W przyszłym roku na wojsko wydamy 29 mld zł. To kwota mniej więcej odpowiadająca dochodom budżetu państwa z tytułu podatku dochodowego. Więcej wydamy tylko na ZUS, obsługę długu publicznego oraz tajemnicze „różne rozliczenia”. Polskie Siły Zbrojne nie należą do najlepiej uzbrojonych na świecie, a przecież w teorii za 29 mld zł moglibyśmy kupić 2 lotniskowce. Ile zatem kosztuje nasza armia i na co głównie wydajemy pieniądze?
W 2011 roku Polskie Siły Zbrojne otrzymały z budżetu 27 mld zł, co stanowiło 1,95% PKB – tyle wynosi wskaźnik wydatków na obronność. W 2012 roku wydatki na wojsko wyniosą 29,3 mld zł. Czy dzięki tym pieniądzom będziemy bezpieczniejsi?
Liczebność Polskich Sił Zbrojnych
W Polskiej armii służy 100 tys. żołnierzy. Jeszcze w 2000 roku było ich prawie dwa razy więcej. Do 2008 roku Polskie Siły Zbrojne skurczyły się do 130 tys. żołnierzy. W tym samym roku oficjalnie zniesiono pobór do armii – w 2009 roku w stan liczebny Polskich Sił Zbrojnych był już o 30 tys. mniejszy i od tamtego czasu praktycznie nie uległ zmianom. Docelowo wraz z rezerwistami liczebność polskiej armii ma nie przekraczać 120 tys. ludzi. W sierpniu br. prezydent Bronisław Komorowski powiedział, że mamy za dużo wodzów, a za mało Indian. I rzeczywiście – na jednego oficera przypada 1,6 szeregowca i 1,8 podoficera.
| Rodzaje Sił Zbrojnych RP | Liczba żołnierzy |
| Wojska Lądowe | 60000 |
| Siły Powietrzne | 26400 |
| Marynarka Wojenna | 14100 |
| Wojska Specjalne | 1800 |
| Stan ewidencyjny | |
| Generałowie | 120 |
| Oficerowie (w tym generałowie) | 22555 |
| Podoficerowie | 39276 |
| Szeregowi | 36501 |
Uzbrojenie Polskich Sił Zbrojnych
W 2012 roku na armię wydamy 29 mld zł, co stanowi 1,95% PKB. Nie jest to mało – według Rankingu SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute) w 2009 roku pod względem wydatków na obronność zajęliśmy 21. miejsce na 154 sklasyfikowane państwa. Wówczas według szacunków SIPRI na armię wydaliśmy 10,8 mld USD (przy kursie USD/PLN z 2008 roku). Było to jednak o 2 mld USD mniej niż Holandia, prawie 5 razy mniej niż Niemcy i ponad 60 razy mniej niż USA. Co ciekawe, wydaliśmy o 3 mld USD mniej niż Grecy, ale już 10 razy więcej niż Białoruś i prawie 2 razy więcej niż Norwegia. Niestety, nie zaliczamy się do potęg militarnych. Siły Zbrojne RP dysponują ok. 900 czołgami, w tym 128 słynnymi niemieckimi Leopardami 2A4. Jest to jednak czołg oparty na konstrukcji z 1978 roku. Z kolei Siły Powietrzne do dyspozycji mają 48 słynnych samolotów wielozadaniowych F-16/D block 52+ . Na ich zakup wydamy 12 mld zł, a do tego należy doliczyć koszt szkolenia pilotów. Dla porównania: malutka Portugalia ma 38 takich maszyn, Norwegia 57, a Dania 30.
Najgorzej sytuacja wygląda w marynarce wojennej, która ma do dyspozycji dwie fregaty, w tym ORP Gen. K. Pułaski będący darem USA, gdzie służył wcześniej 20 lat. Ponadto mamy 3 korwety, 3 małe okręty rakietowe oraz 5 okrętów podwodnych (4 z lat 60., najmłodszy ORP Orzeł został zbudowany w ZSRR w połowie lat 80.). Jednak rzadko kiedy wszystkie jednostki, jakimi dysponuje Marynarka Wojenna RP, są w pełni sprawne. Do historii przeszedł cytat Romualda Szeremietiewa (wiceministra obrony narodowej w rządzie Jana Olszewskiego) z 2009 roku, kiedy tylko 3 okręty należące do polskiej armii spełniały normy techniczne – „będziemy mogli skutecznie się bronić tylko wtedy, gdy nasze wody zaatakuje flota złożona z innych 3 okrętów”.
