Ulgi i odliczenia od podatku umożliwiają obniżenie należności względem fiskusa. Dużą popularnością cieszy się zwłaszcza ulga prorodzinna, nazywana również ulgą na dziecko, pozwalająca na uzyskanie oszczędności rodzicom i opiekunom nie tylko niepełnoletnich dzieci. Skorzystanie z tego rozwiązania wymaga jednak spełnienia ściśle określonych warunków.
Lista ulg i odliczeń od podatku jest stosunkowo długa. Wielu podatników jest również uprawnionych do korzystania z tych rozwiązań. Szczególne miejsce zajmuje wśród nich ulga na dzieci, czyli ulga prorodzinna. Jest adresowana do rodziców i opiekunów dzieci, spełniających ustawowe przesłanki do zastosowania tego odliczenia.
Jej wysokość zależy przy tym przede wszystkim od liczby dzieci na utrzymaniu, w tym także pełnoletnich dzieci, które kontynuują naukę. W takim przypadku pod uwagę należy wziąć również kryteria dochodowe. Warto dowiedzieć się więcej na temat ulgi prorodzinnej, zasad jej rozliczania oraz sposobu skorzystania z ulgi.
Ulga na dziecko: czym jest ulga prorodzinna?
Kwestie dotyczące ulgi prorodzinnej reguluje Art. 27f. Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nią:
Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1) wykonywał władzę rodzicielską;
2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Ulga podatkowa przysługuje przy tym za każdy miesiąc, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską lub sprawował opiekę nad dzieckiem i jest także udzielana w przeliczeniu na miesiące. Aby skorzystać z ulgi, trzeba jednak spełniać szczegółowo opisane warunki.
Kto może skorzystać z ulgi prorodzinnej?
Ustawa reguluje także inne warunki niezbędne do skorzystania z ulgi na dzieci. Przysługuje ona:
- Na każde dziecko, które nie ukończyło 18 roku życia,
- Na każde niepełnosprawne dziecko otrzymujące dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną bez względu na jego wiek,
- Na każde dziecko do 25 roku życia, które kontynuuje naukę, a jego dochody, nieuwzględniające renty rodzinnej, nie przekroczą kwoty 3 089 zł. Dochody te nie uwzględniają renty.
W związku z tym z ulgi korzystać mogą rodzice wszystkich dzieci do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku dzieci kontynuujących naukę (np. studentów), o ile nie przekraczają wskazanego limitu dochodów, nieuwzględniającego również ulgi dla młodych.
Poza tym wiek nie ma znaczenia w przypadku dzieci pobierających dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną w związku z posiadaniem orzeczenia o niepełnosprawności.
Limit dochodu rodziców 2021/2022: kiedy przysługuje ulga?
Nie wszystkie osoby opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych i sprawujące opiekę nad dziećmi będą miały możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej. Ustawodawca przewiduje dodatkowe ograniczenia w przypadku wychowywania jednego dziecka:
- przez podatników, którzy pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, łączny dochód nie może być wyższy niż 112 000 zł (suma dochodów podatnika i jego małżonka),
- przez podatnika, którego dochody były nie wyższe niż 112 000 zł w roku podatkowym, który jest osobą samotnie wychowującą dziecko,
- przez podatników, którzy nie pozostawali (również przez część roku podatkowego) w związku małżeńskim dochód nie może być wyższy od kwoty 56 000 zł. Nie dotyczy to podatnika, który wychowuje dziecko samotnie.
Co ważne: ograniczenie dochodów występuje wyłącznie w przypadku rodziców lub opiekunów jednego dziecka. Ulga na dzieci jest natomiast dostępna bez limitów w przypadku posiadania większej liczby dzieci.
Ulga prorodzinna 2021/2022: ile wynosi?
Wysokość ulgi na dzieci zależy przede wszystkim od ich liczby.
- W przypadku posiadania jednego dziecka ulga podatkowa wyniesie 92,67 zł miesięcznie, w ujęciu rocznym będzie to 1112,04 zł.
- Na dwoje dzieci przysługuje ulga w wysokości 92,67 zł miesięcznie na każde dziecko i 1112,04 zł rocznie. Łączna ulga to wobec tego 185,34 zł. W skali roku ulga na dziecko wyniesie 2224,08 zł. Ulga nie jest uzależniona od dochodów rodziców.
- Na trzecie dziecko przysługuje ulga w wysokości 166,67 zł miesięcznie (na pierwszą dwójkę wynosi po 92,67 zł na głowę) i 2000,04 zł rocznie. Łącznie w skali miesiąca będzie to więc 352,01 zł, a roczna ulga na trójkę dzieci wynosi w skali roku 4224,12 zł. W tym wariancie ulga nie jest uzależniona od dochodów rodziców.
- Na czwarte i każde kolejne dziecko ulga na dzieci wynosi 225 zł miesięcznie (po 92,67 zł na pierwszą dwójkę dzieci i 166,67 zł na trzecie dziecko). W związku z tym rodzic czwórki dzieci skorzysta z ulgi w wysokości 577,01 zł miesięcznie i 6924,12 zł rocznie. Tutaj również dochód rodziców nie ma wpływu na ulgę.
Jakie dokumenty są niezbędne do skorzystania z ulgi?
Aby skorzystać z ulgi na dzieci, należy w zeznaniu podatkowym wskazać ich numeru PESEL lub w przypadku ich braku imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. W niektórych przypadkach urząd skarbowy może oczekiwać dokumentów, które będą niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia.
Należą do nich m.in. odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenie o ustanowieniu opiekuna prawnego. Ulga na dzieci w przypadku podopiecznych, którzy ukończyli 18 rok życia może dodatkowo wiązać się z obowiązkiem udokumentowania kontynuowania edukacji np. przez przedstawienie odpowiednich zaświadczeń.
Jak odliczyć ulgę prorodzinną od podatku?
Ulga na dzieci powinna być rozliczona w odpowiedniej deklaracji podatkowej. Kwoty zwrotu niewykorzystanej kwoty ulgi należy przy tym wskazać w odpowiednich polach formularza. Co ważne: z tej ulgi skorzystają wyłącznie podatnicy, którzy rozliczają przy przy pomocy skali podatkowej na drukach PIT-36 i PIT-37. W tym celu powinni skorzystać z załącznika PIT/O. Nie zrobią więc tego np. przedsiębiorcy opłacający podatek liniowy czy ryczałtowcy.
W zeznaniu podatkowym PIT/O trzeba w odpowiednich rubrykach (część E deklaracji) podać numery PESEL dzieci. W sytuacji, kiedy dziecko nie posiada numeru PESEL lub zostało urodzone za granicą konieczne jest wpisanie jego imienia, nazwiska i daty urodzenia.
W wyniku kontroli podatnik lub podatnicy mogą zostać poproszeni o przedstawienie odpisu z aktu urodzenia dziecka, zaświadczenia z sądu rodzinnego wskazującego opiekuna prawnego dziecka, zaświadczenia o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły, umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą lub odpisu orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej. Dokumentów tych jednak nie trzeba załączać podczas składania deklaracji PIT/O.
Osoby pozostające w danym roku podatkowym w związku małżeńskim i rozliczające się wspólnie z małżonkiem mogą wspólnie skorzystać z ulgi na każde dziecko. W przypadku oddzielnego rozliczenia należy wskazać, w jakiej proporcji poszczególni małżonkowie korzystają z tego prawa.
Możliwy jest również zwrot niewykorzystanej kwoty ulgi, w sytuacji, w której jej wysokość jest wyższa od kwoty należnego podatku. Kwota zwrotu nie może jednak przekroczyć łącznej wysokości przekraczającej kwotę odprowadzonych w roku podatkowym składek ZUS i zdrowotnych.
Łatwe rozliczenie podatkowe przez Internet
Skorzystanie z ulgi na dzieci nie musi być trudne. Aby zrobić to zgodnie z obowiązującymi przypisami i bez konieczności posługiwania się skomplikowanymi formularzami, warto skorzystać z elektronicznych sposobów rozliczenia z fiskusem. Pozwoli to nie tylko na złożenie deklaracji PIT, ale również wskazanie wszystkich przysługujących ulg i odliczeń od podatku, w tym również ulgi prorodzinnej.
W tym celu można posłużyć się m.in. przygotowaną przez Ministerstwo Finansów usługą Twój e-PIT czy systemem e-Deklaracje. Takie same możliwości oferują również bezpłatne programy PIT, oferujące możliwość łatwego rozliczenia i złożenia deklaracji.
Sprawdź też: Przychód a dochód: czym różni się przychód od dochodu?
Sprawdź też: Mikrorachunek podatkowy. Jak założyć mikrorachunek?
