Rządowa propozycja tarczy antykryzysowej daje spore możliwości osobom prowadzącym własną firmę. Jedną z nich jest świadczenie postojowe, z którego mogą skorzystać także samozatrudnieni.

Pandemia COViD-19 to olbrzymie wyzwanie dla całej gospodarki. Specjalne wymogi sanitarne, niespotykane do tej pory obostrzenia i ograniczona konsumpcja sprawiają, że wielu przedsiębiorców musiało wcielić w życie bardzo trudne scenariusze. Część z nich została zmuszona do zawieszenia działalności, inni odnotowali znacząco niższe dochody. Przeciwdziałanie konsekwencjom takich sytuacji zakłada przede wszystkim wprowadzona przez rząd Tarcza Antykryzysowa. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań, które wprowadza, jest świadczenie postojowe. Prawo do skorzystania z tej atrakcyjnej formy wsparcia pozwala na odniesienie korzyści zarówno osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych, jak i przedsiębiorcom. Co ważne: tak zwana Tarcza 2.0 umożliwiła skorzystanie z tej opcji aż trzykrotnie, o ile sytuacja finansowa świadczeniobiorcy nie ulegnie poprawie. Z drugiej strony – choć postojowe cieszy się bardzo dużą popularnością, a ZUS jest wręcz zasypany wnioskami RSP, wciąż jest także sporo niejasności, które nie zachęcają do zwrócenia się o pomoc.

Świadczenie postojowe: wsparcie dla samozatrudnionych

Kwestię przyznawania świadczenia postojowego przysługującego osobom samozatrudnionym w związku z pandemią COViD-19 i jej gospodarczymi konsekwencjami reguluje Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, określana mianem tarczy antykryzysowej. Zgodnie z jej zapisami przysługuje ono:

• Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą.
• Osobom wykonującym umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę o świadczenie usług, w tym także umowę o dzieło.

Co ważne: samozatrudnieni chcący skorzystać z postojowego nie mogą podlegać ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, muszą być obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub posiadać prawo pobytu lub stałego pobytu na terytorium RP w przypadku posiadania obywatelstwa państw członkowskich UE, EFTA, stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej albo być cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Polski.

Komu przysługuje postojowe? Świadczenie a działalność gospodarcza

Zgodnie z przepisami przyznawane przez ZUS świadczenia postojowe przysługują przedsiębiorcom, którzy zetknęli się z przestojem w prowadzonej działalności gospodarczej w wyniku następstw pandemii COViD-19. Aby skorzystać z tej możliwości, trzeba spełnić następujące warunki:

• Rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 lutego 2020 roku.
• Nie dokonać zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli przychód z tego tytułu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o postojowe był przynajmniej o 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzających ten miesiąc i nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
• W przypadku zawieszenia działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 roku przychód z tytułu prowadzonej działalności w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie może być wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za poprzedni kwartał.

Postojowe a umowa cywilnoprawna

Tarcza antykryzysowa w jasny sposób określa również, w jaki sposób ze świadczenia postojowego skorzystać mogą osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych. Aby móc złożyć wniosek, muszą spełnić dwa warunki:

• Umowa cywilnoprawna została zawarta przed 1 lutego 2020 roku.
• Przychód z umowy cywilnoprawnej w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o postojowe nie był wyższy o 300% od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.

Wysokość świadczenia

Postojowe wynosi 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 roku, a więc 2080 zł. Jego wysokość może jednak ulec obniżeniu do kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia, czyli 1300 zł, jeżeli podatnik rozlicza się z wykorzystaniem karty podatkowej i nie jest płatnikiem VAT. Osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, które w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku osiągnęły z tego tytułu wynagrodzenie niższe od 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, otrzymają natomiast świadczenie postojowe równe tej kwocie.

Co ważne: w kolejnych wersjach tarczy antykryzysowej umożliwiono skorzystanie z tego wsparcia trzykrotnie (pomiędzy kolejnymi wypłatami musi upłynąć co najmniej miesiąc). Warunkiem jest natomiast brak polepszenia sytuacji finansowej, o czym powinniśmy poinformować ZUS w formie oświadczenia.

Wniosek RSP-D: łatwe wnioskowanie o świadczenie

Aby uzyskać postojowe, wystarczy złożyć do ZUS wniosek RSP-D. Można to zrobić w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym zniesiony zostanie stan epidemii. W tym celu możemy skorzystać z czterech wariantów dostarczenia wniosku:

• Elektronicznie przez PUE ZUS.
• Elektronicznie przez PUE ZUS, za pośrednictwem strony gov.pl.
• Drogą pocztową.
• Osobiście w placówce ZUS.

W taki sam sposób, korzystając także z formularza RSP-D, można również przedłużyć świadczenie postojowe maksymalnie do 3 miesięcy.

Składanie RSP przez stronę ZUS

Bez wątpienia najłatwiejszym i najbardziej bezpiecznym w okresie pandemii sposobem przekazania wniosku o świadczenie postojowe jest przeslanie go przez portal PUE ZUS. W tym celu należy zalogować się w systemie. Można zrobić to, korzystając z profilu zaufanego, bankowości internetowej, podpisu kwalifikowanego albo konta PUE. Następnie należy przejść do okienka „Płatnik” i zakładki „Dokumenty i wiadomości”. Potem w sekcji „Dokumenty robocze” wybieramy opcję „Utwórz nowy” i wniosek RSP-D. Większość informacji, takich jak nazwa firmy oraz płatnika, a także numer rachunku bankowego (o ile został zdefiniowany w CEIDG), zostanie uzupełniona automatycznie, w praktyce podstawowym zadaniem przedsiębiorcy będzie uzupełnienie przychodów za dwa poprzednie miesiące. Jeżeli natomiast naszym celem jest przedłużenie otrzymywania wypłacanego przez ZUS świadczenia, konieczne stanie się jedynie złożenie oświadczenia o braku poprawy kondycji finansowej.