Kilka dni temu Wiceminister Finansów, Artur Soboń przyznał, że rząd zastanawia się nad przedłużeniem programu wakacji kredytowych. To program, dzięki któremu właściciele złotówkowych kredytów hipotecznych mają okazję wstrzymania płatności rat kapitałowo-odsetkowych na osiem miesięcy – po cztery w latach 2022 i 2023. Program cieszy się dużym zainteresowaniem. Do końca 2022 roku wniosek o wakacje w spłacie zdecydowało się złożyć 1 mln 50 tys. kredytobiorców, których zadłużenie hipoteczne wynosiło łącznie 262,5 mld złotych.
Wakacje kredytowe, czyli zawieszenie spłaty kredytu
Program wakacji kredytowych został zawarty w ustawie o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Jej zapisy obowiązują od 29 lipca 2022 roku. W swoim pierwotnym założeniu wakacje kredytowe miały się skończyć wraz z upływem 2023 roku.
Czym są ustawowe wakacje kredytowe?
Ustawowe wakacje kredytowe to rządowa forma wsparcia dla kredytobiorców hipotecznych. Dzięki skorzystaniu z tego rozwiązania możliwe staje się zawieszenie spłaty ośmiu rat kapitałowo-odsetkowych kredytu. Bank nie ma prawa do poboru dodatkowych opłat czy prowizji za to, że klient skorzysta z wakacji kredytowych. Kredytobiorca w okresie zawieszenia zobligowany jest do płacenia części raty odpowiadającej ewentualnym ubezpieczeniom lub innych skredytowanym opłatom okołokredytowym.
Pamiętaj, że ustawowe wakacje kredytowe nie są tym samym, co wakacje kredytowe proponowane przez banki. Chcesz poznać różnice? Przeczytaj: Wakacje kredytowe i karencja kredytu – charakterystyka, podobieństwa, różnice
Czy można jednorazowo wykorzystać całą pulę wakacji kredytowych?
Nie jest możliwe jednorazowe wykorzystanie całej puli wakacji kredytowych. Kredytobiorca mógł skorzystać z czterech miesięcy wakacji w roku 2022 i może wykorzystać cztery kolejne miesiące wakacji w bieżącym roku. Jak wygląda dokładny harmonogram zawieszenia spłaty rat kredytu?
-
2 raty w III kwartale 2022 roku (lipiec-wrzesień)
-
2 raty w IV kwartale 2022 roku (październik-grudzień)
-
1 rata w I kwartale 2023 roku (styczeń-marzec)
-
1 rata w II kwartale 2023 roku (kwiecień-czerwiec)
-
1 rata w III kwartale 2023 roku (lipiec-wrzesień)
-
1 rata w IV kwartale 2023 roku (październik-grudzień)
Warto wiedzieć, że okresu zawieszenia w spłacie nie wlicza się w okres kredytowania. Oznacza to, że skorzystanie z wakacji kredytowych wiąże się z przesunięciem terminu zakończenia kredytu o ilość miesięcy zawieszenia w spłacie raty.
Kto może wnioskować o wakacje kredytowe?
Z wakacji kredytowych może skorzystać każdy kredytobiorca hipoteczny, który spełnia łącznie trzy poniższe warunki:
-
posiada złotówkowy kredyt hipoteczny (zaciągnięty w walucie polskiej), który został wzięty na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych;
-
zawarł umowę o kredyt hipoteczny przed 1 lipca 2022 roku;
-
jego umowa kredytowa nie kończy się przed 1 stycznia 2023 roku.
Czy wakacje kredytowe to program jedynie dla tych, którzy mają kredyt hipoteczny?
Z wakacji kredytowych mogą skorzystać nie tylko osoby, które posiadają kredyt hipoteczny, ale również wszyscy ci, którzy zdecydowali się na zaciągnięcie pożyczki, której zabezpieczeniem jest hipoteka lub inne prawo związane z nieruchomością mieszkalną. Warunkiem tutaj jest, aby pożyczka była zaciągnięta na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, czego potwierdzeniem jest stosowane oświadczenie.
Co ważne, z wakacji kredytowych skorzystają również kredytobiorcy posiadający produkty hipoteczne refinansujące i konsolidacyjne. Muszą one jednak spełniać warunki ustawowe wyszczególnione w treści powyżej.
Chciałbyś poznać inne rodzaje kredytów? Koniecznie przeczytaj nasz artykuł: Jakie są rodzaje kredytów? Praktyczny poradnik
Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe?
