W perspektywie kilku najbliższych lat najbardziej atrakcyjnym dochodowo segmentem consumer finance będą mieszkaniowe kredyty hipoteczne. Posiadają one przede wszystkim bardzo duży potencjał wzrostu. Według prognozy IBnGR wolumen mieszkaniowych kredytów hipotecznych na koniec 2011 roku może osiągnąć 2,5-krotnie wyższy poziom niż obecnie. Do relatywnie bardzo atrakcyjnych dochodowo produktów pożyczkowych w perspektywie kilku najbliższych lat należy zaliczyć także kredyty gotówkowe i karty kredytowe. Z badań IBnGR wynika, że kredyty gotówkowe i karty kredytowe będą charakteryzowały się większą stopą zwrotu skorygowaną o ryzyko, niż kredyty mieszkaniowe, ale potencjał przyrostu wolumenu w przypadku tych kredytów będzie relatywnie niższy. Dlatego atrakcyjność dochodową tych segmentów rynku IBnGR ocenia nieco niżej niż kredytów mieszkaniowych.
Produkty schyłkowe to w najbliższych kilku latach kredyty ratalne i w rachunku bieżącym. Trudno będzie na tych kredytach zarabiać i budować strategię biznesową w dłuższym okresie. Autorzy raportu oczekują w perspektywie 2012 roku realnego spadku wolumenu tych kredytów. Kredyty ratalne będą charakteryzowały się zdecydowanie najniższą atrakcyjnością inwestycyjną w perspektywie najbliższych pięciu lat, a kredyty w rachunku bieżącym będą stopniowo wypierane przez wygodniejsze karty kredytowe. Zadłużenie ludności w bankach może na koniec 2011 roku osiągnąć poziom 420 mld zł.
Wzrost konkurencji, wynikający z pojawienia się nowych podmiotów na rynku, będzie widoczny na poziomie banków jak i pośredników. Integracja rynków finansowych w Unii Europejskiej i zasada jednolitego paszportu dodatkowo wzmocni ten proces. Czynnikiem decydującym w coraz większym stopniu o pozycji konkurencyjnej banków i pośredników na rynku consumer finance będzie umiejętność budowania lojalności klientów. W ostatnim okresie nasila się bowiem zjawisko refinansowania kredytów i poszukiwania coraz to lepszych warunków kredytowych, szczególnie na rynku kredytów mieszkaniowych. Z badań IBnGR wynika, że ponad 30% klientów korzysta z ofert innych banków w celu refinansowania dotychczas zaciągniętych kredytów. Lojalność klientów wskutek nasilającej się konkurencji wyraźnie spadła. Stanowi to wyzwanie dla banków w obszarze polityki utrzymania dotychczasowych klientów i budowania długoterminowych relacji z klientami. W najbliższej perspektywie można również oczekiwać pojawienia się na rynku nowych form kredytowania. W ostatnim czasie oferta banków i pośredników wzbogaciła się o kredyty konsolidacyjne, pożyczki hipoteczne, kredyty „balonowe”, kredyty z mikroratami oraz kredyty oszczędnościowe. W perspektywie 2012 roku częstszą praktyką będzie oferowanie produktów pod własnym logiem pośredników.
W raporcie dokonana została analiza ryzyka załamania cen (wartości zabezpieczeń kredytów hipotecznych) na rynku nieruchomości w Polsce. Zdaniem IBnGR, nie należy ignorować ryzyka kryzysu. Obecna sytuacja na rynku kredytów hipotecznych w Polsce umożliwia jednak jeszcze skuteczne działania profilaktyczne, które mogą zapobiec sytuacji kryzysowej, szczególnie wpływowi galopującego wzrostu cen nieruchomości. Z uwagi na fakt, że mechanizm ekspansji kredytowej w Polsce jest analogiczny do tego, który obecnie w wielu krajach powoduje sytuacje kryzysowe, nie można jednak lekceważyć potencjalnego ryzyka kryzysu kredytowego w Polsce.
Raport zawiera analizę zagrożeń dla strategii biznesowych banków i pośredników w obszarze kredytów detalicznych wynikających z rosnącego ryzyka prawnego. Należy przede wszystkim oczekiwać podwyższenia ochrony prawnej konsumentów, która będzie wynikiem działań podejmowanych na rzecz integracji rynków konsumpcyjnych w UE. Przyszłe standardy ochrony konsumentów to przede wszystkim rozszerzone obowiązki informacyjne kredytodawców wobec kredytobiorców. Inne ryzyka prawne przedstawione w raporcie związane są z kwestią upadłości konsumenckiej i sposobu jej uregulowania, a także uregulowania działalności pośredników.
Pośrednictwo kredytowe rozwija się w Polsce bardzo dynamicznie. Obecnie co trzeci kredyt w Polsce jest sprzedawany przez pośrednie kanały dystrybucji. W perspektywie 2012 roku należy oczekiwać dalszego wzrostu znaczenia pośrednictwa kredytowego w dystrybucji kredytów dla ludności. Z prognoz Instytutu wynika, że w 2012 roku w oparciu o kanały pośrednie prawdopodobnie będzie sprzedawanych ok. 45% kredytów dla ludności. Rola pośrednictwa kredytowego wzrastać będzie wraz z rozbudową sieci placówek franczyzowych przez duże banki krajowe. Rozwojowi pośrednictwa kredytowego będzie również sprzyjała postępująca centralizacja i automatyzacja procesów udzielania kredytów w bankach. Reasumując w perspektywie najbliższych pięciu lat należy zakładać, że rola zdalnych kanałów dystrybucji kredytów detalicznych znacząco wzrośnie. W opinii Instytutu, w 2012 roku udział sprzedaży kredytów detalicznych poprzez zdalne kanały dystrybucji w Polsce będzie zbliżony do średniej europejskiej, która dla kredytów hipotecznych wynosi 15% a dla kart kredytowych 19%. Wynika to przede wszystkim z możliwość aktywnej promocji oferty kredytowej przez całą dobę czy aktywnego dotarcia do dużej liczby potencjalnych odbiorców.
| Kliknij i dowiedz się, jak uzyskać dostęp do pełnego raportu |
|
Źródło:
