dla Pawła

Witaj Pawle
Poniżej podaję argumentację prawną, którą możesz wykorzystać. Jeśli masz jakieś dowody, że w okresie zgłaszanych przerw, nie prowadziłeś żadnej działalności, dobrze byłoby to także wykorzystać.


Spór dotyczy wykładni artykułu 13, punkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998, mówiącego o okresach obowiązkowego ubezpieczenia.

W punkcie 4 tej ustawy stwierdzono, że "obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności".

Z decyzji, którą otrzymałem wynika natomiast, że "obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą - od dnia, gdy uzyskają wpis do ewidencji działalności gospodarczej do dnia wykreślenia z ewidencji".

Chyba nietrudno jest zauważyć, że ustawa ta nie jest w ten sposób sformułowana. Usiłując uzasadnić to stanowisko, w decyzji odwołano się do ustawy z dnia 19 listopada 1999 Prawo o działalności gospodarczej. Czy jednak treść tej ustawy pozwala na taką wykładnię? W rozdziale 2, dotyczącym podejmowania działalności gospodarczej, w art. 7, punkcie 2, czytamy: "Przedsiębiorca będący osobą fizyczną może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej".
Czy stwierdzono tu, że sam wpis do ewidencji oznacza, że działalność jest prowadzona? Na co wskazuje stwierdzenie, że przedsiębiorca: "może podjąć taką działalność, po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej"? Czy treść tego punktu wskazuje, że wpis do ewidencji świadczy o tym, że działalność została rozpoczęta?

Na ten argument powołał się Sąd Najwyższy w wyroku z 06.09.2000 (SN II UKN 692/99 OSNP 2002/5/124), stwierdzając, że: "Wpis do ewidencji działalności gospodarczej nie jest też wystarczającą przesłanką dla przyjęcia faktu prowadzenia działalności, ani - w konsekwencji - dla powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego". W orzeczeniu stwierdzono także: "Zarówno wpis, jak i jego wykreślenie nie mają znaczenia prawnego dla bytu przedsiębiorcy, gdyż jego istnienie zależy od prowadzenia działalności gospodarczej.
Trudno chyba nie zgodzić się z tą wykładnią, gdyż ma ona solidną podstawę prawną.

Co oznacza termin "zaprzestanie" w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych?

Znaczenia tego wieloznacznego terminu zapewne nie należy szukać w aktach prawnych, które zaczęły obowiązywać kilka lat po wejściu w życie ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Czy można kojarzyć występujący tu wieloznaczny termin "zaprzestanie" - wyłącznie z likwidacją działalności? Czy termin ten ma takie samo znaczenie, jak w ustawie z dnia 19 listopada 1999 Prawo o działalności gospodarczej? Ustawa ta obowiązywała dopiero od 1 stycznia 2001 r., i nie wyjaśnia znaczenia wieloznacznych terminów występujących w ustawie, która zaczęła obowiązywać dokładnie dwa lata wcześniej.

Co więc oznacza termin "zaprzestanie" w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych? Wyjaśnia to wydane na mocy delegacji ustawowej, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - rozporządzenie.

Art. 21. [Delegacja] ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdza:

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w Art. 19 ust. 1, oraz wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów.

Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek zostały podane, w obowiązującym od 1 stycznia 1999 r. - rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 4 grudnia 1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (Dz. U. z 1998 r. Nr 149, poz. 982; ost. zm. Dz. U. z 2004 r. Nr 101, poz. 1039).

Wskazano tu jednoznacznie, że działalność gospodarczą można zaprzestać nie tylko likwidując działalność, podaniem o wykreślenie z ewidencji, lecz także oświadczeniem o zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności.

Żeby jednak nie było wątpliwości, że samo takie oświadczenie jest niewystarczające, w późniejszym rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 6 sierpnia 2003, słusznie doprecyzowano, że jedną z przyczyn wyrejestrowania płatnika z ubezpieczeń może być, obok decyzji o wykreśleniu z ewidencji, także m. in. zaprzestanie prowadzenia działalności. Niewątpliwie chodzi tu o faktyczne, a nie fikcyjne zaprzestanie działalności. Nie musi to być jednak jedynie wykreślenie z ewidencji.

Taką informację można do dziś znaleźć w jednym z poradników ZUS: "Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, a następnie zgłaszanie do nich, powinno następować także w przypadku, gdy zaprzestanie działalności ma charakter czasowy. Nie jest przy tym wymagane wyrejestrowanie w organie ewidencyjnym". http://www.zus.pl/ref_99/porad4/default.asp?rozdz=rozdz9

Według powyższych - wydanych na mocy delegacji ustawowej - rozporządzeń, termin "zaprzestanie" w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych może więc oznaczać nie tylko likwidację działalności, lecz także jej zaprzestanie.

Moje działanie nie było więc pozbawione podstaw prawnych.
Podstawa prawna:
1) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 4 grudnia 1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów – Dz. U. z 1998 r. Nr 149, poz. 982; ost. zm. Dz. U. z 2004 r. Nr 101, poz. 1039.
2) Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 6 sierpnia 2003 (Dz. U. Nr 150, poz. 1457).

W zakończeniu przypomnę, że artykuł 13, punkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998, stwierdza, że "obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności". Artykuł ten nie mówi, że obowiązek ten dotyczy także okresów, w których nie wykonywało się tej działalności.

To Minister Pracy i Polityki Socjalnej wskazał, że zaprzestać wykonywania tej działalności można oświadczeniem o zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, i ani on, ani ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998, ani żadna inna ustawa, nie precyzuje, jak często i w jakich odstępach czasu można zaprzestawać wykonywanie działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, uważam, że decyzja Oddziału ZUS, nie tylko nie ma podstaw prawnych, lecz także wyraźnie sprzeczna jest z obowiązującym prawem