Co to jest PKD?
PKD to akronim od Polskiej Klasyfikacji Działalności. Z definicji jest to system oznaczania przedsiębiorstw ze względu na rodzaj wykonywanej działalności. Każda firma ma przynajmniej jeden aktywny kod PKD. Za organizację całego systemu odpowiada przede wszystkim Główny Urząd Statystyczny.
Baza PKD została wprowadzona do porządku prawnego w wyniku rozporządzenia Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności. Ogólna struktura PKD opiera się na NACE Rev. 2. Ta zaś opiera się na statystycznej klasyfikacji działalności wprowadzonej rozporządzeniem unijnym.
Jaka jest struktura klasyfikacji PKD?
Oznaczenia PKD mają przede wszystkim ułatwiać prowadzenie statystyk dotyczących działalności prowadzonych w Polsce. Struktura opiera się na pięciu poziomach:
- Sekcje — działalności podzielono na 21 rodzajów oznaczonych symbolem jednoliterowym. Np. sekcja A dotyczy rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybołówstwa.
- Działy — na drugim poziomie podziału działalności pojawia się 88 działów. Takowe są oznaczane dwoma cyframi. Przykładowo oznaczenie 01 wskazuje uprawy rolne, chów i hodowlę zwierząt i łowiectwo.
- Grupy — ten klaster obejmuje 272 grupowania rodzajów działalności. Są one wyodrębnione z punktu widzenia procesu produkcyjnego, charakteru usługi lub specyfiki ich odbiorców. Grupy są oznaczone trzycyfrowym kodem numerycznym. Na przykład kod 01.1 wskazuje na uprawę uprawy rolne inne niż wieloletnie.
- Klasy — takowych w strukturze PKD znajdziemy ponad 600. Klasy jeszcze bardziej szczegółowo określają profil działalności. Przykładowo kod 01.14 jest dedykowany uprawie trzciny cukrowej
- Podklasy — takowych jest 654. Podklasę tworzy się przez dodanie kropki i jeszcze jednej cyfry. Jeśli dana klasa nie ma podklasy, to pojawia się litera „Z”. Na przykład 01.14.Z jest dedykowany uprawie trzciny cukrowej.
W bazie znajdziemy więc sekcję oznaczoną literą i pięcioznakowy kod alfanumeryczny.

Przynajmniej wedle założeń kody PKD precyzyjnie określają profil działalności poszczególnych przedsiębiorstw.
Jakie są sekcje PKD?
Poniżej prezentujemy listę sekcji PKD na podstawie danych rządowych.
Sekcja |
Opis |
---|---|
A |
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo |
B |
Górnictwo i wydobywanie |
C |
Przetwórstwo przemysłowe |
D |
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych |
E |
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją |
F |
Budownictwo |
G |
Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle |
H |
Transport i gospodarka magazynowa |
I |
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi |
J |
Informacja i komunikacja |
K |
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa |
L |
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości |
M |
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna |
N |
Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca |
O |
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne |
P |
Edukacja |
Q |
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna |
R |
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją |
S |
Pozostała działalność usługowa |
T |
Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby |
U |
Organizacje i zespoły eksterytorialne |
Po wybraniu sekcji dopasowanej do specyfiki działalności należy kolejno określić dział, grupę, klasę i podklasę PKD.
W jaki sposób wybrać kod PKD działalności gospodarczej?
Przedsiębiorcy podają następujące rodzaje kodów działalności do bazy PKD:
- Przeważająca działalność gospodarcza — tutaj umieszcza się kod, który jest zbieżny z podstawowym profilem działalności danego przedsiębiorstwa. Zawsze podaje się jeden przeważający kod.
- Wykonywana działalność gospodarcza — to kody dodatkowe, które uzupełniają kod przeważający. Można podać ich kilka. Kody powinny obejmować wszystkie aspekty prowadzonej działalności.
Aby znaleźć konkretne numery PKD, możemy skorzystać z wyszukiwarki dostępnej na stronie rządowej. Znajdziemy tu wszystkie kody wraz z ich dokładanymi opisami. W praktyce często pojawiają się wątpliwości na temat doboru odpowiedniego kodu PKD. Załóżmy przykładowo, że ktoś rozpoczyna działalność jako copywriter. Tymczasem żaden kod nie jest dedykowany bezpośrednio usługom copywritera.
Trzeba więc wybrać oznaczanie, które w największych stopniu oddaje charakterystykę działalności. Dla copywritera przeważającym kodem PKD może być 73.11.Z, który jest dedykowany działalności agencji reklamowych. Jako dodatkowe kody można podać te związane z tłumaczeniami, o ile firma również świadczy takie usługi.
Sprawdź również: Jak napisać biznesplan?
Na co wpływają kody PKD?
Polska Klasyfikacja Działalności jest wykorzystywana nie tylko do celów statystycznych. Oznaczenia rodzaju działalności PKD jest wykorzystywane zwłaszcza do:
- Określenia stawki podatku — w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych PKD wypływa na stawkę podatkową.
- Celów formalnych i prawnych — przykładowo niektóre środki z Tarczy Finansowej były dedykowane wyłącznie firmom z określonym numerem PKD.
- Analiz gospodarczych — GUS wykorzystuje dane z rejestru PKD do analizowania struktury polskiej gospodarki i rozpatrywaniu powiązań występujących w gospodarce oraz do przygotowania tablicy przepływów międzygałęziowych.
Wszyscy przedsiębiorcy są zobowiązani do padania numerów PKD. Wybrane kody powinny oddawać faktyczny zakres działalności danego przedsiębiorstwa.
Jak dodać kod PKD podczas zakładania działalności?
Podczas zakładania firmy trzeba podać numery PKD. Jeśli zakładana jest jednoosobowa działalność gospodarcza, to kody wpisuje się we wniosku CEIDG-1. Maksymalnie wpisać można 9 numerów. Jeśli trzeba podać więcej kodów, to należy uzupełnić formularz CEIDG - Rodzaje Działalności, zapisywany w skrócie jako CEIDG-RD.

Polska Klasyfikacja Działalności obowiązuje również w przypadku spółki z o.o. i innych spółek handlowych. W tym przypadku informacje przekazuje się do KRS. Należy pamiętać, by już w umowie spółki określić profil działalności. Wnioski do CEIDG oraz do KRS najprościej przesłać przez Internet.
W jaki sposób przebiega zamiana PKD? Jak dopisać PKD?
Działając na rynku, trzeba stale się dostosowywać, by nadążać za zmianami rynkowymi. Do obowiązków przedsiębiorcy należy zaś zaktualizowanie danych w bazie PKD. Jeśli więc przykładowo firma rozszerzyła działalność, to ten fakt należy odnotować w bazie PKD.
Najprościej wpisy zmodyfikować przez Internet. Do tego celu korzysta się z portalu CEIDG lub S24, który jest dedykowany spółkom handlowym. Co istotne, zasadniczo możliwe jest modyfikowanie wpisów z datą wsteczną.
Jak dodać PKD przez profil zaufany?
PKD firmy można zmodyfikować w parę chwil online. W przypadku jednoosobowej działalności należy:
- Przejść do rządowej strony przeznaczonej do modyfikowania wpisów CEIDG.
- Zalogować się przez Profil Zaufany, e-dowód albo bankowość elektroniczną.
- Przejść do sekcji związanej z PKD i nanieść modyfikacje.
- Zatwierdzić zmiany przez złożenie elektronicznego podpisu. Potrzebny może być kod SMS.
W ciągu 24 godzin zmiany powinny zostać wprowadzone. Urząd przesyła wiadomość e-mail potwierdzający zaktualizowanie wpisu.
Jak sprawdzić PKD firmy?
Warto wiedzieć, że rejestr PKD jest jawny podobnie jak szereg innych danych poszczególnych działalności gospodarczych. Informacje na temat kodów PKD są udostępnione w sieci.
Zwykle najprościej PKD sprawdzić po NIP-ie. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej wystarczy przejść do wyszukiwarki wpisów CEIDG. Wtedy to podaje się właśnie np. NIP i otrzymuje dostęp do całego wpisu wraz z oznaczeniami PKD. Sprawdzić można bieżący wpis oraz historie zmian.
REGON a PKD — podobieństwa i różnice
Podczas rejestracji działalności określa się nie tylko PKD, ale też REGON, czyli numer Rejestru Gospodarki Narodowej. Bazy PKD i REGON są wykorzystywane do analizowania sytuacji w gospodarce narodowej. Równocześnie występują między nimi różnice.
Aspekt |
REGON |
PKD |
---|---|---|
Sposób nadania |
Odgórnie przez urząd |
Wybrany przez przedsiębiorcę |
Możliwość zmiany |
Nie |
Tak |
Wpływ na podatki |
Nie |
Możliwy |
Liczba numerów |
Jeden |
Jeden główny oraz numery dodatkowe |
REGON przedsiębiorstwa podobnie jak numery PKD również jest jawny.
Ustalenie numeru PKD — formalność, która ma znaczenie
Z punktu widzenia większości przedsiębiorców PKD to po prostu kolejna formalność do załatwienia. Czasem ma ona jednak duże znaczenie i wpływa np. na opodatkowanie firmy. Należy też być świadomym, że podanie błędnego kodu PKD można ponieść urzędową karę finansową.
> Polska Klasyfikacja Działalności to ustrukturyzowana baza skupiająca się na podmiotach gospodarczych. |
> Największe znaczenie ma kod dedykowany przeważającej działalność gospodarczej. |
> Obowiązkiem przedsiębiorców jest podanie kodów PKD oddających stan faktyczny. |
> Numery PKD są ustalane podczas rejestrowania firmy. |
> Kody należy uaktualniać przez modyfikację wpisów CEIDG lub KRS. |
> Oznaczenia PKD najprościej zmodyfikować przez Internet. |
> GUS używa bazy PKD 2007 do przeprowadzania analiz statystycznych. |
> Oznaczenie PKD może wpływać między innymi na stawki podatków. |
Zadbajmy więc o to, by numery PKD zawsze oddawały stan faktyczny wykonywanej działalności.