Wakacje kredytowe i karencja kredytu – charakterystyka, podobieństwa, różnice

Wakacje kredytowe oraz karencja kredytu to instrumenty, z jakich mogą skorzystać kredytobiorcy posiadający długoterminowe zobowiązania. Rozwiązania zostały stworzone, aby pomóc klientom banków w przejściowych problemach finansowych. Zarówno wakacje, jak i karencja polegają na zawieszeniu spłaty raty kredytu. Różnica polega na tym, że wakacje to zawieszenie w spłacie kapitału i odsetek, a karencja to zawieszenie jedynie części kapitałowej raty. Z jakimi konsekwencjami wiąże się korzystanie z tych instrumentów? Czy mogą z nich skorzystać wszyscy kredytobiorcy? Kiedy odroczenie w spłacie będzie korzystne? Na te oraz szereg innych pytań odpowiadam w poniższym tekście. Zapraszam do lektury!

Czym są i komu przysługują wakacje kredytowe?

Wakacje kredytowe to możliwość odroczenia w czasie spłaty kapitałowo-odsetkowej raty zobowiązania. Warunki takiego odroczenia są z góry określone przez bank i mogą się różnić w zależności od wybranej instytucji.

Czas trwania wakacji kredytowych

Czas trwania wakacji kredytowych może wynosić od 1 do nawet 12 miesięcy, a ich ostateczna długość uzależniona jest od:

• polityki wewnętrznej banku;

• rodzaju zobowiązania;

• przyczyn ubiegania się o odroczenie spłaty raty;

• czasu, na jaki zostało zaciągnięte zobowiązanie;

• kwoty, na jaką zostało zaciągnięte zobowiązanie.

Czy każdemu przysługuje czasowe zawieszenie w spłacie kredytu?

To, że banki dają możliwość zawnioskowania o wakacje kredytowe, nie oznacza, że wszystkie wnioski o odroczenie w spłacie dostaną decyzję pozytywną. Sytuacja każdego z klientów rozpatrywana jest indywidualnie. Największą szansę na pozytywne rozpatrzenie wniosku o wakacje kredytowe mają klienci, którzy:

• dotychczas nie mieli problemów w terminowym regulowaniu rat zobowiązania;

• posiadają dobry powód, dla którego potrzebują skorzystać z wakacji kredytowych;

• nie przekroczyli limitu czasowego odroczenia przy danym zobowiązaniu (banki najczęściej określają limity czasowe wakacji kredytowych, jako konkretną ilość miesięcy w ciągu roku lub w ciągu trwania całego okresu spłaty zobowiązania).

Wyjątek od wyżej przedstawionych zasad stanowią rządowe wakacje kredytowe. Instytucja ta została opisana w dalszej części artykułu.

Jak zawieszenie kredytu wpływa na wygląd harmonogramu jego spłaty?

Przerwa w spłacie kredytu nie oznacza, że pominięte raty zostają po prostu wykreślone bez śladu w harmonogramie. Ich wartość musi zostać rozliczona. Banki najczęściej dają klientom wybór pomiędzy:

• zwiększeniem wysokości pozostałych rat kredytu;

• wydłużeniem okresu kredytowania;

• decyzją indywidualną.

Jeśli wybór padnie na zwiększenie wysokości pozostałych do spłaty po upływie wakacji kredytowych rat, to okres spłaty kredytu nie ulegnie zmianie, ale raty, które będziesz płacił w przyszłości, będą proporcjonalnie wyższe od tych, które płaciłeś przed rozpoczęciem odroczenia w spłacie kredytu.

Okresowe zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego lub gotówkowego może się wiązać również z wydłużeniem okresu kredytowania. Wówczas wysokość i ilość pozostałych do spłaty rat pozostają bez zmian, co skutkuje przesunięciem terminu spłaty ostatniej raty.

Czasami banki zgadzają się indywidualne warunki odnośnie do wakacji kredytowych. Wówczas można zdecydować się na spłatę kilku rat jednocześnie lub ustalenie indywidualnego harmonogramu spłaty, który będzie dopasowany do Twoich możliwości. Takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko, ale nie są niemożliwe.

Czy wakacje kredytowe to dobry pomysł?

Udzielenie wakacji kredytowych nie wiąże się z koniecznością zapłacenia dodatkowej prowizji, czy żadnej innej opłaty. To instrument, który ma za zadanie nieść pomoc kredytobiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. Odroczona w czasie spłata kredytu często pozwala uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji wynikających z nieterminowej płatności rat, a w szczególności kosztów związanych odsetkami karnymi, wysyłanymi monitami i przypomnieniami o konieczności spłaty zobowiązania oraz negatywnymi wpisami do baz kredytowych, które w przyszłości mogą mocno zaszkodzić w zaciąganiu kolejnych zobowiązań.

Należy jednak mieć na uwadze, że najczęściej odroczenie spłaty kredytu będzie się wiązało ze wzrostem wysokości comiesięcznych rat w przyszłości, co wpłynie na poziom obciążenia budżetu domowego.

Dodatkowo musisz pamiętać, że pozytywną decyzję na wakacje kredytowe otrzymają jedynie ci kredytobiorcy, którzy terminowo regulowali raty zobowiązania. Jeśli więc przewidujesz, że w Twoich finansach niebawem może wydarzyć się coś, co zakłóci domową płynność finansową, reaguj wcześniej. Już jednodniowe opóźnienie w spłacie raty może przekreślić Twoje plany o wakacjach kredytowych.

Szczególny rodzaj wsparcia dla osób spłacających kredyt hipoteczny – rządowe wakacje kredytowe

Pandemia koronawirusa i kryzys wojenny na Ukrainie przyniosły Polsce spore problemy gospodarcze objawiające się głównie w wysokiej i stale rosnącej inflacji. Rada Polityki Pieniężnej postanowiła jej przeciwdziałać za pomocą podwyżki stóp procentowych. Decyzja ta szczególnie mocno uderzyła w kredytobiorców hipotecznych, których wysokości rat kredytów poszybowały w górę. Rząd postanowił wyciągnąć w stronę kredytobiorców pomocną dłoń i uchwalił ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Zaczęła ona obowiązywać od 29 lipca 2022 roku.

Wspomniana powyżej ustawa wprowadza instytucję wakacji kredytowych dla kredytobiorców hipotecznych. Zgodnie z jej zapisami, kredytobiorcy mogą liczyć na nawet 8 miesięcy odroczenia w spłacie rat kapitałowych i odsetkowych:

• po 2 miesiące w trzecim i czwartym kwartale 2022 r.;

• po 1 miesiącu w każdym z czterech kwartałów 2023 r.

W momencie, kiedy pisany jest ten artykuł, program rządowy dobiega końca. W rządzie słychać jednak głosy, że istnieją plany jego przedłużenia. Jeśli tak się stanie, na pewno będziesz mógł o tym przeczytać na naszym portalu.

Karencja spłaty kredytu – co to jest i komu przysługuje?

Aby dobrze zrozumieć mechanizm działania karencji w spłacie kredytu, należy mieć świadomość, że rata kredytu składa się z dwóch części: kapitałowej i odsetkowej. Spłata części kapitałowej pomniejsza pozostałą do spłaty kwotę kredytu, jaki zaciągnąłeś w banku. Część odsetkowa stanowi zarobek banku.

Karencja w spłacie kredytu to zawieszenie spłaty części kapitałowej raty. Część odsetkowa cały czas powinna być regulowana w wysokości zgodnej z harmonogramem spłaty kredytu. Banku dopuszczają możliwość zawnioskowania zarówno o zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego, jak również każdego innego rodzaju kredytu i pożyczki.

Kiedy możliwe jest zawnioskowanie o karencję w spłacie kredytu?

Mechanizm karencji wykorzystywany jest zazwyczaj przy spłacie kredytu hipotecznego lub długoterminowych kredytów gotówkowych. To produkty, które z założenia obarczone są ryzykiem terminowego pogorszenia sytuacji finansowej kredytobiorcy. Aby możliwe było zawnioskowanie o karencję w spłacie kredytu, wymagany jest brak opóźnień w spłacie zobowiązania.

Co w praktyce oznacza karencja kredytu?

Z instytucją karencji w spłacie kredytu hipotecznego spotkać się można najczęściej przy spłacie kredytu hipotecznego wypłacanego w transzach. Takie kredyty udzielane są na budowę domu lub zakup mieszkania deweloperskiego, które w momencie wydania pozytywnej decyzji kredytowej nie zostało jeszcze oddane do użytkowania. W innych przypadkach karencja jest traktowana jako ostateczność, ponieważ wiąże się z podwyższeniem kosztów obsługi zobowiązania.

Banki decydują się na udzielenie karencji o okresie od 1 miesiąca do nawet 5 lat. Jej ostateczna długość uzależniona będzie od indywidualnej oceny banku, rodzaju zobowiązania oraz sytuacji kredytobiorcy.

Skorzystanie z karencji w spłacie kredytu wiąże się z koniecznością systematycznego opłacania części odsetkowej raty. Wstrzymanie płatności części kapitałowej będzie skutkowało koniecznością dokonania wyboru pomiędzy wydłużeniem okresu spłaty kredytu lub zwiększeniem wysokości raty po okresie karencji.

Przy wydłużeniu okresu spłaty kredytu, wysokość jego rat pozostałych do spłaty nie ulegnie zmianie, ale będzie to skutkowało zmianą harmonogramu. W konsekwencji całkowity koszt kredytu będzie wyższy. Jeśli zdecydujesz się na podwyższenie wysokości comiesięcznych rat po okresie karencji, to długość trwania zobowiązania nie ulegnie zmianie.

Czy zawieszenie spłaty kredytu w postaci karencji to dobry pomysł?

Karencja kredytu zawsze wiąże się ze wzrostem całkowitego kosztu kredytu. Czasami jednak jest to jedyna możliwość utrzymania pozytywnej historii kredytowej i uniknięcia problemów związanych z brakiem płatności rat kredytowych w terminie.

Wakacje kredytowe a karencja w spłacie kredytu

Karencję w spłacie kredytu często błędnie nazywa się wakacjami kredytowymi. Stosowanie tych pojęć zamiennie nie jest poprawne, ponieważ to dwa różne instrumenty finansowe. Czym dokładnie się różnią? Sprawdź w poniższej tabeli!

Wakacje kredytowe oraz karencja w spłacie kredytu – wiedza w pigułce