Wakacje kredytowe, które miały być ratunkiem dla tysięcy kredytobiorców, nieuchronnie dobiegają końca. Zostały one wprowadzone jeszcze przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, jako reakcja na gwałtownie rosnące stopy procentowe i miały na celu złagodzenie finansowego ciężaru, który z dnia na dzień spadł na barki wielu polskich rodzin. Dzięki nim udało się zapobiec lawinie niewypłacalności i masowym egzekucjom komorniczym, które mogłyby zdestabilizować rynek nieruchomości.
W kwietniu bieżącego roku nowy rząd zdecydował o przedłużeniu wakacji kredytowych, lecz według nowych, zdecydowanie bardziej rygorystycznych zasad. Kredytobiorcy mogli zawiesić spłatę raty kredytu hipotecznego dwukrotnie w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia oraz, również dwukrotnie, w okresie od 1 września do 31 grudnia.
Wakacje kredytowe były chwilowym buforem, ale co dalej? W sytuacji, gdy prognozy dotyczące stóp procentowych na nadchodzące lata pozostają pesymistyczne, wielu z nas zastanawia się, jak poradzić sobie z finansowymi wyzwaniami, które zbliżają się coraz większymi krokami. Czy możemy liczyć na kolejne formy wsparcia, czy też czas przemyśleć własne strategie zarządzania budżetem? Na te pytania warto poszukać odpowiedzi już teraz, zanim kolejne zmiany na rynku zaskoczą nas z pełną siłą.
Na czym polegają wakacje kredytowe?
Wakacje kredytowe to program, który pozwala kredytobiorcom na czasowe zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego, oferując im chwilową ulgę w obliczu trudności finansowych spowodowanych wzrostem stóp procentowych, które wpłynęły na znaczny wzrost wysokości rat kredytowych. W 2024 roku, aby skorzystać z tego rozwiązania, trzeba spełnić konkretne wymagania.
Program jest dostępny dla osób posiadających kredyt hipoteczny w złotówkach, przeznaczony na własne cele mieszkaniowe o wartości nieprzekraczającej 1,2 mln zł. Dodatkowe warunki obejmują przekroczenie wskaźnika obciążenia dochodu ratą kredytu (RdD – rata do dochodu) na poziomie 30% lub więcej lub utrzymywanie co najmniej trójki dzieci (co zwalnia z konieczności spełniania wymogu dochodowego). Z wakacji kredytowych mogą skorzystać wyłącznie kredytobiorcy, którzy zawarli umowę kredytu hipotecznego przed początkiem lipca 2022 roku, a ostatnia rata tego kredytu przypada najwcześniej za 6 miesięcy.
W 2024 roku zawieszenie spłat rat można realizować w dwóch okresach: od 1 czerwca do 31 sierpnia oraz od 1 września do 31 grudnia, przy czym maksymalnie można zawiesić dwie raty w każdym z tych przedziałów czasowych. W okresie wakacji kredytowych nie trzeba spłacać zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej raty, jednak w niektórych przypadkach mogą nadal obowiązywać opłaty za ubezpieczenie kredytu. Ważnym aspektem jest to, że okres zawieszenia spłat przedłuża całkowity czas trwania kredytu o odpowiednią liczbę miesięcy.
Procedura złożenia wniosku jest prosta – można to zrobić pisemnie lub przez bankowość elektroniczną w banku, który uruchomił kredyt. Bank ma 21 dni na potwierdzenie przyjęcia wniosku, ale brak formalnej odpowiedzi nie wpływa na uruchomienie zawieszenia spłat. Po zakończeniu wakacji kredytowych kredytobiorcy wracają do regularnych rat, które mogą być wyższe ze względu na zmiany stóp procentowych.
Warto jednak zaznaczyć, że w 2024 roku zasady dostępu do programu są bardziej restrykcyjne, co sprawia, że nie wszyscy, którzy wcześniej z niego korzystali, będą mogli skorzystać ponownie. Zakończenie wakacji kredytowych to moment, w którym trzeba dobrze przemyśleć swoje dalsze kroki i przygotować się na ponowne pełne zobowiązania finansowe.
Wakacje kredytowe nie będą kontynuowane w 2025 roku
Chociaż wielu kredytobiorców wciąż liczy na przedłużenie wakacji kredytowych, szczególnie w kontekście niekorzystnych prognoz dotyczących stóp procentowych, wszystko wskazuje na to, że taka możliwość nie będzie dostępna w 2025 roku.
Podczas posiedzenia senackiej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, które odbyło się 17 kwietnia tego roku, Jurand Drop, ówczesny podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, jednoznacznie oświadczył, że rząd nie ma w planach kontynuowania tego rozwiązania w kolejnym roku. Ministerstwo Finansów zakłada, że rolę wsparcia przejmie Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, który ma za zadanie pomagać tym, którzy rzeczywiście znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, oferując bardziej dopasowaną formę pomocy.
Stanowisko Ministerstwa Finansów w tej sprawie nie zmieniło się do tej pory, co sugeruje, że obecny program wakacji kredytowych zakończy się wraz z końcem 2024 roku, co oznacza, że na przedłużenie wakacji kredytowych raczej nie ma co liczyć.
Osoby w bardzo trudnej sytuacji finansowej będą mogły liczyć na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Osoby znajdujące się w poważnych trudnościach finansowych, mogą obecnie i w przyszłym roku również będą mogły liczyć na wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Dzisiaj z pomocy mogą skorzystać ci, u których rata kredytu przekracza 40% dochodu gospodarstwa domowego. Dodatkowo wsparcie jest dostępne, jeśli dochód gospodarstwa, po odjęciu kosztów związanych ze spłatą kredytu, nie przekracza dwuipółkrotności kryteriów ustalonych w ustawie o pomocy społecznej. Dla gospodarstwa jednoosobowego jest to 1940 zł, a dla gospodarstw wieloosobowych – 1500 zł na osobę, pomnożone przez liczbę członków rodziny.
Zmiany wprowadzone w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców przewidują istotne zwiększenie dostępności tej pomocy. Maksymalne wsparcie wyniesie teraz 3000 zł miesięcznie przez okres do 40 miesięcy, ale nie więcej łącznie niż 120 tysięcy. Spłata wsparcia lub pożyczki rozłożona zostanie na 200 rat. Kredytobiorcy będą mogli liczyć na umorzenie 66 ostatnich rat, jeśli bez opóźnień spłacą wcześniejsze 134 raty, co pozwala na umorzenie kwoty sięgającej nawet 39,6 tys. zł.
Przejęcie przez Fundusz roli głównego narzędzia wsparcia kredytobiorców od 2025 roku jest naturalnym krokiem, szczególnie w kontekście nowelizacji ustawy, która rozszerza krąg osób kwalifikujących się do tej pomocy. Oznacza to, że większa liczba osób, które faktycznie potrzebują wsparcia, będzie mogła z niego skorzystać, co czyni Fundusz bardziej skutecznym narzędziem pomocy niż dotychczasowe wakacje kredytowe.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
