie okresu, w którym konsument może odstąpić od zawartej umowy. Okres ten będzie wynosił 14 dni, lecz jeśli kredytodawca nie dopełnił obowiązku umieszczenia wszystkich niezbędnych informacji w umowie kredytowej, to czas na ewentualną rezygnację z kredytu liczony jest od momentu uzupełnienia wszystkich danych. Zapis ten spowoduje zapewne, że pożyczkodawcy będą poważnie traktowali wymogi związane z konstrukcją umowy o kredyt konsumencki.
Za odstąpienie od umowy nie można pobierać opłat z wyjątkiem odsetek naliczonych za czas upływający od wypłaty kwoty kredytu do jego spłaty. Natomiast w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu dopuszczalne będzie pobieranie prowizji. Jest to istotna zmiana – do tej pory kredyty konsumenckie gwarantowały bezpłatną wcześniejszą spłatę. W nowej wersji ustawy pojawiają się jednak ograniczenia wobec pożyczkodawców:
- prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu nie może przekraczać 1% kwoty pozostałej do spłaty, jeśli do ostatecznego terminu spłaty pozostało więcej niż rok, lub 0,5% kwoty długu, jeśli do końca umowy pozostało mniej niż rok;
- prowizję pobierać można tylko w przypadku, gdy stopa oprocentowania jest stała, a kwota kredytu spłacanego w kolejnych 12 miesiącach przekracza trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Zmiany nie tylko na lepsze
Odświeżona ustawa o kredycie konsumenckim kładzie nacisk przede wszystkim na udostępnienie kredytobiorcy informacji wystarczających do racjonalnego podjęcia decyzji. Jednolity formularz informacyjny i uszczegółowienie zapisów umieszczanych w umowach kredytowych to narzędzia, dzięki którym konsumentom będzie łatwiej porównywać kredyty i identyfikować potencjalne pułapki w postaci dodatkowych kosztów i sprzedaży wiązanej.
Jednocześnie jednak zlikwidowano 5-procentowy limit opłat i prowizji związanych z udzieleniem kredytu. Może to oznaczać powrót do marketingowych praktyk z przeszłości – przenoszenia faktycznego ciężaru kosztów z oprocentowania na opłaty i prowizje. Być może wrócą reklamy, w których dużą czcionką eksponowane będą zachęcające stawki („oprocentowanie 4,99%!”), a potencjalny klient dopiero podczas studiowania formularza informacyjnego dowie się, że kredytowi towarzyszy 10-procentowa prowizja.
Michał Kisiel
analityk Bankier.pl
m.kisiel@bankier.pl
Źródło:
