Co to jest kredyt studencki i jak go otrzymać?

Co to jest kredyt studencki i jak go otrzymać? (fot. Krzysztof Wojciewski / FORUM)

Kredyt studencki – wsparcie dla studentów

Kredyt studencki jest jednym ze sposobów na sfinansowanie wydatków generowanych podczas studiów i niezbędnych do zapewnienia młodym ludziom rozwoju. Spłata odsetek kredytów studenckich jest dotowana przez państwo, w związku z czym koszty związane ze zobowiązaniem są znacznie niższe, niż w przypadku tradycyjnego kredytu gotówkowego. Wiele osób twierdzi nawet, że wsparcie finansowe otrzymujemy w tym przypadku praktycznie za darmo. 

Prawne szczegóły kredytu studenckiego znajdują swoje umocowanie w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – “Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”, nazywaną również Konstytucją dla Nauki lub Ustawą 2.0. Dokument ten w bardzo rozbudowany sposób podchodzi do różnych aspektów funkcjonowania polskiego szkolnictwa wyższego, w tym pomocy socjalnej dla studentów i doktorantów, a właśnie do tego segmentu zaliczyć należy kredyty studenckie. 

Według danych ministerstwa z tego rodzaju wsparcia w latach 1998-2021 skorzystało 408 tys. studentów i doktorantów. Podczas akcji kredytowej w 2021 roku do banków wpłynęło dwa tysiące wniosków kredytowych spełniających kryterium wskazane w przepisach o kredytach studenckich. 

Wprowadzone niedawno przepisy znacząco ułatwiają jednak cały proces i sprawiają, że wnioskowanie o pożyczkę studencką staje się jeszcze bardziej korzystne.

Na nowych zasadach

Ustawa 2.0 wprowadziła wiele zmian w procedurze udzielania kredytów studenckich. Od 1 stycznia 2019 roku można ubiegać się o nie przez cały rok, wcześniej było to natomiast możliwe jedynie w okresie wakacyjnym, a więc od lipca do października. Sama umowa musiała natomiast zostać podpisana do końca grudnia. Osoby zainteresowane kredytem studenckim obecnie otrzymają również decyzję instytucji finansowej najpóźniej w ciągu 30 dni, więc zyskają stosunkowo szybki dostęp do gotówki.

Kolejnym udogodnieniem jest ułatwienie równoczesnego aplikowania o kredyt studencki i stypendium socjalne. W obu przypadkach kluczowe znaczenie odgrywa dochód na osobę w rodzinie. O ile wcześniej przyjęte limity mogły od siebie odbiegać, teraz zostały ujednolicone, co ułatwia składanie wniosków i uzyskanie wsparcia z obu tych źródeł.

Pożyczka studencka online

Kolejną zachętą do zaciągnięcia kredytu studenckiego jest prosta forma wnioskowania. Konstytucja dla Nauki umożliwia przejście przez cały proces online, bez potrzeby wychodzenia z domu. Status studenta będzie natomiast dwa razy do roku automatycznie sprawdzany przez instytucję, wobec czego znika konieczność przedstawiania zaktualizowanej legitymacji studenckiej.

Kredyty studenckie na specjalnych warunkach

Pożyczka studencka pod wieloma względami różni się od dostępnych na rynku produktów kredytowych. Cechuje ją m in.:

• Niskie oprocentowanie: student zainteresowany zaciągnięciem kredytu studenckiego zyska dostęp do bardzo taniej gotówki. Oprocentowanie wynosiło 0,5 stopy redyskontowej Narodowego Banku Polskiego. Teraz jest to wartość przekraczająca 1 proc. W praktyce: na rynku nigdy nie znajdziemy tak taniej pożyczki, jaką oferuje kredyt studencki.
• Kredyt na okres studiów: kredyty studenckie mogą być wypłacane maksymalnie przez 6 lat w przypadku studentów, oraz 4 lata w przypadku słuchaczy szkół doktorskich.
• Sposób wypłacania: kredyt studencki jest wypłacany w transzach przez cały rok akademicki, a więc 10 miesięcy.
• Dogodna spłata: spłata kredytu studenckiego rozpoczyna się po dwóch latach od ukończenia studiów. Liczba rat wynosi natomiast dwukrotność liczby wypłaconych transz pożyczki studenckiej.
• Dopłata ze strony państwa: niskie oprocentowanie, uzależnione od wysokości stopy redyskontowej, to nie wszystko. W trakcie pobierania pożyczki studenckiej oraz okresie karencji spłaty to państwo spłaca odsetki.

Kwota kredytu studenckiego

Specyficzna forma kredytów studenckich przekłada się oczywiście również na środki, na które możemy liczyć. Składając wniosek o kredyt studencki, możemy określić, jaką kwotę miesięczną chcemy uzyskać. 

Do wyboru pozostają 4 opcje: 

• 400, 
• 600,
• 800, 

   lub 

• 1000 zł.

Oczywiście bank udzielający pożyczki studenckiej nie zawsze musi zgodzić się na finansowanie w określonej wysokości. Będzie to zależne m.in. od oceny zdolności kredytowej. Nawet jeżeli nią nie dysponujemy, możemy nadal liczyć na wsparcie instytucji państwowych. Specjalne poręczenia kredytów studenckich są wydawane przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

Łącznie można pożyczyć łącznie kwotę 50.000 zł. Kredyt jest wypłacany w transzach w wysokości od 400 do 1.000 zł co miesiąc. Wysokość miesięcznie wypłacanej kwoty można zmienić w czasie trwania kredytu.

Kto może się ubiegać o kredyt studencki?

Kredyt studencki jest przeznaczony dla studentów i doktorantów uczelni publicznych i niepublicznych. Mogą to być studenci zarówno studiów dziennych, jak i wieczorowych oraz zaocznych. Warunkiem w tym przypadku jest również ich wiek. 

W chwili składania wniosku student nie może przekroczyć 30. roku życia, natomiast doktorant 35. roku życia. Takie prawo przysługuje również słuchaczom Akademii Obrony Narodowej, Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego, Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, które są osobami cywilnymi, a także cywilom będącym słuchaczami Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Możliwość ubiegania się o kredyt jest więc otwarta dla stosunkowo szerokiej grupy osób.

Z założenia kredyt studencki jest wsparciem finansowym, które ma pomóc studentom z rodzin o nie najlepszej sytuacji materialnej. W związku z tym jednym z najważniejszych warunków ubiegania się o takie finansowanie jest wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta. Każdego roku ustala się, ile może on wynosić maksymalnie, aby dany student mógł się starać o przyznanie mu kredytu studenckiego. Jeżeli wobec tego osoba spełnia kryteria co do wieku, jest studentem lub doktorantem, a średni dochód w rodzinie nie przekracza ustalonych norm, może wnioskować o preferencyjny kredyt studencki.

O kredyt studencki można się o niego ubiegać niezależnie od innych otrzymywanych świadczeń stypendialnych. Dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć w roku ubiegania się o kredyt 3000 zł. Procedura składania wniosku jest jednorazowa, a student będzie otrzymywać kredyt przez cały okres studiów.

Potrzebujesz dodatkowej gotówki? Sprawdź ofertę najlepszych kredytów gotówkowych na 5000 zł

Kredyt studencki: w jakich instytucjach?

Obecnie wniosek o kredyt studencki można składać w czterech bankach:

• PKO Bank Polski S.A.,
• PEKAO S.A.,
• Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.
• SGB-Bank S.A.

Jak widać oferta dotyczy tylko państwowo-spółdzielczych jednostek. Aby skutecznie złożyć wniosek o pożyczkę studencką, powinniśmy rozpocząć od wizyty na stronie internetowej instytucji lub bezpośrednio w placówce banku.

Jakie dokumenty będą potrzebne?

Tak jak w przypadku każdego innego kredytu, aby otrzymać kredyt studencki, konieczne jest przejście przez etap wypełniania wszelkich formalności. Absolutną podstawą jest oczywiście wniosek, który należy złożyć w banku, w którym chcielibyśmy zaciągnąć kredyt studencki. Do takiego dokumentu należy również dołączyć zaświadczenie określające dochody rodziny kredytobiorcy. Dodatkowo do banku musimy również dostarczyć dowód potwierdzający to, że jesteśmy studentami, dokument potwierdzający udział w rekrutacji na konkretną uczelnię lub dotyczący kształcenia w szkole doktorskiej. Wniosek o udzielenie kredytu studenckiego można złożyć zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej.

Oczywiście bank będzie potrzebował również dokumentów, dzięki którym będzie w stanie ocenić zdolność kredytową oraz zabezpieczenia spłaty kredytu. W większości przypadków chodzi tutaj o zaświadczenia uzyskane od pracodawców osób, które są poręczycielami kredytu studenckiego. Każdy bank może również poprosić nas o innego typu dokumenty, dlatego warto dowiedzieć się wszystkiego o wymaganych przez daną instytucję formalnościach jeszcze zanim wystąpimy z wnioskiem kredytowym. W przypadku braku zdolności kredytowej można zastosować dodatkowe, preferencyjne zabezpieczenia kredytu.

Kredyt studencki - jakie poręczenie jest wymagane?

Osoba zaciągająca kredyt na studia musi posiadać co najmniej jednego poręczyciela. To właśnie on będzie odpowiedzialny do spłaty kredytu studenckiego w sytuacji, gdy beneficjent nie będzie w stanie uregulować takiego zobowiązania samodzielnie. Kto zatem może być poręczycielem? W zdecydowanej większości przypadków są to rodzice, rodzeństwo lub dalsza rodzina studenta. Zdarzają się jednak sytuacje, w których nie możemy liczyć na pomoc kogokolwiek z naszych bliskich. Wówczas, mamy możliwość ubiegania się o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego lub Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Pierwsza z tych instytucji poręcza całość kredytu dla studentów pozbawionych opieki rodzicielskiej oraz tych, których dochód w rodzinie na osobę nie przekracza 1500 zł. Jeśli natomiast wysokość takiego dochodu nie przekracza 2000 zł, bank poręcza 90% kredytu. Z kolei, gdy chodzi o ARiMR, o jej poręczenie mogą się starać studenci pochodzący z obszarów wiejskich. Jeśli dochód w rodzinie na osobę nie przekracza 1000 zł, Agencja może poręczyć 100% kredytu studenckiego. W pozostałych przypadkach jest to natomiast 80%.

Spłata kredytu studenckiego

Jedną z największych zalet kredytu studenckiego jest przyjęty model spłaty. Ta rozpoczyna się dopiero 2 lata po zakończeniu studiów, a okres spłaty wynosi dwukrotność liczby wypłaconych transz. Przykładowo: jeżeli student otrzymywał transze kredytu studenckiego przez 30 miesięcy, a więc np. okres studiów licencjackich, okres spłaty wyniesie 60 miesięcy. Spłata wiąże się także z bardzo atrakcyjnym oprocentowaniem, którego na próżno szukać w standardowych ofertach banków. To jest zmienne i jest iloczynem wartości stopy redyskontowej weksli NBP i współczynnika wskazanego w odpowiednich przepisach. Zasadniczo rzecz biorąc, absolwent uczelni ma aż dwa lata na ustabilizowanie swojej sytuacji finansowej, a następnie może spłacać przez stosunkowo długi okres tania pożyczkę.

Umorzenie kredytu studenckiego - dokładne warunki

Kolejną zaletą pożyczki tego typu jest możliwość wnioskowania o umorzenie spłaty kredytu studenckiego lub jego części. Może wynikać to zarówno z trudnej sytuacji życiowej, jak i dobrych wyników w nauce, dlatego też pobieranie świadczeń powinno być bodźcem do wyjątkowo sumiennej pracy. Umorzenie kredytu studenckiego będzie miało miejsce, jeśli kredytobiorca ukończy studia w grupie:

• 1% najlepszych studentów: umorzonych zostanie 50% zadłużenia.
• 1,01 do 5% najlepszych studentów: umorzonych może zostać 35% zadłużenia.
• 5,01 do 10% studentów: umorzeniu może podlegać 20% zadłużenia.

W części lub całości kredyt studencki może zostać również umorzony w przypadku szczególnie trudnej sytuacji życiowej lub niezdolności do spłaty zobowiązania. Wówczas wniosek o umorzenie kredytu rozpatrzy ministra nauki i szkolnictwa wyższego albo ministra właściwego dla tych zagadnień. 

Czy warto wziąć kredyt studencki?

Choć wziąć kredyt studencki może naprawdę szerokie grono studentów czy słuchaczy szkoły doktorskiej, wielu z nich nie korzysta z tej możliwości. Często wynika to z braku wiedzy o istnieniu tej formy wsparcia lub z obaw związanych z zadłużania się w tak młodym wieku. Te są jednak bezpodstawne. Warunki proponowane przy kredycie studenckim znacząco różnią się od tych, które proponuje się kredytobiorcom w przypadku standardowych produktów kredytowych. Inny będzie przede wszystkim okres spłaty, będący dwukrotnością liczby wypłaconych transz kredytu. 

Poza tym nawet bez zdolności kredytowej uzyskanie wsparcia jest naprawdę możliwe: skorzystać można m.in. z poręczenia BGK, a dla niektórych studentów dostępne jest poręczenie agencji restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa. Oczywiście podstawową zaletą jest również bardzo niskie oprocentowanie, równe wartości stopy redyskontowej weksli NBP i wyszczególnionego w przepisach współczynnika. Przede wszystkim jednak atrakcyjność kredytu studenckiego wynika z faktu, że jego znaczna część może ulec umorzeniu, a w przypadku problemów finansowych student może liczyć nawet na całkowite umorzenie pożyczki.