[Aktualizacja, godz. 18:20] Prezydent USA Donald Trump podpisał w poniedziałek dekret formalnie rozpoczynający proces wycofywania się Stanów Zjednoczonych z Transpacyficznej Umowy o Wolnym Handlu (TPP). Była to jedna z jego zapowiedzi z kampanii wyborczej.
Trump, który rozpoczął urzędowanie 20 stycznia, nazwał dekret "wielką sprawą dla amerykańskiego robotnika".
Umowa TPP, postrzegana jako przeciwwaga wobec rosnącego wpływu Chin, została podpisana w 2015 roku przez 12 krajów Azji i Pacyfiku, reprezentujących 40 proc. światowej gospodarki. Nie weszła jednak dotychczas w życie.
Agencja AP odnotowuje, że podpisany w poniedziałek dekret jest praktycznie formalnością, ponieważ umowa nie została jeszcze ratyfikowana przez Senat.
Eksperci ds. handlu twierdzą, że aprobata Senatu jest mało prawdopodobna ze względu na niepokoje amerykańskich wyborców związane z umowami handlowymi i obawami przed utratą miejsc pracy.
Poprzednia administracja Baracka Obamy traktowała TPP jako ważny ekonomiczny element zacieśniania więzi z sojuszniczymi krajami Azji.
Według nieoficjalnych doniesień Amerykański prezydent zamierza również wkrótce podpisać rozporządzenie ws. renegocjacji umowy NAFTA. To porozumienie o wolnym handlu między Stanami Zjednoczonymi, Meksykiem i Kanadą, które weszło w życie w styczniu 1994 roku.
Wycofanie USA z obu układów to jedna z obietnicy wyborczych Trumpa. Chce w zamian wynegocjować traktaty dwustronne. To też realizacja jego zasady wygłoszonej w przemówieniu inauguracyjnym: "America first".
Podczas ceremonii w Gabinecie Owalnym w Białym Domu Trump podpisał także memorandum zamrażające wynagrodzenia dla niektórych federalnych pracowników rządowych. Jak odnotowują media, to podobne memorandum jak podpisane przez prezydenta George'a W. Busha na początku jego urzędowania w 2001 roku.
Nowy amerykański prezydent podpisał także rozporządzenie przywracające zakaz finansowania z funduszy federalnych organizacji międzynarodowych, które przeprowadzają aborcje lub zapewniają doradztwo w tej dziedzinie. Zakaz ten zniósł demokratyczny poprzednik Trumpa w Białym Domu na początku urzędowania w 2009 roku.
Wcześniej zakaz był na przemian znoszony i wprowadzany w zależności od tego, czy administracja w Waszyngtonie była demokratyczna, czy republikańska. Po raz pierwszy zakaz wprowadził republikański prezydent Ronald Reagan w 1984 roku.
Trump zapowiada podatek graniczny
Donald Trump spotkał się z szefami dużych amerykańskich firm. Prezydent Stanów Zjednoczonych obiecał obniżkę podatków zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla osób fizycznych. Zapowiedział też wprowadzenie podatku granicznego dla firm przenoszących produkcję za granicę.
W spotkaniu z Donaldem Trumpem wzięli udział szefowie takich firm jak Tesla, Whirpool, Lockheed Martin, Ford oraz Johnson & Johnson. Przypomniał im, że będzie kierować się zasadą "Ameryka na pierwszym miejscu". Prezydent Stanów Zjednoczonych poinformował, że zamierza znacznie obniżyć podatki dla firm, ale ostrzegł, że przedsiębiorstwa, które będą przenosić fabryki za granicę zapłacą karę.
"Wszystko, co musicie zrobić, to zostać" - mówił Trump do zgromadzonych w Białym Domu przedsiębiorców. Zapowiedział jednocześnie, że jego administracja będzie dążyć do znacznego zmniejszenia regulacji dotyczących firm - nawet o 75 proc. lub więcej. Według amerykańskiego prezydenta to bardzo ważny krok.
"Jeśli przeniesiecie się za granicę i zwolnicie 2 tysiące czy 5 tysięcy pracowników, to nałożymy wysoki podatek graniczny. Uważam to za sprawiedliwe" - mówił Donald Trump.
"Kiedy chcecie rozbudować swoją fabrykę, albo gdy Mark będzie chciał pobudować wielki zakład, lub Dell będzie planował stworzyć coś ogromnego - wtedy dostaniecie swoje pozwolenia w bardzo szybkim tempie" - obiecał amerykański prezydent, mówiąc po imieniu o prezesie Forda, Marku Fieldsie.
Podczas kampanii wyborczej Trump obiecywał ściągnięcie przemysłu do kraju. W tym duchu tłumaczył przedsiębiorcom, że mają pełną swobodę w negocjowaniu z gubernatorami potencjalnego przenoszenia produkcji ze stanu do stanu. Jednak ci, którzy będą chcieli przenieść ją poza granice USA, muszą liczyć się z wysokimi cłami.
"Nałożymy bardzo wysokie cła na produkty, które do nas przyjeżdżają. (...) Firma, która chce zwolnić wszystkich swoich pracowników w USA i pobudować fabrykę w innym kraju i myśli, że ich produkty nadal będą swobodnie docierać do kraju - niech wie, iż tak się nie stanie" - mówił Trump.
Uczestniczący w spotkaniu prezes Dow Chemical Andrew Liveris poinformował, że rozmowy z prezydentem koncentrowały się wokół trzech tematów: podatków, regulacji i handlu. Dodał, że do podobnego spotkania ma dojść za 30 dni. Wtedy przedstawiciele biznesu mają zaprezentować swoje pomysły na poprawę amerykańskiego przemysłu.
"Bardzo uważnie słuchaliśmy jego, a on nas; rozmowa dotyczyła planów jego administracji ws. ponownego ożywienia amerykańskiej gospodarki przemysłowej" - tłumaczył Liveris.
Jeszcze jako prezydent elekt Trump wielokrotnie groził firmom motoryzacyjnym wysokimi cłami, jeżeli te zdecydują się produkować auta na amerykański rynek w swoich fabrykach w Meksyku. Mówił nie tylko o firmach amerykańskich, ale np. niemieckich i japońskich.
NBCNews/IAR/dy/ Marek Wałkuski/ PAP
