Jak zaznaczył Maciej Świrski, "w odpowiedzi na Pańskie pismo z dnia 9 lutego 2024 r., dotyczące, jak Pan to ujął +nieprzekazywania spółkom mediów publicznych środków abonamentowych+, wyjaśniam, iż takie twierdzenie jest fałszywe, gdyż środki te są przekazywane spółkom za pośrednictwem sądu".
"W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż biorąc pod uwagę chociażby wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 stycznia 2024 r., K 29/23, w którym Trybunał stwierdził niekonstytucyjność art. 26 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji w zakresie, w jakim pomija literalne wskazanie art. 459–478 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, jako wyjątków od stosowania przepisów ustawy – Kodeks spółek handlowych do jednostek publicznej radiofonii i telewizji, poprzestając na stwierdzeniu, że ustawę – Kodeks spółek handlowych stosuje się do nich z zastrzeżeniem art. 27–30 ustawy o radiofonii i telewizji, mimo że wobec treści wszystkich pozostałych przepisów systemu prawa, w tym art. 27–30 ustawy o radiofonii i telewizji, jednostki publicznej radiofonii i telewizji nie mogą zostać rozwiązane i zlikwidowane, trudno zgodzić się z Pańskim twierdzeniem, iż Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji +nie ma żadnego prawa do kwestionowania obecnego statusu spółek i umocowania osób je reprezentujących+, tj. w domyśle do kwestionowania ich likwidacji oraz reprezentowania ich przez osoby tytułujące się likwidatorami" - wskazał przewodniczący KRRiT.
Zauważył, "iż sam przedstawił się Pan jako Członek Rady Programowej Telewizji Polskiej S.A., nie zaś Telewizji Polskiej S.A. w likwidacji, co tylko dowodzi, w jak schizofrenicznej sytuacji znalazły się jednostki publicznej radiofonii i telewizji, w tym Telewizja Polska S.A.". "Rażąco bezprawne decyzje Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego mające doprowadzić do likwidacji spółek publicznej radiofonii i telewizji, stoją w oczywistej sprzeczności z misją publiczną przedmiotowych spółek, która sprowadza się do oferowania, na zasadach określonych w ustawie, całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowanego programu i innych usług" - napisał, dodając, że "trudno też zrozumieć Pańskie obawy o nadchodzącą katastrofę całego sektora mediów publicznych, skoro popiera Pan działania mające służyć jego likwidacji".
"Niemniej – wbrew Pańskim twierdzeniom – KRRiT nie zamierza przetrzymywać środków pochodzących z opłat abonamentowych, lecz kierować ich wypłatę dla każdej ze spółek będących jednostkami publicznej radiofonii i telewizji do depozytu sądowego, w celu podjęcia tychże środków przez osoby uprawnione do ich reprezentacji" - wskazano w odpowiedzi.
Zaznaczył, że "powyższe działanie będące odpowiedzią na chaos prawny i dwugłos powstały w mediach publicznych, stanowi wyraz wiary w demokratyczne państwo prawa oraz najlepszą gwarancję powierzenia ww. środków należycie umocowanym reprezentantom spółek publicznej radiofonii i telewizji". "Ostatecznie, skoro jak Pan twierdzi – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie ma rzekomo prawa do kwestionowania umocowania osób reprezentujących jednostki publicznej radiofonii i telewizji, to nie Krajowa Rada oceni ważność umocowania osoby zgłaszającej się po środki przekazane do depozytu sądowego, a władza sądownicza" - dodał.
Członek Rady Programowej TVP oraz były członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Krzysztof Luft wysłał 9 lutego do przewodniczącego rady Macieja Świrskiego pismo w sprawie środków abonamentowych. "KRRiT +ściga+ osoby, które nie płacą abonamentu, a jak się okazuje, jednocześnie odmawia przekazywania go mediom publicznym. To jest granda, a nie działanie w interesie płatników abonamentu i odbiorców mediów, na którego straży KRRiT ma obowiązek stać" - wskazał.
Zauważył, że KRRiT nie ma podstaw prawnych do blokowania wypłat. "W październiku 2023 spółki zostały poinformowane o terminach wypłat i o ich prognozowanej wysokości. Rada nie ma prawa przetrzymywania tych środków – nie jest przecież ich właścicielem, a jedynie ma za zadanie ich zbieranie (co zlecone jest Poczcie Polskiej), a następnie rozdzielanie i przekazywanie spółkom. Nie ma najmniejszej podstawy prawnej do powstrzymywania przekazywania środków abonamentowych spółkom. KRRiT nie ma bowiem żadnego prawa do kwestionowania obecnego statusu spółek i umocowania osób je reprezentujących – może to zrobić jedynie niezawisły Sąd i do czasu jego orzeczenia obowiązują w tych sprawach decyzje Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pomijając już fakt, że w odniesieniu do części rozgłośni, sądy już podjęły decyzje o wpisaniu do rejestru ich nowego statusu oraz reprezentacji, a pomimo to one również są przez KRRiT pozbawione należnych im rat środków abonamentowych" - wskazał.
"Jako członek Rady Programowej TVP nie mogę nie zauważyć, że nie przekazując spółkom środków abonamentowych, KRRiT nie tylko działa bezprawnie, ale przede wszystkim uniemożliwia radiofonii i telewizji publicznej wykonywanie jej misyjnych zadań oraz realizowanie oczekiwanych przez odbiorców programów. Co więcej te nieodpowiedzialne decyzje regulatora rynku mogą prowadzić do katastrofy finansowej całego tego sektora. Zwłaszcza byt rozgłośni regionalnych Polskiego Radia może być takim działaniem zagrożony, już w nieodległej perspektywie. Jako były członek KRRiT nie mogę wyjść ze zdumienia, że obecni członkowie tego organu, konstytucyjnie odpowiedzialni za rynek mediów, chcą brać na swoje sumienie konsekwencje takich działań" – pisze Luft.
Luft dołączył do pisma potwierdzenie uregulowania opłaty za abonament RTV. "W uchwale nr 40 /2024 z dnia 7 lutego 2024 r. o wstrzymaniu przekazywania spółkom abonamentu, KRRiT powołuje się m.in. na +Art. 6 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, przewidujący, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stoi na straży m.in. interesu odbiorców usług medialnych+. W tym wypadku widzów wnoszących opłaty abonamentowe. To oni są najbardziej uprawnieni do tego, aby żądać od KRRiT przekazania tych pieniędzy spółkom, bo to są ich pieniądze, a nie Przewodniczącego i trzech członków KRRiT, którzy przegłosowali tę uchwałę. Zwracam się do Państwa nie tylko jako ekspert i członek Rady Programowej TVP, ale także jako obywatel - płatnik abonamentu radiowo-telewizyjnego. Nie dalej jak w grudniu 2023, tak jak w poprzednich latach, opłaciłem abonament za cały rok 2024 w wysokości 294 zł 90 gr (potwierdzenie w załączniku) i nie życzę sobie, aby KRRiT te środki przetrzymywała – wpłaciłem je po to, aby telewizja i rozgłośnie publiczne miały możliwość realizowania swoich programów, których jestem odbiorcą. Dlatego domagam się natychmiast ich przekazania spółkom" – podkreślił.
W uchwale podjętej 7 lutego KRRiT podtrzymała swoje stanowisko decydując, że wypłata wpływów z abonamentu dla mediów publicznych nastąpi po prawomocnym orzeczeniu sądu rejestrowego dotyczącym postawienia tych spółek w stan likwidacji. Zapewniono również, że celem KRRiT jest wypłacenie środków z abonamentu po decyzji dotyczącej "likwidacji potwierdzonej prawomocnym orzeczeniem sądu rejestrowego". Dodano, że wówczas przekazane środki muszą zostać spożytkowane wyłącznie "na realizację zadań misji publicznej wykonywanych w ramach procesu likwidacji". "Pieniądze pochodzące z opłat abonamentowych trafią do depozytu sądowego. Podjąć będą mogły je jedynie osoby, które będą zgodnie z prawem uznane za reprezentantów spółki"- głosi uchwała.
19 grudnia Sejm podjął uchwałę "w sprawie przywrócenia ładu prawnego oraz bezstronności i rzetelności mediów publicznych oraz Polskiej Agencji Prasowej", wzywającą Skarb Państwa do działań naprawczych. Dzień później resort kultury poinformował, że minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz, jako organ wykonujący uprawnienia właścicielskie Skarbu Państwa, działając na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, odwołał 19 grudnia dotychczasowych prezesów Zarządów Telewizji Polskiej S.A., Polskiego Radia S.A. i Polskiej Agencji Prasowej S.A. i Rady Nadzorcze. Minister powołał nowe Rady Nadzorcze ww. Spółek, które powołały nowe Zarządy Spółek.
23 grudnia prezydent Duda poinformował, że zawetował przygotowaną przez nowy rząd ustawę budżetową, która przewidywała m.in. środki dla mediów publicznych na następny rok. Jak uzasadnił prezydent, jego decyzja wiązała się z "rażącym łamaniem konstytucji i zasad demokratycznego państwa prawa" w mediach publicznych.
Po prezydenckim wecie szef MKiDN podjął w 27 grudnia decyzję o postawieniu TVP, Polskiego Radia i PAP w stan likwidacji. Stan likwidacji może być cofnięty w dowolnym momencie przez właściciela – podano w komunikacie MKiDN. Analogiczną decyzję minister kultury podjął 29 grudnia w stosunku do 17 spółek regionalnych rozgłośni Polskiego Radia.
18 stycznia Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy Kodeksu spółek handlowych (Ksh) o rozwiązaniu i likwidacji spółki akcyjnej, rozumiane w ten sposób, że swoim zakresem regulacyjnym z mocy samej ustawy obejmują także jednostki publicznej rtv, są niekonstytucyjne. Ponadto TK w ogłoszonym wyroku TK orzekł, że niekonstytucyjny jest przepis ustawy o rtv wyłączający określone zapisy Ksh od stosowania w odniesieniu do jednostek publicznej rtv. MKiDN przekazało, że wyrok TK w sprawie jednostek publicznej radiofonii i telewizji nie ma jakiejkolwiek doniosłości prawnej.(PAP)
Autorka: Anna Kruszyńska
akr/ wj/