Chociaż wiele osób ubiegających się o uzyskanie kredytu skupia się na kwestii zdolności kredytowej, często czynnikiem, który uniemożliwia uzyskanie środków, jest wkład własny. Obecnie coraz trudniej otrzymać kredyt hipoteczny bez posiadania 20% wartości nabywanej nieruchomości. Niestety – zwłaszcza w sytuacji młodych osób – zebranie takich oszczędności jest olbrzymim wyzwaniem. W wielu przypadkach z pomocą przychodzi jednak rodzina, która chce wesprzeć przyszłych kredytobiorców przy pomocy darowizny. Nie należy jednak zapominać o podatku od darowizny, który trzeba będzie zapłacić w kilku przypadkach. W niektórych sytuacjach przysługiwać nam będzie jednak zwolnienie: nie oznacza to jednak, że obejdzie się to bez dodatkowych formalności. Ich zaniedbanie i brak zgłoszenia darowizny może wiązać się z dodatkowymi problemami i koniecznością przelania odpowiednich środków na konto fiskusa.
Darowizna a podatek od darowizny
Darowizna, czyli nieodpłatne przekazanie składnika majątku drugiemu podmiotowi, towarzyszy nam niemal na każdym kroku i jest bardzo powszechna zwłaszcza w kręgach rodzinnych. Za taką należy uznać w końcu prezent wręczany np. przez rodziców dzieciom, prezenty komunijne czy ślubne. Zwykle nie zaprzątamy sobie jednak głowy zgłaszaniem ich fiskusowi. Prawo skrupulatnie określa wartość darowizn, które możemy przyjąć od konkretnej osoby w ciągu 5 lat. Będzie to zależne zwłaszcza od grupy podatkowej, w której znajduje się dana osoba, a więc od stosunków, które nas z nią łączą.
|
Kto otrzymuje darowiznę? |
Kwota wolna od podatku (uzyskana w ciągu 5 lat) |
Wysokość podatku |
|
I grupa podatkowa Wstępni (rodzice, dziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki), małżonek, rodzeństwo, synowa, zięć, pasierb, macocha, ojczym, teściowie. |
9 637 |
Do kwoty 10 278 zł ponad limit:
3%, |
|
II grupa podatkowa Siostrzenice, bratankowie, szwagierka, szwagier, rodzeństwo rodziców. |
7 276 |
Do kwoty 10 278 zł ponad limit: 7%,
|
|
III grupa podatkowa Osoby niespokrewnione |
4 092 |
Do kwoty 10 278 zł ponad limit: 12%,
|
Grupa zerowa
W ramach pierwszej grupy podatkowej w przypadku podatku od darowizn wyróżniamy jednak grupę zerową, czyli najbliższe osoby:
- małżonka,
- zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki),
- wstępnych (rodziców, dziadków),
- rodzeństwo,
- macochę,
- ojczyma.
Co ważne: darowizna w grupie zerowej uprawnia do całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. W takim przypadku nadal konieczne jest jednak zgłoszenie darowizny i to od tego działania uzależnione będzie to, czy nie zapłacimy fiskusowi za otrzymane środki. W dużym uproszczeniu oznacza to, że fundusze w postaci darowizny od rodziców, dziadków lub rodzeństwa nie będą podlegać opodatkowaniu. Jeżeli wesprze nas natomiast dalsza rodzina albo przyjaciele, trzeba będzie zapłacić zgodnie z przyjętymi stawkami.
Darowizna na wkład własny krok po kroku
Planując zakup mieszkania, warto zapoznać się z procedurą ubiegania się o kredyt hipoteczny i wszystkimi kwestiami formalnymi, z którymi przyjdzie nam się zmierzyć. Jeżeli dodatkowo chcemy skorzystać z darowizny, którą przekażemy jako wkład własny, konieczne będzie zadbanie o dodatkowe procedury i dotrzymanie kolejnych terminów. Należy przy tym pamiętać o tym, że jest to kluczowe, aby cieszyć się z darowizny bez podatku.
- Ocenienie wysokości wkładu własnego: kiedy będziemy już wiedzieć, jaką nieruchomość chcemy kupić oraz jaka jest jej cena, łatwo będzie określić wysokość wkładu własnego, jakiego będzie wymagał bank. Obecnie ta wartość wynosi ok. 20% ceny transakcyjnej, ale im więcej środków przeznaczymy na ten cel, tym mniejsze zadłużenie i niższe koszty, będziemy mogli również liczyć na lepsze warunki proponowane przez bank.
- Przekazanie darowizny: umowa darowizny zachodzi w momencie przekazania środków lub przedmiotu. Otrzymując np. darowiznę od rodziców powinniśmy jednak zadbać o to, aby kapitał został przekazany przelewem lub przekazem pocztowym. Umowę darowizny możemy również zawrzeć u notariusza, jest to obligatoryjne w przypadku przekazywania w ten sposób nieruchomości. Wówczas podatek zostanie również rozliczony przez niego.
- Zgłoszenie darowizny: ostatnim etapem jest zgłoszenie otrzymanej darowizny. W przypadku grupy zerowej mamy na to 6 miesięcy.
Zgłoszenie darowizny
Otrzymując darowiznę jako zstępny (a więc od rodziców czy dziadków), od współmałżonka czy rodzeństwa, nadal musimy jednak pamiętać o zgłoszeniu darowizny do odpowiedniego urzędu skarbowego. Mamy na to 6 miesięcy od uzyskania funduszy. Przy okazji warto pamiętać jeszcze o jednym czynniku, który często bierze pod uwagę fiskus: darowizna musi mieć formę, którą można zweryfikować: powinna więc zostać przekazana przelewem lub np. przekazem pocztowym. Muszą o tym pamiętać również osoby przygotowujące np. większą darowiznę dla dziecka z okazji ślubu czy innych uroczystości: przekazanie gotówki – choć ważne z perspektywy symbolicznej – może wiązać się z problemami z urzędem skarbowym, lepiej więc przekazać środki na konto, a w kopercie umieścić samą kartkę. Darowizna w postaci gotówki bywa często kwestionowana przez urzędników i może się to wiązać z brakiem możliwości uzyskania zwolnienia z podatku.
