Jak napisano w uzasadnieniu nowelizacji, proponowana zmiana w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu polega na „doprecyzowaniu przepisów określających pojęcie zbrodni dokonanych przez członków i współpracowników Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej oraz innych ukraińskich formacji kolaborujących z Trzecią Rzeszą Niemiecką”, w celu przeciwdziałania rozpowszechnianiu fałszywych twierdzeń w tym zakresie.
„Wprowadzenie proponowanej zmiany przyczyni się do skuteczniejszego prowadzenia postępowań karnych przeciwko osobom zaprzeczającym sprawstwu zbrodni ludobójstwa dokonanej przez OUN frakcję Bandery i UPA” – napisano w uzasadnieniu.
Nowelizacja ustawy ma również związek z projektowanymi zmianami w Kodeksie karnym. Zmiany mają polegać na dodaniu w artykule, który przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności za propagowanie totalitaryzmów i nawoływanie do nienawiści, frazy: „Tej samej karze podlega, kto publicznie propaguje (…) ideologię Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej lub ideologię nawołującą do użycia przemocy w celu wpływania na życie polityczne lub społeczne”.
„Dla Polski banderyzm ma wymiar szczególny i bolesny. Był bezpośrednio wymierzony w Polaków zamieszkujących Kresy Wschodnie, którzy zostali uznani za przeszkodę w realizacji nacjonalistycznej wizji Ukrainy. Pamięć o rzezi wołyńskiej i innych zbrodniach pozostaje integralną częścią polskiej historii i tożsamości zbiorowej” – podkreślono w uzasadnieniu.
Projektowana ustawa zakłada także podwyższenie kary za nielegalne przekraczanie granicy państwowej oraz organizowanie tego innym osobom. Zmiany mają polegać na podniesieniu górnej granicy kary za nielegalne przekraczanie granicy w postaci bezwzględnego pozbawienia wolności z 3 lat do lat 5. Proponuje się też podniesienie wysokości kary pozbawienia wolności w przypadku organizowania innym osobom przekraczania wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Osoba, która trudni się tym procederem, będzie podlegała karze pozbawienia wolności od lat 2 do lat 12.
Propozycja wynika, jak napisano, z konieczności podjęcia zdecydowanych działań przez Polskę, która powinna uruchomić wszelkie środki pozwalające na zablokowanie tego procederu, szczególnie w obliczu trwającej pełnoskalowej wojny w Ukrainie wywołanej przez Rosję. (PAP)
zp/ aszw/ mhr/