| Kraj | Militarne wydatki w 2009 roku (w mln USD) | Procent PKB z 2008 roku |
| Polska | 10860 | 1,95% |
| Niemcy | 48022 | 1,30% |
| Holandia | 12642 | 1,40% |
| USA | 663255 | 4,30% |
| Grecja | 13917 | 3,60% |
| Białoruś | 1036 | 1,50% |
| Norwegia | 6098 | 1,30% |
| Czechy | 3246 | 1,30% |
| Słowacja | 1316 | 1,50% |
| Ukraina | 4258 | 2,70% |
| Rosja | 61000 | 3,50% |
Ile zarabiają żołnierze?
MON podaje, że podstawowy dochód żołnierza zawodowego to uposażenie zasadnicze, które jest uzależnione od stopnia wojskowego. Stopnie oficerskie podzielone są na grupy uposażenia – teoretycznie im wyższy stopień wojskowy, tym lepsze wynagrodzenie. Jednak zdarza się, że „zwykły major” zarobi mniej niż podporucznik w służbach specjalnych prowadzący szkolenia.
Najmniej zarabiają szeregowcy - ok. 1400 zł brutto, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi pensja minimalna (1386 brutto = 1032 zł netto). Jednak zawodowy szeregowiec po podpisaniu kontraktu może liczyć na 2500 zł brutto. Podoficerowie zarabiają lepiej. Kapral może liczyć już na ok. 2700 zł brutto. Z kolei zarobki oficerów zaczynają się od 3 tys. zł brutto dla podporucznika i ok. 15 tys. zł brutto dla generała.
Ile łącznie wydajemy na obronę?
Na wojsko wydajemy 21,2 mld zł z 29,3 mld zł przeznaczonych na obronę narodową. W przeliczeniu na jednego żołnierza otrzymujemy kwotę 212 tys. zł. Polska armia to jednak nie tylko wydatki na uzbrojenie, szkolenie i wynagrodzenia żołnierzy. Olbrzymią część budżetu pochłania administracja oraz przywileje wojskowe, np. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa będzie dysponować budżetem w wysokości 828 mln zł, a na świadczenia pieniężne z zaopatrzenia emerytalnego wydamy ponad 6 mld zł (żołnierz zawodowy może przejść na emeryturę już po 15 latach służby).
Obrona Narodowa - budżet Polski na 2012 rok
Dla porównania: na marynarkę wojenną wydamy tylko 628 mln zł, na siły powietrzne 1,3 mld zł, a na wojska lądowe 2,7 mld zł. Działalność badawczo-rozwojowa pochłonie tylko 24 mln zł, a uczelnie wojskowe – 196 mln zł.
Ciekawie wyglądają wydatki na obronę według zadań. Na utrzymanie i rozwój zdolności obronych wydamy prawie 21 mld zł. Ochrona i wsparcie kontrwywiadowcze to 422 mln zł. Na realizację zobowiązań sojuszniczych oraz uczestnictwo w działaniach międzynarodowych wydamy 895 mln zł. To są wydatki wynikające z członkowstwa m.in w NATO (misje zagraniczne, np. w Afganistanie) oraz ONZ.
Wydatki na obronę według zadań
Źródło: Ministerstwo Finansów
Od czasu wejścia Polski do NATO zrobiono już wiele - m.in mamy nowoczense samoloty F16 i dobre czołgi. Niestety, to za mało, czego dobrym przykładem jest tylko kilka sprawnych okrętów, które w teorii mają strzec 440 km polskiego wybrzeża. Dlatego warto się zastanowić, czy przypadkiem za dużo nie wydajemy na ryzy papieru, a za mało na karabiny?Łukasz Piechowiak
Bankier.pl
l.piechowiak@bankier.pl
Zobacz też:
» Jakie powinno być polskie wojsko?
» Wojsko płaci 10 tys. zł dziennie za badania pojazdów, bo nie ma rozporządzenia
» Polskie wojsko fatalnie chronione
» Jakie powinno być polskie wojsko?
» Wojsko płaci 10 tys. zł dziennie za badania pojazdów, bo nie ma rozporządzenia
» Polskie wojsko fatalnie chronione
Źródło:
