Zmieniające się upodobania klientów skłaniają firmy deweloperskie do zmian w swoich ofertach. W segmencie domów jednorodzinnych coraz popularniejsze stają się małe metraże. W szczególności coraz większym zainteresowaniem cieszą się domy o metrażu poniżej 100 metrów kwadratowych.
Oferta rynkowa odpowiada też trendom w budownictwie jednorodzinnym realizowanym systemem gospodarczym. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego z ubiegłego roku wynika, że przeciętna powierzchnia domu jednorodzinnego wynosiła 137 mkw. i w ciągu 6 lat zmalała o ponad 7 metrów kwadratowych.
Tego typu informacje znajdują również potwierdzenie w różnych badaniach opinii. 15 – 20 lat temu, domy o powierzchni 200 metrów kwadratowych (i większej) były powszechnie obowiązującą normą. Dzisiaj stają się prawdziwą rzadkością. Tzw. „domy wielopokoleniowe”, w których żyło kilka generacji rodzin odchodzą do lamusa. Może to wynikać nie tylko z większej skłonności do minimalizacji kosztów budowy/zakupu i utrzymania tak dużego domu, ale przede wszystkim ze zmian o charakterze społecznym i kulturowym. Młodzi Polacy rzadziej chcą dzielić dom ze swoimi rodzicami. Wolą kupić mieszkanie. Są również bardziej mobilni i o wiele łatwiej zmienić im miejsce zamieszkania niż ich rodzicom itp.
Obecnie więc dominują metraże do maksymalnie 150 mkw., ale na rynku przybywa też domów bardzo małych. Deweloperzy w miastach stawiają na ofertę w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej, jednocześnie realizując projekty małych domów wolnostojących.
Domek ciasny, ale własny
Na ok. 2200 ofert domów zamieszczonych obecnie na portalu RynekPierwotny.pl - 650 zawiera domy o metrażu mniejszym niż 100 mkw., co stanowi prawie 30 proc. całej puli. Spośród domów wolnostojących najmniejsze metraże zaczynają się od 70 mkw. Za przykładowy 70 – metrowy dom w lokalizacji nadmorskiej (Ustronie Morskie) jeden z oferentów oczekuje 350 tys. zł. Przywołany budynek to dom parterowy o trzech pokojach, jednej łazience, bez podpiwniczenia, garażu i miejsca postojowego. Dom stoi na działce o powierzchni 135 mkw.
Domy do 100 mkw. najczęściej mieszczą 3 - 4 pokoje z kuchnią połączoną z salonem oraz jedną łazienkę, bez podpiwniczenia i garażu. Działka na której stawiane są takie małe nieruchomości, zazwyczaj nie przekracza 500 - 600 mkw.
Najczęściej małe domy oferują układ parterowy z użytkowym poddaszem. Na parterze nieruchomości do 100 mkw. znajduje się hall, salon z jadalnią i wyjściem na ogród oraz łazienka. Na górze są dodatkowe dwa lub trzy pokoje, czasem z dodatkową łazienką. Nieruchomości te dysponują balkonem lub tarasem, natomiast nie mają podpiwniczenia i garażu. Małe domy parterowe z użytkowym poddaszem i własnym garażem mają już minimum 120 – 130 mkw.
Wygodne czy po prostu tanie?
Na takie pytanie ciężko jednoznacznie odpowiedzieć. Na pewno posiadanie, choćby małej, ale własnej działki znacznie zwiększa komfort, w porównaniu do budownictwa mieszkaniowego – wielorodzinnego. Deweloperzy reklamują najczęściej małe domy o trzech/czterech pokojach jako idealne dla trzy/czteroosobowej rodziny. Z drugiej strony brak wielu powierzchni użytkowych – takich jak garaż czy choćby dodatkowych pomieszczeń gospodarczych. Ograniczona przestrzeń działki jak i samego budynku również nieco niweluje komfort, w porównaniu do pełnowymiarowego domu wolnostojącego. Niewielkie projekty są więc pewnym kompromisem między niską ceną a prawdziwą wygodą życia w domu jednorodzinnym.
Tego typu oferty są skierowane do szerokich rzesz odbiorców. Jest to jednorodzinne budownictwo „popularne”. Małe domy na obrzeżach można kupić w cenach przeciętnej wielkości mieszkań na rynku pierwotnym w miastach. Przykładowo – za 100 metrowy dom tuż za granicami Warszawy (do 5 km) płaci się około 400 – 450 tys. zł. W tej cenie w samej stolicy kupimy zaledwie 50 – 60 metrowe mieszkanie (wg danych NBP przeciętne ceny transakcyjne na rynku pierwotnym w I kw. 2016 wynosiły 7639 zł/ mkw.).
Popularność małych domów wynika też z możliwości kredytowania w kończącym się programie Mieszkanie dla Młodych. Program pozwala dofinansować zakup domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej do 100 mkw. (do 110 mkw. w przypadku rodziny wychowującej co najmniej troje dzieci). Nie ulega wątpliwości, że chęć dostosowania oferty do wymogów MDM, stoi w dużej mierze za obecną popularnością małych metraży. Po stronie klientów oprócz programu rządowego wsparcia z pewnością nie bez znaczenia są również znacznie niższe koszty utrzymania takiej nieruchomości.
