Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt?

Czy ktoś może wziąć na mnie kredyt?

Oczywiście w standardowej bankowej procedurze nie ma możliwości, aby osoba legitymująca się nie swoim dokumentem tożsamości zaciągnęła kredyt gotówkowy. Cały proces opiera się na przedstawieniu dokumentu tożsamości, najczęściej dowodu osobistego, a także innych informacji, takich jak numer PESEL, miejsce urodzenia, nazwisko panieńskie matki oraz pozostałych danych wrażliwych. Weryfikacja jest kilkustopniowa i poufna.

Niestety, praktyka pokazuje, że przestępcy znajdują sposoby na omijanie tych zabezpieczeń. Wystarczy utrata lub kradzież dowodu osobistego, a także nieodpowiednia ochrona danych osobowych, by stać się ofiarą wyłudzenia kredytu. Jak czytamy na stronie Biura Informacji Kredytowej:

Tylko imię, nazwisko i numer PESEL wystarczyły oszustom, by wyłudzić kilkanaście kredytów w sumie na dziesiątki tysięcy złotych. Nic więcej się nie zgadzało: ani numer dowodu osobistego, ani adres zamieszkania.

To tylko jedna z wielu historii, którą BIK udostępnia ku przestrodze klientów banków i instytucji pozabankowych, gdzie do zaciągnięcia pożyczki nie trzeba nawet wychodzić z domu, a wszystkie dane potrzebne do wniosku przekazywane są online. Nie oznacza to oczywiście, że samo zaciąganie zobowiązań finansowych przez Internet jest ryzykowne. Wymaga jednak większej uważności i przedsięwzięcia działań, dzięki którym nie padniesz ofiarą wyłudzenia kredytu i nie będziesz musiał zadawać sobie pytania: "jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt".

Przeczytaj także: Scamming Out - Stop internetowym oszustwom.

Gdzie oszuści próbują wyłudzać kredyty?

Ekspert produktów bankowych uczula, że w sytuacji, gdy chcesz dowiedzieć się, jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt, trzeba mieć świadomość, że umowa kredytowa może zostać zawarta przez:

• banki,

• firmy pożyczkowe,

• banki, ale za pośrednictwem sklepów oferujących sprzedaż ratalną.

Uwaga! Wyłudzenie kredytu to nie jedyne ryzyko.

Oszust może nie tylko wziąć kredyt na czyjeś dane, ale też ubiegać się o kartę kredytową czy wyłudzić przelew na pewną kwotę pieniędzy.

W jaki sposób oszuści próbują wyłudzić kredyty?

Metody działania oszustów są rozmaite i ewoluują. Współcześni hakerzy są w stanie omijać zabezpieczenia i pozyskiwać dane innych osób w niesamowicie wyrafinowany sposób. Do popularnych działań zalicza się:

• kradzież dokumentów – najczęściej kradzież dowodu osobistego, na podstawie którego można zaciągnąć kredyt. Dlatego tak ważne jest, aby w przypadku utraty dokumentu natychmiast zastrzec dowód osobisty w systemie "Dokumenty zastrzeżone". Zrobisz to np. w banku,

• phishing – oszuści rozsyłają podejrzane linki do fałszywych stron bankowych lub instytucji finansowych, próbując wyłudzić wrażliwe dane, które następnie wykorzystują do zaciągnięcia zobowiązania. Nigdy nie klikaj w dziwne linki z "instytucji finansowej", bo najczęściej świadczą one o próbie wyłudzenia kredytu,

• podszywanie się pod osoby trzecie – korzystając z fałszywych danych lub dokumentów, oszuści składają wnioski o kredyt, udając kogoś, kim nie są. Ale uwaga! Podszywają się także pod pracowników banku. Metoda "na wnuczka" nadal ma się świetnie. Dochodzą do niej metody na "zatroskanego konsultanta", który dzwoni, aby ostrzec Cię przed próbą wyłudzenia kredyt i pod pretekstem weryfikacji wyimaginowanego wniosku pobierają od Ciebie wszystkie dane osobowe,

• przejęcie konta bankowego – coraz częściej przestępcy próbują przejąć dostęp do kont bankowych ofiar, co pozwala im nie tylko na zaciągnięcie pożyczek, ale także na kradzież zgromadzonych środków.

Tylko częściowo spryt i zuchwałość złodziei decydują o tym, czy padniesz ich ofiarą. Sporo możesz zrobić też samodzielnie, aby ustrzec się przed taką sytuacją. Poniżej wyjaśniam, jak powinna wyglądać ochrona wrażliwych danych osobowych, będących podstawą do wyłudzenia kredytu.

Jak ochronić się przed wyłudzeniem kredytu?

Wzięcie kredytu z danymi innej osoby nie jest możliwe, gdy oszust nie zna jej danych osobowych. Mówiąc prościej - aby skutecznie zabezpieczyć się przed wyłudzeniem kredytu, zadbaj o ochronę danych osobowych. Chroń dokument tożsamości i rozważ inne kroki dzięki, którym nie będzie możliwości wzięcia kredytu na Twoje dane bez podejrzeń ze strony banku czy firmy pożyczkowej.

Zastrzeżenie kredytowe

Nie wszyscy wiedzą, że w BIK jest taka opcja jak "zastrzeżenie kredytowe". Aktywacja tej usługi jest równoznaczna z tym, że przy weryfikacji złożonego na Twoje dane wniosku kredytowego, bankier otrzyma informację o włączonym zastrzeżeniu i nie udzieli kredytu. Najwygodniej włączysz to zastrzeżenie, jeśli posiadasz aktywne alerty BIK.

Zastrzeżenie dowodu osobistego

Jeśli utracisz dowód osobisty, natychmiast zastrzeż go w systemie „Dokumenty Zastrzeżone” prowadzonym przez Związek Banków Polskich. Dzięki temu unikniesz sytuacji, w której ktoś spróbuje zaciągnąć na Ciebie kredyt, korzystając z Twojego dokumentu tożsamości.

Zastrzeżenie dowodu osobistego jest możliwe:

• w banku (nie tylko w tym, w którym masz konto - zrobisz to online, telefonicznie lub osobiście),

• w BIK (jeśli masz tam aktywne konto),

• w Urzędzie Gminy.

Zastrzeżenie numeru PESEL

Jeśli istnieje podejrzenie, że Twoje dane zostały wykorzystane w sposób nieuprawniony, możesz zastrzec numer PESEL. Dzięki temu instytucje finansowe zostaną ostrzeżone przed ewentualną próbą wyłudzenia kredytu.

Więcej o tym, czy można wziąć kredyt wyłącznie na numer PESEL, przeczytasz w moim artykule:

Czy można wziąć pożyczkę na PESEL? W praktyce to niemożliwe

Pobranie raportu BIK

Biuro Informacji Kredytowej zbiera i przechowuje informacje o zaciągniętych kredytach oraz pożyczkach. Aby sprawdzić, czy ktoś wziął na Ciebie kredyt, możesz pobrać raport BIK za darmo.

Więcej o tym przeczytasz w moim artykule: Jak sprawdzić raport BIK za darmo?

Raz na pół roku możesz pobrać darmowy raport BIK. Warto także rozważyć wykupienie usługi alertów BIK. Da Ci to pełen ogląd na aktualną i historyczną sytuację, informacje o tym, czy zaciągnęliśmy zobowiązanie w firmie pozabankowej lub banku, na jaką kwotę, ile zostało do spłacenia. Raport BIK to także dane na temat scoringu, czyli Twoich szans na otrzymanie finansowania, gdy zdecydujesz się zaciągnąć zobowiązanie.

Włączenie usługi alerty BIK

Jeśli obawiasz się, że możesz paść ofiarą wyłudzenia kredytu, rozważ wykupienie alertów BIK. System ten poinformuje Cię o każdej próbie zaciągnięcia kredytu na Twoje dane.

Więcej na temat alertów BIK przeczytasz w artykule:

Alerty BIK – co to jest i czy warto za to płacić?

Weryfikowanie danych z Biura Informacji Gospodarczej (BIG)

Innym sposobem na to, aby sprawdzić, czy ktoś wziął na Ciebie kredyt, jest kontakt z ERIF Biuro Informacji Gospodarczej, gdzie możesz pobrać "Raport o dokumencie" i dowiedzieć się, czy ktoś nie posługiwał się Twoim dowodem tożsamości.

Zabezpieczenie danych osobowych

Unikaj udostępniania swoich danych osobowych w miejscach, gdzie nie jest to konieczne. Nie rób zdjęć swoich dokumentów i nie wysyłaj ich drogą elektroniczną bez odpowiednich zabezpieczeń.

Co zrobić, gdy ktoś wziął na mnie kredyt?

W sytuacji, w której okaże się, że ktoś wyłudził kredyt na Twoje dane, należy niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie organy ścigania, bank lub instytucję pozabankową.

• Złóż zawiadomienie na policji – poinformuj policję o podejrzeniu wyłudzenia kredytu. Pamiętaj, że potwierdzenie zgłoszenia oszustwa może być niezbędne podczas dochodzenia swoich praw w banku.

• Zgłoś oszustwo w banku lub firmie pożyczkowej – natychmiast skontaktuj się z bankiem lub instytucją finansową, która przyznała pożyczkę pozabankową. Przedstaw w banku potwierdzenie zgłoszenia oszustwa oraz złożonego na policję zawiadomienia.

• Skontaktuj się z biurem informacji kredytowej – zgłoś problem w Biurze Informacji Kredytowej, aby odpowiednie wpisy w raporcie BIK zostały zablokowane do czasu wyjaśnienia sprawy.

• Monitoruj swoją sytuację finansową – regularnie sprawdzaj swoje konto bankowe oraz historię kredytową, aby upewnić się, że nie pojawią się kolejne wyłudzenia czy nieautoryzowane transakcje.

Ofiara wyłudzenia kredytu może ubiegać się o wyprostowanie sytuacji w banku i takich bazach jak Krajowy Rejestr Długów czy Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej. To bardzo ważne, bo w innym razie będziesz zmuszony do spłaty pożyczki pozabankowej lub kredytu w banku, a rejestry dłużników odnotują, że jesteś nierzetelnym kredytobiorcą. Brak spłaty spowoduje, że Twoja zdolność kredytowa spadnie, zaczniesz dostawać wiadomości z firmy windykacyjnej i rozpocznie się procedura egzekucji długu, którego przecież nie zaciągałeś.

Ten czarny scenariusz nie musi się spełnić!

W pierwszej kolejności chroń swoje dane oraz działaj prewencyjnie. W razie jakichkolwiek obaw, gdy otrzymasz podejrzane linki lub telefony, niezwłocznie poinformuj centrum obsługi klientów BIK oraz swój bank. Próby wyłudzenia i oszustwa zgłoś na policję.