Budżet domowy z zasadą 50/ 30/ 20
Zgodnie ze strategią 50/30/20:
-
50% dochodu przeznacza się na niezbędne wydatki.
-
30% budżetu wydaje się na przyjemności.
-
20% dochodu odkłada się w ramach oszczędności.
Celem zasady 50/30/20 jest świadome i zorganizowane dysponowanie swoim budżetem. Przykładowo przy budżecie domowych wynoszącym 10 tys. zł połowę dochodu przeznacza się na niezbędne wydatki. 3 tys. zł jest dedykowane szeroko pojętym przyjemnością. Pozostałe 2 tys. zł odkłada się na przyszłość. Samą zasadę 50 30 20 spopularyzowała książka “All Your Worth: The Ultimate Lifetime Money Plan” napisana przez Elizabeth Warren.
50% dochodów na niezbędne wydatki
Wydatki niezbędne to takie, które trzeba bezwzględnie ponosić każdego miesiąca. Wśród nich pojawia się przykładowo:
-
Opłata za czynsz i inne rachunki generowane przez gospodarstwo domowe.
-
Spłata kredytu hipotecznego i innych zobowiązań finansowych.
-
Artykuły spożywcze i pozostałe podstawowe produkty.
Jeśli okazuje się, że na niezbędne wydatki wydaje się znacznie więcej niż połowę budżetu domowego, to warto przyjrzeć się sytuacji. Być może jest możliwość obniżenia kosztów, np. przez kupowanie tańszych substytutów. Ewentualne ograniczanie tzw. niezbędnych wydatków trzeba jednak przeprowadzić rozsądnie, by nie poczuć obniżenia jakości życia. Gdy problem stanowi nadmierne zadłużenie kilkoma kredytami, to można rozważyć konsolidację zadłużenia.
30% domowego budżetu na przyjemności
Do kategorii ‘30’ zaliczają się wydatki, które nie są niezbędne do normalnego funkcjonowania. Uwzględnia się tutaj między innymi:
-
Wydatki na tzw. dobra luksusowe, np. drogocenną biżuterię.
-
Opłacenie wycieczek.
-
Zakup modnej odzieży.
Nierzadko obniżenie wydatków na przyjemności wcale nie jest wyjątkowo trudne. Czasem wystarczy np. częściej korzystać z wyprzedaży czy promocji, by je istotnie obniżyć.
Należy zauważyć, że czasem ten sam typ produktu można zaliczyć zarówno do niezbędnego wydatku jak i przyjemności. Przykładowo zakup artykułów do przygotowania posiłków z zasady jest niezbędnym wydatkiem. Z kolei kupno posiłków w wykwintnej restauracji należy już uznać za wydatek na przyjemności.
20% budżetu na oszczędności
Oszczędzanie pieniędzy to ważny aspekt zasady 50/30/20. Wedle tej metody należy odkładać 20% dochodu na oszczędności. Oszczędności warto powiększać np. przez lokaty czy konta oszczędnościowe. Rozważyć można też produkty inwestycyjne i przykładowo konta maklerskie. Tu jednak należy pamiętać o ryzyko utraty kapitału.
Jednym z celów jest tu zapewnienie sobie bezpiecznej przyszłości finansowej. Regularne oszczędzanie pozwala zbudować poduszkę bezpieczeństwa i fundusz awaryjny. To może okazać się bezcenne, np. przy nagłych problemach zawodowych i tymczasowej utracie dochodów. Ponadto oszczędzanie pozwala realizować cele długoterminowe, np. odłożyć środki na wkład własny.
Zasada 50/30/20 krok po kroku
Chcąc wprowadzić zasadę 50 30 20 w życie:
-
Trzeba obliczyć miesięczny dochód gospodarstwa domowego netto. Zaliczają się tu wszystkie dochody.
-
Należy skategoryzować wszystkie wydatki ponoszone w jednym miesiącu. W tym celu można skorzystać np. z paragonów i arkusza kalkulacyjnego Excel.
-
Teraz można ustalić jaką cześć budżetu faktycznie wydaje się na niezbędne wydatki, przyjemności i oszczędności. Następnie należy dążyć do tego, by struktura wydatków w kolejnym miesiącu zbliżała się do proporcji 50%, 30%, 20%.
Powyższe kroki należy wykonywać każdego miesiąca.
Plusy i minusy planowania budżetu z zasadą 50 30 20
Do zalet metody 50/30/20 należy:
-
Prostota — ta metoda jest na tyle łatwa, że można ją praktykować długoterminowo bez poczucia zniechęcenia.
-
Precyzja — 50 30 20 określa konkretne kwoty, jakie powinno się przeznaczać na poszczególne kategorie wydatków.
-
Zrównoważone podejście — z zasadą 50 30 20 dba się o cele finansowe w różnych perspektywach czasowych.
Z powyższych powodów zasada 50/30/20 stała się popularna w wielu krajach.
Trzeba jednak pamiętać, że zasada 50/30/20 nie uwzględnia specyfiki indywidualnej sytuacji. Finanse osobiste są zaś kwestią indywidualną i zawsze wymagają zwrócenia uwagi na konkretne uwarunkowania.
Ponadto 50/30/20 zakłada, że struktura wydatków powinna być identyczna w każdym miesiącu. Mija się to nieco z rzeczywistością. Przykładowo w miesiącu spędzonym na wakacjach poziom wydatków na przyjemności będzie większy niż w innych miesiącach.
Metoda 50/30/20 jest skuteczna przy odpowiednim podejściu
Zasada 50/30/20 to koncepcja wspierająca świadome zarządzanie budżetem domowym. Można ją polecić zwłaszcza tym, którzy jak dotąd nie stosowali żadnych ustrukturyzowanych metod zarządzania budżetem.
Jednakże proporcje 50%, 30%, 20% nie są optymalne w każdym przypadku. Przykładowo przy relatywnie niskich dochodach i sporych zobowiązaniach finansowych obniżenie kategorii niezbędnych wydatków do 50% może okazać się niezmiernie trudne lub wręcz niemożliwe. Wtedy to lepszym i realistycznym celem mogą być np. proporcje 60%, 30%, 10%.
Z kolei dla osoby zarabiającej kilkukrotność średniej krajowej, bez większych zobowiązań właściwe proporcje mogą prezentować się następująco: 30%, 40%, 30%.
Praktykowanie zasady 50/30/20 często jest więc dobrym pomysłem. Na tę zasadę lepiej patrzeć jednak jak na koncepcje zarządzania finansami. De facto optymalna struktura wydatków wcale nie musi wynosić dokładnie 50%, 30% i 20%. Zasada 50 30 20 powinna być dopasowywana do potrzeb własnych.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
Komentarze