Nadpłata „Bezpiecznego kredytu 2 procent” – na co trzeba uważać?

W 2022 r. kredytobiorcy hipoteczni nadpłacili ponad 52 mld zł, dwukrotnie więcej niż rok wcześniej. Z danych Biura Informacji Kredytowej wynika, że szczyt nadpłat przypadł na okres jeszcze przed wprowadzeniem ustawowych wakacji kredytowych. Szybko psująca się oferta lokat i rosnąca inflacja sprawiły, że klienci decydowali się spożytkować część oszczędności na szybsze pozbycie się zobowiązań.

Strategia przyspieszenia spłaty kredytów mieszkaniowych jest jak najbardziej racjonalna, zwłaszcza jeśli nie mamy na oku inwestycji gwarantujących zysk przewyższający inflację. Do takiego kroku może zachęcać także brak prowizji za nadpłatę kredytu. Przypomnijmy, jak tę kwestię reguluje obecnie prawo.

Nadpłata kredytu hipotecznego może być darmowa

Ustawa o kredycie hipotecznym weszła w życie w lipcu 2017 r. Wcześniej banki mogły dowolnie rozwiązać kwestię opłat za wcześniejszą całkowitą lub częściową spłatę kredytu mieszkaniowego. Po tej dacie obowiązują już zasady ustawowe.

Zgodnie z ustawą opłat za nadpłatę kredytu nie można pobierać po 36 miesiącach od dnia zawarcia umowy. Jeśli zdecydujemy się na nadpłatę przed upływem trzech lat, opłata nie może przekroczyć 3 proc. spłacanej kwoty (lub kwoty odsetek, która byłaby naliczona od nadpłacanej kwoty).

Nieco inne zasady obowiązują przy kredytach z oprocentowaniem okresowo stałym. Rekompensata za nadpłatę może być pobierana w całym okresie trwania stałej stopy.

Ustawa nie zakazuje bankom stosowania bardziej korzystnych dla klientów rozwiązań. Większość banków skorzystała z takiej możliwości i nie pobiera żadnych opłat za nadpłatę i wcześniejszą spłatę kredytu.

„Bezpieczny kredyt 2 procent” a nadpłata

Ruszający właśnie program dofinansowania kredytów hipotecznych opiera się na dopłatach do rat spłacanych przez kredytobiorców. W pierwszych 10 latach „Bezpieczny kredyt 2 proc.” obniża zatem kwotę, która klient musi zarezerwować na spłatę w swoim budżecie.

Przykładowo, jeśli zaciągamy 25-letni kredyt na 400 tys. zł, to pierwsza rata bez dopłaty wynosiłaby ok. 4 tys. zł. Z dopłatą kwota spada do ok. 2,5 tys. zł. Szacunkowe symulacje rat przedstawiliśmy ostatnio na łamach Bankier.pl, a zainteresowani mogą skorzystać z kalkulatora „Bezpiecznego kredytu 2 proc.”.

Jeśli mamy w domowym budżecie pewien margines swobody, teoretycznie moglibyśmy nadpłacać kredyt hipoteczny z dofinansowaniem w czasie otrzymywania dopłat, by później szybciej pożegnać się z bankiem. Taka taktyka może się jednak okazać ryzykowna.

Kiedy nadpłata kredytu 2 procent pozbawi nas dopłat?

Zgodnie z ustawą tylko w kilku scenariuszach nadpłacanie „Bezpiecznego kredytu 2 proc.” nie będzie oznaczać utraty prawa do otrzymywania dopłat:

1. Po upływie 3 lat od dnia udzielenia „Bezpiecznego kredytu 2 proc.” można przedterminowo spłacić część długu bez utraty dopłat.
2. Bezpiecznie można nadpłacić także część kredytu objętą gwarancją wkładu własnego. Chodzi tu o sytuację, gdy nie mieliśmy gotówki na wkład własny i skorzystaliśmy z rządowej gwarancji (tzw. kredyt bez wkładu własnego). Nadpłacenie tej części długu (inaczej mówiąc, „wpłacenie wkładu własnego później”) jest dopuszczalne.
3. Jeśli wnieśliśmy wkład własny zaciągając „Bezpieczny kredyt 2 proc.”, to łączna kwota nadpłaty w pierwszych trzech latach trwania kredytu nie może być wyższa niż 200 tys. zł minus wkład własny.

Dodatkowym przypadkiem przewidzianym w ustawie jest niewielka nadpłata dokonana przy okazji spłaty raty. Wówczas suma „rata plus nadpłata” nie może przekraczać w danym miesiącu kwoty pierwszej zapłaconej przez nas raty (już po uwzględnieniu dopłaty). Przypomnijmy, że w okresie 10 lat kredyt jest obowiązkowo spłacany w ratach malejących. Pierwsza rata zatem jest jednocześnie najwyższą w całym harmonogramie.