Wprowadzane przepisy dostosowują w znacznej mierze polskie regulacje do wymogów europejskich. Jednocześnie są konsekwencją wcześniejszych zmian, wprowadzonych nowelizacją styczniową. Na tym się nie skończy. W drugiej połowie roku wejdzie w życie kolejny pakiet proeuropejskich zmian w ustawie o podatku od towarów i usług.
Nieodpłatne dostawy towarów z nałożonym podatkiem VAT
Dotychczasowe nieodpłatne przekazanie towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem było przez sądy traktowane jako niepodlegające pod VAT. Nowelizacja usuwa możliwość korzystnego nieopodatkowywania czynności reklamowych czy reprezentacyjnych. Obecnie, jeżeli podatnikowi służyło prawo odliczenia podatku VAT w całości lub w części, to nieodpłatna dostawa towarów, również w ramach prowadzenia przedsiębiorstwa, rodzi konieczność naliczenia podatku. Jedynym wyjątkiem będzie przekazanie nieodpłatnie drukowanych materiałów reklamowych, próbek i towarów o małej wartości.
Przykład 1
Kowalski reklamując swoją firmę „Produkcja luster Kowalski” wydaje potencjalnym klientom małe lusterka na biurko z nazwą firmy. Cena nabycia takiego lusterka to 30 zł. Kowalski nie ewidencjonuje, komu wydaje lusterka. Mimo że wydanie następuje w celach reklamowych nieodpłatnie, przekazanie będzie opodatkowane VAT i Kowalski musi rozliczyć 23% podatku.
| Szukasz informacji o podatku VAT? www.VAT.pl Zebrane w jednym miejscu wskaźniki, deklaracje, akty prawne i narzędzia podatkowe. Baza wiedzy podatkowej skierowana do podmiotów gospodarczych. |  |
Piekarnie się cieszą, a rodzice panikują
Dotychczas stosowano stawkę 23% VAT na pieczywo świeże z wyjątkiem pieczywa o terminie ważności nie przekraczającym 14 dni. Te ostatnie opodatkowane były według stawki obniżonej 5%. Po 1 kwietnia 2011 r. stawkę 5% VAT stosuje się do pieczywa świeżego o terminie ważności nie przekraczającym 14 dni, czyli tak jak dotychczas. Pieczywo świeże, o dłuższym terminie ważności, opodatkowane jest stawką obniżoną 8%, a nie jak przed 1 kwietnia – stawką 23%.
W przypadku dostaw i sprzedaży wyrobów ciastkarskich i ciastek - świeżych, stawkę obniżoną 8% VAT zastosować należy, gdy ich termin ważności nie przekracza 45 dni. Dotychczas ta granica wynosiła 14 dni. Ustawodawca objął zatem stawką obniżoną 8% VAT ciastka o okresie ważności pomiędzy 14 a 45 dni. Przed 1 kwietnia 2011 r. produkty te opodatkowane były według stawki VAT 23%.
Dużo mniej korzystnie wygląda sprawa VAT na ubranka dziecięce. Preferencja podatkowa może być stosowana tylko do końca roku.
Przykład 2
Idziemy do ciastkarni. Na ladzie piękne ciasto, kupujemy za 5 zł. W tej kwocie od 1 kwietnia 2011 r. odnajdziemy 8% VAT. Dotychczas było to 23% (ciasto miało termin przydatności do pożycia 20 dni).
Przykład 3
W piekarni kupujemy: 10 bułek, 3 chleby. Wszystkie zaliczane są do pieczywa świeżego o terminie ważności do 14 dni. Stawka podatku wynosi 5%.
Korekta VAT do 500 zł
Podatnicy dokonujący rocznych korekt podatku VAT również mają powody do narzekania. Dotychczas ci, którzy dokonywali czynności opodatkowanych zwolnionych z podatku, przy czym stosunek tych czynności mieścił się w przedziale 98-100 %, mieli prawo do pełnego odliczenia podatku zawartego w nabywanych towarach i usługach. Obecnie ustawodawca wprowadził dodatkowy warunek – prawo pełnego odliczenia uzależnił od tego, czy podatek naliczony u takiego podatnika nie przekroczył 500 zł rocznie. Jeśli wartość ta będzie wyższa, podatnik będzie musiał dokonać rozliczenia w ramach proporcji, nawet jeśli była ona między 98 a 100%.
Przykład 4
Podatnik odliczał VAT od nabywanych towarów. W danym roku sprzedał rzeczy na kwotę 10 tys. ze stawką VAT 23% oraz 100 zł w ramach sprzedaży zwolnionej. Proporcja sprzedaży zwolnionej i opodatkowanej wynosi 10 tys. zł/100, czyli 99%. Podatnik może odliczać cały VAT. Gdyby sprzedaż zwolniona wynosiła 1 tys., wówczas podatnik musiałby skorygować odliczany VAT, zawarty w usługach wykorzystywanych w swej działalności.
Usługi paramedyczne korzystają ze zwolnienia
Rozszerzono zakres usług zwolnionych z VAT w zakresie działalności medycznej. Zwolnieniu podlegają czynności na rzecz ZOZ-ów, a także dokonywane przez podmioty inne niż ZOZ i lekarze – nabywające usługi medyczne we własnym imieniu na rachunek osób trzecich (pośrednicy w świadczeniu usług medycznych).
Przykład 5
Lekarz obsługuje klientów w poradni ZOZ. Wykonuje czynności medyczne wykonując je na rzecz ZOZ, a nie bezpośrednio na rzecz pacjenta. Potem rozliczenia dokonuje z ZOZ-em. Lekarz pozostanie zwolniony z podatku VAT.
Kolejne zmiany w kasach fiskalnych
Ustawodawca nie oszczędził też stosujących kasy. Nowe przepisy, będące dotychczas elementem rozporządzeń, wprowadziły dotkliwą sankcję karną - w wysokości 5 tys. zł - za dokumentowanie czynności na podstawie kas niespełniających wymogów ustawowych.
Rolnik ryczałtowy może być podatnikiem VAT czynnym
Nowelizacja pozwala zrezygnować rolnikowi ryczałtowemu ze stosowania zwolnienia z podatku VAT. Poprzednio mógł to zrobić tylko w przypadku udokumentowania dostaw płodów rolnych na kwotę powyżej 20 tys. zł w roku poprzedzającym dany rok. Obecnie ten warunek został zniesiony. Konsekwentnie rolnik ma możliwość odliczania podatku VAT oraz wystawiania standardowych faktur VAT. Jednak wówczas nie będzie mógł wystawiać faktur VAT RR od sprzedaży płodów rolnych.
Raje podatkowe już nie takie straszne
Od dziś możliwe jest odliczanie podatku naliczonego w przypadku importu usług z krajów stosujących - według OECD - szkodliwą konkurencję podatkową. Dotychczasowe brzmienie przepisu zabraniało takiej preferencji. Zmiana jest efektem prac ETS, który uznał, że przepisy prawa nie mogą różnicować w tym zakresie sytuacji obywateli nabywających usługi z rajów podatkowych i spoza tych krajów – w przypadku gdy obie usługi są wykonywane w pełni rynkowo.
Przykład 6
Firma z Kajmanów wykonała usługę doradczą na rzecz spółki w Polsce. Aby rozliczyć import usług, należy naliczyć 23% VAT. Dotąd nie można było odliczyć tego podatku, po wejściu w życie nowelizacji jest to możliwe.
Uproszczenia dla importerów
Ułatwienia w imporcie dotyczą przede wszystkim podatników stosujących procedurę uproszczoną. Zniesiono obowiązek składania zabezpieczenia podatkowego, w miejsce którego wprowadzono obowiązek informowania urzędu celnego – w terminie 4 miesięcy – o zapłacie podatku.
Więcej informacji na temat zmian w podatku VAT w poradniku VAT.pl
Piotr Szulczewski
Analityk Bankier.pl
Zobacz też:
» VAT rośnie, a przedsiębiorca nie może go odliczyć
» Czy od usług hotelowych i gastronomicznych mozna odliczyć VAT?
» VAT na kursy prawa jazdy
» VAT rośnie, a przedsiębiorca nie może go odliczyć
» Czy od usług hotelowych i gastronomicznych mozna odliczyć VAT?
» VAT na kursy prawa jazdy
Źródło:
