Gdzie trzymać pieniądze: czy warto przechowywać gotówkę w domu?

Kwestia ta staje się jeszcze bardziej istotna, gdy zdajemy sobie sprawę z tego, że nie zawsze miejsce, które wydaje się nam najbezpieczniejsze, rzeczywiście nim jest. Przyjrzymy się kilku aspektom przechowywania gotówki w domu. Od typowych miejsc po te wyjątkowe. 

Co mają do zaoferowania banki?

Najpopularniejszy sposób przechowywania pieniędzy to oczywiście skorzystanie z oferty tradycyjnej bankowości. Trzeba o tym wspomnieć, bo większość naszych oszczędności powinna trafić właśnie tam. Nie jest to jednak główny przedmiot niniejszego artykułu, więc wspomnimy pobieżnie jakie formy przechowywania pieniędzy można  zastosować. 

W banku trzymać gotówkę możesz kilka sposobów. Instytucje te oferują kilka podstawowych produktów:

• Konta ROR: nisko lub w ogóle nieoprocentowane miejsce, gdzie masz łatwy dostęp do swoich pieniędzy. Przetrzymywanie tam większych sum jest czystym marnotrawstwem, gdyż z każdym dniem tracą one na wartości przez inflację. 

• Konta oszczędnościowe: nieco lepiej oprocentowane konto, z którego warto skorzystać, jeśli nie chcemy zamrażać dostępu do naszej gotówki na dłuższy czas. Konto oszczędnościowe nadaje się doskonale do przetrzymywania niewielkich nadwyżek finansowych. 

• Lokaty bankowe: w tym przypadku zobowiązujemy się do niedotykania naszych pieniędzy przez kilka miesięcy lub kilka lat. W zamian otrzymamy całkiem przyzwoite odsetki, które wciąż będą poniżej poziomu inflacji, jednak korzystając z lokat bankowych, możemy swoje straty choćby ograniczyć. 

• Obligacje skarbu państwa: w tej opcji zobowiązujemy się nie dotykać swoich pieniędzy przez kilka miesięcy do aż nawet 10 lat w przypadku polskich papierów wartościowych. W czasach dynamicznego wzrostu cen, szczególnie zwrócić uwagę na obligacje indeksowane inflacją, które pozwalają zachować wartość swoich oszczędności. 

Czy pieniądze w banku są bezpieczne?

W ciągu ostatnich 25 lat mieliśmy do czynienia z kilkunastoma bankructwami większych instytucji finansowych. Warto wobec tego wspomnieć, że obecnie trzymanie pieniędzy w polskim systemie bankowym jest gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.  W razie bankructwa banku zostanie nam wypłacona równowartość oszczędności do 100 tys. euro, a w przypadku współdzielonego konta do wielokrotności tej kwoty. 

Zapasy całego systemu gwarancyjnego zapewniają funkcjonowanie systemu nawet w przypadku bankructwa kilku dużych jednostek. Warto jednak wspomnieć, że w przypadku, gdy spełnia się czarny scenariusz upadku większej liczby instytucji, następuje efekt domina. Gdy dekadę temu zbankrutował Cypr, wprowadził on limit wypłat do 100 euro dziennie.

Dlaczego warto trzymać pieniądze w domu?

Bankructwo państwa to dość abstrakcyjna sytuacja, choć nie do końca nierealna. Są jednak i inne wydarzenia, gdy możemy stracić dostęp do własnych oszczędności. Możemy paść ofiarą kradzieży pieniędzy z różnego rodzaju wirtualnych kont. Konto osobiste może nam nie wystarczyć do ochrony własnych pieniędzy. Dodatkowo od końca 2020 roku, do naszych pieniędzy może mieć dostęp kilkanaście służb mundurowych, które mogą zablokować wszystkie nasze środki i zostawić nas bez dostępu do nich. 

Są też inne sytuacje, jak awarie sieci bankomatów, klęski żywiołowe, czy choćby sytuacja, która nastąpiła niedawno, czyli masowa kradzież danych z zasobów jednego operatora kart płatniczych. Spowodowało to masową blokadę numerów kart płatniczych. 

Jakie są alternatywy do posiadania gotówki?

Przetrzymywanie w domu pieniędzy w formie polskiej waluty może być mocno nieefektywne,  jeśli chodzi o utratę wartości. 

W jakiej formie trzymać pieniądze?

Część środków na pewno warto zachować w formie gotówki, ale należy mieć na względzie,  że szczególnie złotówki są pożerane potężnie pożerane przez inflację, dlatego warto rozważyć wymianę pewną nadwyżkę środków przetrzymywanych w domu na popularne waluty światowe, które wolniej tracą na wartości lub popularne kruszce, jak złoto lub srebro. 

Mogą one wciąż nie gwarantować zachowania pełnej kwoty, ale należy wziąć pod uwagę dwie kwestie:

1. Zabezpieczą nas one przynajmniej przed częścią inflacji. 

2. W razie potrzeby będzie można łatwo je wymienić na żywą gotówkę. 

Z jaką ilością gotówki możemy podróżować? 

Warto wziąć pod uwagę także inne ograniczenie. W Polsce całe szczęście nie ma ograniczeń co do posiadanej kwoty pieniędzy, a w ramach strefy Schengen można przewozić dowolne sumy bez deklarowania tego faktu. Jeśli jednak podróżujesz między krajami w strefie Schengen a tymi spoza niej, musisz być świadomy, że istnieje obowiązek zgłoszenia kwoty przekraczającej 10 tysięcy euro. 

Jak wybrać sejf? I gdzie go zamontować?

Wybierając trzymanie większych pieniędzy w domu, wszystko jedno czy w formie gotówki, czy łatwo wymienialnych kruszców, pierwsze co nasuwa się na myśl to zainstalowanie sejfu lub kasy pancernej. Ma to swoje dobre i złe strony. Najsłabszą stroną jest to, że włamywacze szukają przede wszystkim tego przedmiotu w domu. Jeżeli natrafią na nie to zwykle rezygnują z dalszego przeszukiwania domu.. Dlatego sens przechowywania takich mebli ma wtedy, gdy będą na stałe przytwierdzone do ściany lub podłogi.

Wybierając i instalując sejf w domu lub biurze, istotne jest przestrzeganie kilku kluczowych zasad, aby zapewnić optymalną ochronę dla przechowywanych tam cennych przedmiotów:

1. Rozważ swoje potrzeby: przede wszystkim, zidentyfikuj, co chcesz przechowywać w sejfie. Czy to będą dokumenty, biżuteria, gotówka, czy też broń? Od tego będzie zależał rozmiar i typ.

2. Wybierz odpowiedni poziom ochrony: sejfy są klasyfikowane na podstawie ich zdolności do oporu wobec włamań i ognia. Poziom ochrony może mieć wpływ na ewentualny koszty ubezpieczenia. 

3. Zastanów się nad lokalizacją: sejf powinien być zainstalowany w miejscu, które jest zarówno bezpieczne, jak i dostępne. Pomieszczenie powinno być suche, aby zapobiec korozji, a sejf powinien być zainstalowany tak, aby był trudny do przeniesienia. 

4. Profesjonalna instalacja: zaleca się, aby instalacją sejfu zajął się specjalista. To dopiero zagwarantuje, że jest prawidłowo zamocowany.

5. Regularna konserwacja: po zainstalowaniu trzeba regularnie sprawdzać stan i działanie zamka. Szczególnie ma to znaczenie przy elektronicznych jego wersjach. 

Twój sejf lub kasa pancerna nie powinny być też widoczne z wejścia do domu ani żadnych drzwi, lub okien. Zaleca się, aby przechowywać ją wewnątrz szafy lub ukryć przed wzrokiem. Należy pamiętać, że sejf jest tylko jednym elementem całkowitego systemu bezpieczeństwa. Powinien być uzupełniony innymi środkami, takimi jak alarmy, monitoring, oświetlenie zewnętrzne i inne tego typu elementy.

Zakop pieniądze w ogródku

W przypadku, gdy mieszkamy w domu, a nie bloku, otwiera się przed nami bardzo niedoceniana forma ukrywania pieniędzy, a mianowicie “bank ziemski”, czyli zakopanie pewnej kwoty pieniędzy w swoim ogródku. Można się z tego śmiać, ale specjaliści od poszukiwania dłużników przyznają, że takie techniki są bardzo popularne. 

Podczas ukrywania pieniędzy w ogródku, pamiętaj o kilku kluczowych zasadach:

1. Pierwsze zabezpieczenie: pieniądze powinny być szczelnie zapakowane w plastikową, wodoodpornie zamykaną folię. 

2. Ochrona przed szkodnikami: by uchronić zawartość przed szkodnikami, najlepiej umieścić pakunki w szklanych pojemnikach. 

3. Ostatnie zabezpieczenie: całość najlepiej zamknąć w plastikowych beczkach lub bardziej kompaktowych i tańszych rurach kanalizacyjnych PCW z zaślepkami zabezpieczonych przed wilgocią np. klejem poliuretanowym.

4. Miejsce: idealne miejsce do ukrycia pieniędzy powinno być dobrze zamaskowane. Może to być na przykład ukryte miejsce pod kamieniem, który wygląda jak wszystkie inne, lub w specjalnie zaprojektowanym fałszywym obiekcie, taki jak rzeźba ogrodowa lub dzwonki wiatrowe.

5. Zapamiętanie lokalizacji: należy się upewnić, że pamiętamy miejsce ukrycia swojego skarbu. Pomocne bywa zrobienie zdjęcia. 

Gdzie nie trzymać pieniędzy?

Na koniec, warto wspomnieć w kilku punktach, gdzie nie powinno się trzymać większych środków. Z pewnością warto zainwestować pieniądze, jeśli tylko dysponujemy nadwyżkami. Wg nas należy zwrócić uwagę na: 

• Konta rozliczeniowe - większość kont ROR jest nieoprocentowana i nasze pieniądze tracą z każdym dniem na wartości.

• Giełdy kryptowalut - pieniądze, które przetrzymujemy na kontach giełd między inwestowaniem ich w określone kryptowaluty, są całkowicie niezabezpieczone przed potencjalnym bankructwem takiej firmy lub defraudacją. 

• Domy maklerskie - powierzając pieniądze tego rodzaju firmom, nasze środki będą zabezpieczone: do kwoty 3000 euro w 100 proc. A od 3001 do 22000 euro w 90 proc.

Wspomnijmy jeszcze parę słów odnośnie trzymania pieniędzy w domu czy mieszkaniu. Należy zwrócić uwagę, że większość włamań trwa najczęściej około kwadransa. Jeżeli w tym czasie przestępcom nie uda się znaleźć wartościowych przedmiotów, w większości przypadków zbiegną z miejsca przestępstwa nie ryzykując schwytania.

Złodzieje przeważnie zaczynają od przeszukania sypialni i sprawdzając komody oraz szuflady. Garderoby również są przeszukiwane na początku w poszukiwaniu sejfu. Kiedy go  napotkają, zwykle rezygnują z dalszego przeszukiwania, ignorując nawet cenne przedmioty pozostawione na widoku. Sejf zazwyczaj jest zabierany jeśli tylko jest taka możliwość. Czasami zdarza się, że dostanie się też naszym doniczkom z kwiatami. 

Nasuwa się tutaj pomysł, by w zakupionym sejfie znajdowały się nieistotne dokument, a elementy wartościowe w innym, nieoczywistym miejscu. 

Ostatni wybór - skrytka depozytowa

Trzymając pieniądze na czarną godzinę, warto zwrócić uwagę na skrytki depozytowe. Mogą to być te dostępne w bankach, albo w wyspecjalizowanych firmach zajmujących się tylko tą usługą. Dostępność skrytek bankowych jest w Polsce bardzo ograniczona i często dostępna tylko dla klientów private banking. 

Warto mieć na uwadze, by nasze pieniądze były łatwo dostępne, czyli najlepiej umieszczone w pobliżu naszego miejsca zamieszkania, choć w krajach ościennych (jak np. Czechy) też znajdują się ciekawe oferty tego typu. Po drugie, należy zwrócić uwagę by środki tam umieszczone były ubezpieczone, a po trzecie należy pamiętać, że liczne służby państwa polskiego z komornikiem na czele może mieć dostęp do naszej skrytki umieszczonej na terenie Polski.