Wnioski o wakacje kredytowe można składać od 29 lipca 2022 roku. Robi się to pisemnie, mailowo lub przy wykorzystaniu bankowości elektronicznej. Forma uzależniona jest od możliwości, jakie daje konkretna instytucja. Wniosek powinien trafić bezpośrednio do banku, który ma 21 dni na jego rozpatrzenie. Termin biegnie od momentu złożenia wniosku, niezależnie od tego, czy bank potwierdził jego odbiór, czy też nie. Spłata kredytu zostanie zawieszona automatycznie.
Wniosek o rządowe wakacje kredytowe powinien zawierać:
-
imię i nazwisko kredytobiorcy;
-
dane banku, który udzielił kredytu;
-
wskazanie okresu lub okresów zawieszenia spłaty kredytu;
-
oświadczenie, że wniosek dotyczy kredytu lub pożyczki zaciągniętych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Wakacje kredytowe a BIK
Informacja o wakacjach kredytowych zostanie odnotowana w Raporcie BIK pod postacią adnotacji:
-
„Ustawowe zawieszenie spłaty – kredyt hipoteczny” – jeśli raport zostanie pobrany w chwili, kiedy trwa zawieszenie w spłacie rat;
-
„Zakończone ustawowe zawieszenie spłaty – kredyt hipoteczny” – jeśli raport zostanie pobrany po upływie wakacji kredytowych.
Wakacje kredytowe nie mogą być interpretowane, jako opóźnienie w spłacie rat. Fakt skorzystania z pomocy rządowej nie będzie wpływał na wysokość oceny punktowej w Raporcie BIK.
Kwestia interpretacji sytuacji finansowej oraz zdolności do terminowego regulowania zobowiązań przez klientów, którzy skorzystali z wakacji kredytowych, będzie indywidualną dla polityki kredytowej każdego z banków.
Warto wiedzieć, że banki mają 7 dni na przekazanie do BIK informacji o klientach, którzy zdecydowali się skorzystać z wakacji kredytowych. Ustawowe wakacje kredytowe obowiązują od momentu złożenia o nie wniosku, a więc ten moment będzie wyznacznikiem, kiedy informacja znajdzie się w Raporcie BIK.
Jeśli planujesz złożyć lub złożyłeś już wniosek o kilka miesięcy wakacji kredytowych, to informacje o nich będą przekazywane sukcesywnie w miesiącu, którego zawieszenie będzie dotyczyć.
Raport BIK jest przydatnym narzędziem nie tylko dla banku, który w ten sposób weryfikuje zdolność kredytową, ale także dla samego kredytobiorcy. Za pomocą dokumentu będziesz mógł sprawdzić, czy Twój kredyt został objęty wakacjami, a jego harmonogram jest przedłużony we właściwy sposób.
Konsekwencje skorzystania z wakacji kredytowych
Wakacje kredytowe to jedno z rozwiązań, jakie zaproponował rząd, chcąc pomóc kredytobiorcom hipotecznym, którzy na skutek podnoszenia stóp procentowych znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej. Stało się tak, ponieważ osoby te zdecydowały się na podpisanie umowy kredytowej na kredyt oprocentowany zmiennie. W takim wypadku każdy wzrost stop procentowych ogłoszony przez Radę Polityki Pieniężnej skutkuje automatycznym podwyższeniem rat kredytu.
Poprzedni rok to czas, kiedy oprocentowanie kredytów wzrastało kilkukrotnie. W konsekwencji rekordziści zaczęli płacić raty nawet o 100% wyższe niż przed podwyżkami. Osoby te zaciągały kredyt przed pandemią i płacili raty rzędu 1 500-2 000 złotych miesięcznie. Teraz muszą płacić około 3 000-4 000 złotych miesięcznie, co znacznie uszczupla ich budżet domowy. W takiej sytuacji skorzystanie z wakacji kredytowych jest szansą na utrzymanie płynności finansowej w gospodarstwie domowym.
Wakacje kredytowe to idealne rozwiązanie dla osób, które mają problem z terminowym regulowaniem wysokich rat kredytów. W czasie zawieszenia mogą one odłożyć część środków na przyszłe raty, aby w ten sposób ulżyć budżetowi.
Wakacje kredytowe to idealny czas na nadpłatę
Okazuje się, że wakacje kredytowe to doskonały sposób na oszczędności. Jeśli nie masz problemów z regularną spłatą swojego zobowiązania, skorzystaj z wakacji, aby w tym czasie oszczędzać środki, które musiałbyś przeznaczyć na ratę. Jak to działa?
