Ulga na start: kto może skorzystać z ulgi na start ZUS?

Prowadzenie działalności gospodarczej to pole ogromnych możliwości rozwoju. Jej prowadzenie nieodłącznie wiąże się jednak również z pewnymi kosztami. Szczególnie na początku działalności do jednych z najważniejszych należy to, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Jest to o tyle uciążliwe, że ich podstawa jest obliczana na podstawie pensji minimalnej, która rośnie co kilka miesięcy. Wyjątkowo irytujące jest ubezpieczenie zdrowotne, które nie dość, że jest ruchomą stawką, to dodatkowo nie jest wliczane w koszt uzyskania przychodu. 

Z tego powodu wielu właścicieli firm szuka sposobu na uniknięcie wysokiej płatności, a część osób w ogóle nie decyduje się na wcielenie w życie swojego pomysłu. Warto mieć jednak świadomość, że przepisy dają dużo większe możliwości nowym przedsiębiorcom. Ci mogą skorzystać z ulgi na start, pozwalającej na osiągnięcie oszczędności i rozpoczęcie przygody ze światem biznesu bez konieczności ponoszenia wysokich wydatków. Z drugiej strony nie każdy wie, że ulga na start wiąże się również z pewnymi ograniczeniami i zastosowanie jej nie będzie możliwe w każdej sytuacji.

Ulga na start: na czym polega?

Standardowe stawki składek ZUS są uzależnione od wysokości średniego wynagrodzenia. Podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż jego 60%, a to przekłada się bezpośrednio na kwotę, jaką trzeba przelewać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W 2023 roku pełne składki ZUS wynoszą 1418,48 zł +  koszt ubezpieczenia zdrowotnego, natomiast przedsiębiorcy rezygnujący z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zapłacą 1316,54 zł + składkę zdrowotną, która wynosi minimum 314,10 zł. Jest ona jednak zależna od dochodu, więc może być wielokrotnie wyższa. 

Zachętą do podejmowania własnej działalności gospodarczej jest natomiast ulga na start ZUS. W jej ramach przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności przedsiębiorca może zrezygnować z ubezpieczeń społecznych. W związku z tym będzie zobowiązany jedynie do opłacania składki zdrowotnej. Z jednej strony to dobry sposób na uzyskanie wysokich oszczędności, z drugiej należy również liczyć się z tym, że nie będzie możliwe w tym okresie oszczędzanie na emeryturę czy uzyskiwanie dodatkowych świadczeń adresowanych do osób ubezpieczonych w pełnym zakresie.

Sprawdź również: Jakie są koszty działalności gospodarczej?

Kto może skorzystać z ulgi na start ZUS?

Pozornie zasady wydają się przejrzyste, a ulga na start jest adresowana do wszystkich osób zainteresowanych prowadzeniem nowej działalności, w rzeczywistości występują pewne regulacje. Korzystając z ulgi na start ZUS należy pamiętać:

• Być osobą fizyczną: ulga na start jest przewidziana dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólników spółek cywilnych.

• Otworzyć działalność gospodarczą po raz pierwszy lub zrobić to ponownie pod warunkiem, że od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia poprzedniej upłynęło co najmniej 60 miesięcy (5 lat).

• Nie wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego takie same obowiązki przedsiębiorca wykonywał na etacie w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

• Nie podlegać ubezpieczeniu w KRUS. 

Samozatrudnienie i ulga na start: nie zawsze idą w parze

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób decyduje się na skorzystanie z formy samozatrudnienia. Działanie na własny rachunek może być bardzo dobrym wyborem. Wiele osób przekonuje przy tym do tego kroku możliwość skorzystania z ulgi na start: perspektywa 6 miesięcy, podczas których opłacać należy wyłącznie składkę zdrowotną, gwarantuje zdecydowanie większy komfort. 

Z drugiej strony bardzo często można spotkać się z sytuacją, w której dotychczasowy pracodawca – w celu np. ograniczenia kosztów – proponuje pracownikowi zamianę etatu na współpracę B2B. Ta forma jest zdecydowanie bardziej elastyczna, pozwala również znacznie obniżyć koszty, należy jednak pamiętać, że osoby podejmujące współpracę z firmą, w której były zatrudnione w tym samym lub poprzednim roku kalendarzowym, nie mogą skorzystać z ulgi na start, o ile wykonują takie same obowiązki.

Ulga na start: kod ZUS

Częstym mitem krążącym wśród początkujących przedsiębiorców jest przekonanie, że zwolnienie z ubezpieczeń społecznych w postaci ulgi na start nie oznacza konieczności zgłoszenia tego faktu w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. W rzeczywistości jest to błędne przeświadczenie i także trzeba dokonać zgłoszenia płatnika składek, można to zrobić w wygodny sposób, korzystając z formularza CEIDG-1. 

Aby skorzystać z ulgi na start, trzeba będzie złożyć druk ZUS ZZA oraz wskazać kod 05 40. Należy również pamiętać o tym, że po zakończeniu ulgi na start konieczne będzie wyrejestrowanie płatnika i ponowne zarejestrowanie z innym kodem.

Konsekwencje ulgi na start ZUS

Pozornie ulga na start oznacza same zyski: przedsiębiorca płaci zdecydowanie mniej (w skali miesiąca oszczędza ponad tysiąc złotych), może przy tym korzystać z publicznej służby zdrowia i stosunkowo tanim kosztem testować swój pomysł na biznes. Z drugiej strony należy mieć świadomość, że w tym czasie nie odprowadza się żadnych składek emerytalnych i rentowych, w związku z czym nie wypracowuje się również środków w tym zakresie. Warto o tym pomyśleć i znaleźć alternatywne sposoby zabezpieczenia jesieni życia. W związku z nieopłacaniem składki chorobowej przedsiębiorca nie otrzyma również żadnych środków z tego tytułu. 

Jak obliczyć 6 miesięcy ulgi na start?

Osoby zainteresowane założeniem własnej firmy muszą również wiedzieć, że ulga na start dotyczy 6 pełnych miesięcy prowadzenia działalności. Wobec tego, jeżeli firma zostanie otwarta w trakcie trwania miesiąca, z braku konieczności opłacania składek społecznych będzie można cieszyć się jeszcze przez kolejne pół roku po jego zakończeniu. Zawieszenie działalności gospodarczej w trakcie obowiązywania ulgi na start nie wstrzymuje natomiast jej biegu.

Co po uldze na start?

Ulga na start, choć jest istotną oszczędnością, trwa zaledwie pół roku. Początkujący przedsiębiorcy nie muszą jednak obawiać się, że od razu po jej zakończeniu będą zmuszeni do wejścia w pełny wymiar opodatkowania. Przez kolejne 24 miesiące możesz opłacać składki według preferencyjnych składek. Preferencyjne składki możesz opłacać przez 24 kolejne miesiące kalendarzowe. Naliczasz je od zadeklarowanej przez Ciebie kwoty, nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Łączny maksymalny okres ulg wynosi wobec tego 2,5 roku.