Masz kłopoty ze wzrokiem – nie siadaj za kółkiem bez okularów. Takiego nakazu nikt nie neguje. Niedowidzący kierowca może być zagrożeniem dla siebie i innych. Policja ma prawo skontrolować, czy kierujący stosuje się do lekarskich zaleceń i koryguje wzrok w czasie jazdy. Okazuje się jednak, że w prawie jazdy może być wpisane ograniczenie pozwalające kierować autem wyłącznie w okularach, a wtedy kierowca nie może zakładać szkieł kontaktowych. I odwrotnie.
- Tłumaczenia, że na oczach są soczewki kontaktowe nic nie dadzą. Nas interesuje to, co jest zapisane w prawie jazdy – mówi policjant z warszawskiej drogówki. – Jeśli lekarz polecił jazdę w okularach, to kierowca musi je mieć na nosie. W przeciwnym razie możemy wystawić mu mandat za łamanie przepisów o uprawnieniach do kierowania.
Problem stanie się jeszcze większy, gdy kierowca jeżdżący bez zalecanej korekty wzroku spowoduje wypadek. Wtedy do akcji może wkroczyć prokurator, a delikwentowi grożą dodatkowe zarzuty.
Niepozorne cyferki
Art. 87 prawa o ruchu drogowym mówi, że kierującym może być tylko osoba sprawna pod względem fizycznym i psychicznym. O tym, czy jest, decyduje lekarz. Jeśli stwierdzi, że ktoś ma kłopoty np. ze wzrokiem, słuchem albo narządami ruchu, może zezwolić na kierowanie pojazdem pod pewnymi warunkami. Chodzi o korekcję wzroku lub słuchu, stosowanie protez kończyn czy dokonanie w pojeździe takich modyfikacji, które umożliwią niepełnosprawnemu samodzielną jazdę.
Lekarskie zalecenia wpisane są w kolumnie 12 w tabelce na drugiej stronie prawa jazdy. Mają postać cyfrowych kodów. Do polskiego prawa wprowadziła je unijna Dyrektywa Rady z 29 lipca 1991 r. w sprawie praw jazdy (91/439/EWG). Kod 01.01 oznacza, że kierowca musi jeździć w okularach, kod 01.02 to zalecenie noszenia soczewek kontaktowych. Jest też kod 01.06 – okulary lub szkła kontaktowe. Ten kod jest najwygodniejszy, bo z nim kierowca może stosować zamiennie okulary lub soczewki. Problem w tym, że wielu kierowców ma wpisany kod 01.01, czyli mogą jeździć wyłącznie w okularach, a za jazdę w soczewkach grozi im mandat.
Brudne palce kontra prawo
Policjanci mówią, że tak skonstruowane przepisy mogą być kłopotliwe również dla nich.
– No bo jak mamy sprawdzić, czy kierowca, który powinien jeździć w soczewkach, ma je założone? Nawet jeśli spojrzymy kontrolowanemu głęboko w oczy, to szkła kontaktowe nie zawsze zobaczymy – tłumaczy policjant z warszawskiej drogówki. - Teoretycznie możemy poprosić o zdjęcie soczewek z oka, ale to absurdalna sytuacja. Kierowca musiałby to robić niezbyt czystymi palcami. A co, gdy akurat nie ma przy sobie pojemnika z solą fizjologiczną?
- Niestety takie jest prawo – wzdycha Mariusz Wasiak, radca z Wydziału Profilaktyki Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.- Policjant nie jest lekarzem i nie będzie oceniał, czy kierowca widzi, czy nie widzi. Ma jednak obowiązek sprawdzenia, czy stosuje się do zaleceń lekarza.
Jednak jego zdaniem policjanci nie muszą od razu wystawiać mandatu. – Sugerowałbym pouczenie – dodaje.
Co na to medycyna
Czy z medycznego punktu widzenia jest istotne, w jaki sposób kierowca koryguje sobie wzrok?
- Bywają przypadki, gdy szkła kontaktowe nie są wskazane – twierdzi prof. Jerzy Szaflik, krajowy konsultant ds. okulistyki.- Podobnie jest z okularami: kształt nosa czy położenie uszu mogą powodować, że ich noszenie będzie niemożliwe. Jednak w większości przypadków soczewek i okularów można używać alternatywnie. Dobrze dobrane soczewki mogą być nawet lepsze – np. nie ograniczają pola widzenia tak, jak oprawki okularów.
Prof. Szaflik słyszał o problemie kierowców: – Wydaje się, że w tej sytuacji należałoby doprecyzować przepisy o badaniach lekarskich kierowców. Mogę obiecać, że zgłoszę taki postulat.
Zanim będzie lepiej
Dla tych, którzy już teraz stosują soczewki zamiast okularów nie mamy dobrych wieści.
- Powinni poprosić lekarza o zmianę zaleceń i wskazanie w nowym orzeczeniu, że kierowca może używać zamiennie okularów i szkieł kontaktowych, co oznacza wpisanie w prawie jazdy kodu 01.06 – mówi Mariusz Wasiak z KGP. – To się oczywiście wiąże z wymianą tego dokumentu, ale innego wyjścia nie widzę. Odrębny dokument, jakim mogłoby być zaświadczenie od okulisty, że kierowca może stosować zamiennie soczewki lub okulary nie jest dla policjanta żadnym argumentem – decydujące znaczenie ma odpowiedni wpis (kod) w prawie jazdy.
Badanie lekarskie, wymiana prawa jazdy… Lekko licząc 270 zł! Tym, którzy wyjeżdżają samochodem za granicę, radzimy zamówić od razu dwie pary okularów lub soczewek. W niektórych krajach Unii Europejskiej (np. Niemcy, Austria, Słowacja, Hiszpania) można dostać mandat za brak zapasowych szkieł.
Podstawa prawna: Ustawa z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 21 stycznia 2004 r. w sprawie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r. Nr 24, poz. 215 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r. Nr 89, poz. 855 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r. Nr 2, poz. 15)
Anna Jorgas
Źródło:
