Na poniedziałkowej konferencji prasowej w Warszawie Gajewska przypomniała, że program Aktywny Rodzic ma już rok – ruszył 1 października 2024 r.
– Kiedy w grudniu 2023 r. wygraliśmy wybory jako koalicja, postawiliśmy sobie jasne zadania. Chcieliśmy wesprzeć rodziny w tym najbardziej wrażliwym dla nich momencie, kiedy w ich życiu pojawia się dziecko i kiedy mają połączyć życie rodzinne z życiem zawodowym – zaznaczyła Gajewska.
Jej zdaniem Aktywny Rodzic jest „jednym z najambitniejszych programów” realizowanych w Unii Europejskiej oraz jednym z największych pod względem dofinansowania do opieki żłobkowej.
– Chcieliśmy, żeby każda rodzina odczuwała kompleksowe wsparcie. I to, na czym nam najbardziej zależało, żeby dynamicznie zwiększyć liczbę miejsc opieki, czyli żeby każda osoba w pobliżu swojego miejsca zamieszkania miała usługę żłobkową – mówiła.
Przypomniała, że budżet programu Aktywny Rodzic wynosi 8 mld 350 mln zł. Dodała, że z programu korzysta 88 proc. uprawnionych, w sumie ponad 630 tys. dzieci.
Przekazała, że z wariantu „Aktywnie w żłobku” skorzystało ponad 200 tys. dzieci, kolejne 153 tys. skorzystało z wariantu „Aktywni rodzice w pracy”, czyli tzw. babciowego, a 130 tys. dzieci z wariantu „Aktywnie w domu”.
– Program realnie wpłynął na budżety rodzinne. Kiedy analizowaliśmy największe bariery w dostępie do opieki wczesnodziecięcej, jasno wskazywaliśmy ceny tych usług. Ceny powodowały, że usługi te były dostępne tylko dla najbogatszych. Patrząc na średnie opłaty miesięczne, kiedy porównamy sierpień zeszłego roku z sierpniem tego roku, to koszty dla rodziców spadły ponad 11-krotnie (...). W sierpniu zeszłego roku było to ponad 999 zł, a teraz jest to niewiele ponad 88 zł. I to jest ten konkret – oceniła.
Zaznaczyła, że od grudnia 2023 r. w całej Polsce powstało 1475 nowych instytucji, w których są miejsca dla 37 460 dzieci.
– Kiedy ja przyszłam do ministerstwa, 1105 gmin w Polsce nie miało takiej usługi. To jest 45 proc. polskich gmin (...). W czasie naszej pracy 286 gmin zyskało dostęp do opieki wczesnodziecięcej, 286 gmin po raz pierwszy w historii utworzyło placówkę, w której zaopiekowano się najmłodszymi – wymieniła.
Gajewska podkreśliła, że kiedy zaczynała pracę w ministerstwie, wskaźnik użłobkowienia wynosił 36 proc., obecnie jest to 45,72 proc.
– Mogę się zobowiązać, że do końca tego roku poziom użłobkowienia to będzie 50 proc., a w przyszłym roku aż 60 proc. (...). Nasi poprzednicy w 2023 r. stworzyli 4221 (nowych miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech – PAP). My robimy absolutny skok rozwojowy, bo w zeszłym roku powstało ich blisko 11 tys., a w tym roku mamy – to stan do września – blisko 27 tys. nowych miejsc żłobkowych – mówiła.
Program Aktywny Rodzic obejmuje trzy świadczenia dla rodziców dzieci od 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie „Aktywni rodzice w pracy” ma charakter aktywizacyjny. Przysługuje, jeżeli oboje rodzice są aktywni zawodowo i z tytułu tej aktywności podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu od podstawy, której łączna, czyli obydwojga rodziców, wysokość wynosi nie mniej niż 100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Drugie świadczenie – „Aktywnie w żłobku” – zastępuje obecne dofinansowanie w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt w instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech. Jest dla rodziców dzieci, które korzystają ze żłobka, klubu dziecięcego albo dziennego opiekuna. Wsparcie wynosi do 1500 zł miesięcznie na dziecko lub do 1900 zł miesięcznie na dziecko z niepełnosprawnością, o ile ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności. Nie pokrywa kosztów wyżywienia.
Trzecie świadczenie – „Aktywnie w domu” – przysługuje na takich samych zasadach, jak rodzinny kapitał opiekuńczy. Nowością jest możliwość uzyskania pieniędzy na każde, w tym na pierwsze i jedyne dziecko w wieku od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia. Świadczenie wynosi 500 zł miesięcznie przez dwa lata. W tym przypadku rodzice muszą wybrać, czy zachowują tzw. prawa nabyte do rodzinnego kapitału opiekuńczego, który jest wypłacany od drugiego dziecka, czy chcą skorzystać ze świadczenia „Aktywnie w domu”. (PAP)
iżu/ joz/