W środę 29 kwietnia tematem dyskusji w Klubie Polska 2025+ będzie kwestia równowagi w przestrzeni publicznej. Wprowadzeniem do tematu pt. „Gospodarka przestrzenna a idea zrównoważonego rozwoju w Polsce” będą prelekcje prof. dr. hab. Przemysława Śleszyńskiego z Instytutu Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego PAN, prof. dr. hab. Waldemara Ratajczaka z Instytutu Geografii Społeczno-ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM oraz dr. Adama Kowalewskiego z Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej.
Ład przestrzenny raczej nie należy do tematów znajdujących się w głównym nurcie dyskusji o problemach społeczno-gospodarczych w Polsce, niemniej większość mieszkańców naszego kraju codziennie doświadcza skutków związanych z jego brakiem. Najbardziej ewidentne tego oznaki, szczególnie dotyczące przestrzeni miejskich, czasem mogą dotrzeć do szerszych audytoriów pod postacią krytyki wszechobecnych reklam zaburzających estetykę krajobrazu, jednak tak naprawdę to tylko wierzchołek góry lodowej problematyki ładu w przestrzeni publicznej i wcale nie najważniejszy jej element.
Planowanie przestrzenne w Polsce to obszar, któremu można wiele zarzucić – brak lub nieefektywne regulacje, złe prawo, brak lub złą jakość planów miejscowych, dużą uznaniowość decyzji o planach zabudowy. Trzeba jednak pamiętać, że chaos, z którym cały czas mamy do czynienia to efekt także burzliwych dziejów naszego kraju – najpierw zaborów i różnych standardów osadnictwa, później wojen, ogromnych zniszczeń infrastruktury i migracji, a w czasach nowożytnych – przekształceń gospodarczych, rozowju technologicznego i ewolucji potrzeb. Faktem jest, że do dziś z tym chaosem nikomu nie udało się uporać, a taka sytuacja generuje koszty - środowiskowo-przestrzenne (terenochłonność, straty przyrodnicze, renaturalizacja, rekompensacja, chaos przestrzenny), społeczne (jakość i warunki życia, problem więzi międzyludzkich i spójności społecznej, konflikty przestrzenne i społeczne, patologie) i ekonomiczne (ile kosztuje niekontrolowana suburbanizacja). Według „Raportu o ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce” z 2013 r. konsekwencje tej sytuacji sięgają wielu miliardów złotych, które można by zagospodarować w bardziej efektywny sposób, zważywszy na fakt, że pieniądze pochodzą z naszych podatków. Co zatem można zrobić, aby je ograniczyć i uporządkować gospodarkę przestrzenną? Niektóre odpowiedzi na to pytanie poznamy w czasie najbliższego spotkania w Klubie Polska 2025+ z wybitnymi ekspertami – prof. Przemysławem Śleszyńskim, prof. Waldemarem Ratajczakiem i dr. Adamem Kowalewskim.