Gdybyś płacił raty zgodnie z harmonogramem, to sporą część Twojej raty stanowiłaby część odsetkowa. Jeśli zawiesisz płatność rat kapitałowo-odsetkowych na 8 miesięcy, to wszystkie zaoszczędzone w ten sposób pieniądze, będziesz mógł przeznaczyć na nadpłatę części kapitałowej kredytu.
Wiceminister finansów o planach na przedłużenie rządowych wakacji kredytowych
W piątek 5 maja bieżącego roku w telewizji Polsat News mieliśmy okazję zobaczyć wiceministra finansów, Artura Sobonia. Wypowiadał się on na temat ewentualnego przedłużenia wakacji kredytowych:
„Cały czas ważymy wszystkie skutki tej decyzji. To jest temat cały czas otwarty, nie ma jeszcze finalnego rozstrzygnięcia. Mówiliśmy, że decyzja będzie do połowy roku i tak też się spodziewam, że w tym czasie decyzja w tej sprawie zapadnie”. |
W marcu o przedłużenie wakacji kredytowych zapytany został również premier Mateusz Morawiecki. Wówczas decyzję o przedłużeniu programu uzależniał od dwóch czynników: tempa spadku inflacji oraz projekcji stóp procentowych.
Czarne chmury nad sektorem bankowym
Przedłużenie rządowych wakacji kredytowych wyraźnie nie podoba się bankom. W zeszłym roku sektor szacował, że rządowy program będzie się wiązał z kosztami dla sektora rzędu 15-20 miliarda złotych. Decyzja o przedłużeniu wakacji skutkowałaby kolejnymi negatywnymi konsekwencjami. W styczniu prezes Związku Banków Polskich, Krzysztof Pietraszkiewicz wyjaśniał:
„Skala obciążeń i strat kapitałowych sektora bankowego jest na tyle duża, że w perspektywie najbliższych trzech lat zdolność do finansowania rozwoju polskiej gospodarki została ograniczona o ponad 300 mld zł. Każde kolejne działanie, osłabianie funduszy własnych i opóźnienie budowy kapitału sektora bankowego oznacza brak możliwości zrealizowania strategicznych programów rozwojowych”. |
W dniach 24-26 kwietnia bieżącego roku odbył się XV Europejski Kongres Gospodarczy. Podczas jego trwania miała miejsce debata „Sektor bankowy”, gdzie bankowcy wyraźnie podkreślali swoją dezaprobatę dla pomysłu przedłużenia rządowych wakacji kredytowych. W ich opinii program ma niesprawiedliwy kształt. Zdaniem bankowców polskiej gospodarce potrzebne jest uporządkowanie i rozładowanie niepewności oraz uregulowanie sektora bankowego.
Podczas debaty Prezes Związku Banków Polskich, Tadeusz Białek, podsumował dotychczasowy okres trwania programu wakacji kredytowych. Jego zdaniem z pomocy w spłacie kredytów hipotecznych skorzystało 66-68% uprawnionych, co kosztowało banki łącznie około 20 miliardów złotych. Podkreślał również, że w tym samym czasie banki musiały się borykać z konsekwencjami niekorzystnego wyroku TSUE dotyczącego kredytów frankowych, który kosztował sektor około 100 miliardów złotych. Jeśli do tego dodać nieuzasadnione próby podważania kredytów złotowych opartych na stawce WIBOR, to obraz sektora jako całości maluje się wyjątkowo pesymistycznie.
O obecnym kształcie ustawy o wakacjach kredytowych odniosła się również Elisabetta Falcetti, szefowa Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju:
„Z pewnością nie powinno być tak, że kredytobiorca, który okazał się ostrożniejszy przy pozyskiwaniu kapitału od banku, musi płacić za błędy i niedopatrzenia innych, tych mniej roztropnych. To jest marnotrawienie środków, które mogłyby zostać wykorzystane do stymulowania gospodarki i ta kwestia powinna zostać jak najszybciej naprawiona”. |
Jej słowa poparł prezes ING, Brunon Bartkiewicz:
„Jeżeli chodzi o wakacje kredytowe, to ja nie dopuszczam myśli o ich przedłużeniu. To byłoby złe, niesprawiedliwe ze społecznego punktu widzenia rozwiązanie”. |
Rządowe wakacje kredytowe – wiedza w pigułce
-
Ustawowe wakacje kredytowe dają możliwość zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego na 8 miesięcy.
-
Z ustawowych wakacji kredytowych mogą skorzystać kredytobiorcy hipoteczni, którzy wzięli kredyt lub pożyczkę w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
-
Rząd rozważa, aby zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego w postaci wakacji kredytowych przedłużyć na kolejne miesiące.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.