Ile komornik może zabrać z emerytury? Aktualne kwoty

Na jakiej podstawie komornik może zająć emeryturę?

Zanim przejdziemy do konkretnych kwot i limitów, warto zrozumieć, dlaczego w ogóle komornik może zająć emeryturę. Nie bierze się to z niczego – musi być do tego podstawa prawna. Cały proces zaczyna się od wszczęciu egzekucji, które odbywa się na podstawie tytułów wykonawczych. To właśnie one dają organowi egzekucyjnemu prawo do podjęcia działań wobec dłużnika.

W praktyce oznacza to, że jeśli ktoś nie spłaca zobowiązań, wierzyciel kieruje sprawę do sądu, a potem do komornika. Dopiero wtedy uruchamiane są czynności komornika, czyli formalne działania, które mają na celu pokrycie należności z posiadanych przez dłużnika środków. Jednym z takich źródeł mogą być właśnie świadczenia emerytalne wypłacane z funduszu ubezpieczeń społecznych.

Warto zaznaczyć, że komornik nie działa na własną rękę. Jego zadaniem jest wykonanie tego, co wynika z prawa i z mocy tytułów wykonawczych. Nie ma więc sytuacji, w której nagle „dla zasady” można by zabrać z emerytury dowolną sumę. Obowiązują tutaj ściśle określone przepisy i limity potrąceń, które mają chronić emeryta przed całkowitą utratą środków.

To bardzo istotne, bo wielu osobom wydaje się, że zająć komornik może całość. Tymczasem nawet przy długach alimentacyjnych czy wysokich zobowiązaniach są granice, które wynikają z aktualnych przepisów.

Ile komornik może zabrać z emerytury w ramach egzekucji komorniczej? Limity potrąceń

No dobrze – przejdźmy do sedna, czyli tego, ile komornik może zabrać z emerytury. Najważniejsze są tutaj dwa czynniki: rodzaj długu oraz wysokości świadczenia, jakie otrzymujesz co miesiąc z ZUS.

Różne rodzaje długów – różne zasady

Nie każdy dług traktowany jest przez przepisy w taki sam sposób. Zasady wyglądają następująco:

🔵 w przypadku długów niealimentacyjnych (np. kredyt, rachunki, zaległości czynszowe) – komornik może zająć maksymalnie 25% emerytury,

🔵 przy długach alimentacyjnych – limit rośnie i zająć komornik może aż do 60% świadczenia,

🔵 należności innych (np. kary grzywny czy opłaty sądowe) – zwykle stosuje się te same limity co przy długach niealimentacyjnych, czyli 25%.

Egzekucja komornicza z emerytury – jak to wygląda w praktyce?

Weźmy przykład. Jeśli Twoja kwota emerytury brutto wynosi 4000 zł, to:

💵 przy długach niealimentacyjnych komornik potrąci maksymalnie 1000 zł,

💵 przy długach alimentacyjnych – nawet 2400 zł.

Warto zaznaczyć, że nawet gdy długi są wysokie, przepisy chronią emeryta. Komornik nigdy nie ma prawa „zabrać” całego świadczenia. Nawet przy najbardziej rygorystycznych tytułach wykonawczych, obejmujących świadczenia alimentacyjne, musi pozostać pewna część do dyspozycji emeryta – tak, aby dłużnik mógł pokryć koszty podstawowych potrzeb życiowych.

Dzięki temu można uniknąć sytuacji, w której senior zostałby bez środków do życia. Te ograniczenia wynikają z obowiązujących przepisów, które równoważą interes wierzyciela i dłużnika.

Ile wynosi kwota wolna od zajęcia komorniczego?

Jednym z najważniejszych zabezpieczeń dla seniorów objętych egzekucją komorniczą jest tzw. kwota wolna od zajęcia komorniczego. To mechanizm, który gwarantuje, że nawet przy wysokich długach, komornik nie ma prawa zostawić emeryta bez pieniędzy na podstawowe życie. Dzięki temu do dyspozycji dłużnika zawsze zostają środki na opłaty, jedzenie czy leki.

Od 1 marca 2025 roku, po corocznej waloryzacji, minimalna emerytura wzrosła do 1878,91 zł brutto. Oznacza to, że kwota wolna wynosi 1409,18 zł brutto. To właśnie ta suma egzekwowana stanowi barierę, poniżej której potrącenia nie mogą być dokonywane. Komornik może zająć część świadczenia, ale zawsze musi zostawić kwotę niezbędną do pokrycia podstawowych potrzeb życiowych.

W praktyce wygląda to tak: przy długach niealimentacyjnych potrącenie wynosi maksymalnie 25% emerytury, a przy długach alimentacyjnych nawet 60%. Jednak i w tym drugim przypadku przepisy nakazują, by seniorowi zostało co najmniej 40% świadczenia emerytalnego. Dla osób pobierających najniższą emeryturę oznacza to, że na koncie pozostanie minimum 601,85 zł netto, nawet gdy zajęcie dotyczy zaległych alimentów.

Taka ochrona nie jest przypadkowa. Ustawodawca powiązał kwotę wolną z wysokością minimalnych świadczeń i minimalnego wynagrodzenia, by uniknąć sytuacji, w której starsze osoby zostają z niczym. Można więc powiedzieć, że to swoisty „bezpiecznik” w systemie, który pozwala równoważyć interesy wierzyciela i emeryta, a jednocześnie chroni seniorów przed całkowitą utratą środków.

Czy można uniknąć zajęcia emerytury? Świadczenia wyłączone spod egzekucji

Wielu seniorów obawia się, że zajęcie komornicze emerytury oznacza także utratę wszelkich dodatków, które trafiają na konto. Na szczęście prawo przewiduje wyjątki. Istnieją świadczenia, które są wyłączone spod egzekucji komorniczej i komornik nie ma do nich żadnych praw.

Należą do nich przede wszystkim dodatkowe świadczenia, które emeryci otrzymują raz w roku, jak trzynastka czy czternastka. Nawet jeśli toczą się wobec Ciebie czynności komornika, te pieniądze trafiają w całości do Twojej dyspozycji, czyli pozostają nietykalne. Z egzekucji wyłączone są również świadczenia w ramach renty rodzinnej. To ważna informacja, bo wiele osób żyje w przekonaniu, że komornik „weźmie wszystko”, a w praktyce te dodatki są w pełni chronione.

Jak obliczyć, jaką część emerytury komornik może zająć?

Teoretyczne limity to jedno, ale większość osób chce wiedzieć konkretnie: ile komornik może zabrać z emerytury w danym przypadku. Tu liczą się trzy elementy: wysokość Twojej kwoty brutto, rodzaj długu oraz obowiązująca kwota wolna od zajęcia.

Krok 1: sprawdź rodzaj długu

• przy długach niealimentacyjnych komornik może potrącić maksymalnie 25% świadczenia,

• przy długach alimentacyjnych aż 60%,

• przy należności innych, np. opłatach sądowych, stosuje się zwykle limit 25%.

Krok 2: uwzględnij kwotę wolną

Pamiętaj, że z emerytury nie można potrącić wszystkiego. Po odliczeniach musi Ci zostać przynajmniej kwota wolna od zajęcia komorniczego, czyli od marca 2025 roku: 1409,18 zł brutto. To zabezpieczenie chroni Cię przed tym, by nie zostać bez środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.

Krok 3: policz potrącenie

Weźmy przykład. Emerytura 3000 zł brutto:

👉 przy długach niealimentacyjnych potrącenie to 25%, czyli 750 zł – ale seniorowi zostaje 2250 zł, a więc znacznie więcej niż minimalna granica,

👉 przy długach alimentacyjnych potrącenie to 60%, czyli 1800 zł – w tym wypadku emeryt dostanie 1200 zł, co narusza kwotę wolną, więc potrącenie zostanie obniżone tak, by na koncie pozostało co najmniej 1409,18 zł brutto.

Dlaczego to takie ważne? Bo dzięki takiemu podejściu nie dojdzie do sytuacji, że emeryt zostałby bez grosza. Nawet jeśli suma tytułów wykonawczych jest wysoka i organ egzekucyjny prowadzi intensywne działania w ramach zajęcia komorniczego, system chroni dłużnika przed dramatem w postaci utraty całej lub większości emerytury.

Jak uchronić się przed nadmiernym zajęciem emerytury? Zadbaj o minimalne środki

Sam fakt, że przepisy wyznaczają limity potrąceń, nie zawsze wystarczy, by emeryt spał spokojnie. Zdarza się, że podczas egzekucji komorniczej dochodzi do pomyłek albo potrącenia są zbyt wysokie. Dlatego warto wiedzieć nie tylko ile komornik może zabrać z emerytury, ale też jakie kroki można podjąć, aby chronić swoje prawa i nie zostać zaskoczonym nieprzyjemnymi niespodziankami.

1️⃣ Po pierwsze – zawsze sprawdzaj dokładnie swoje przelewy z ZUS. Kwoty potrąceń muszą być zgodne z tym, co przewidują aktualne przepisy. Jeśli dostrzegasz, że na konto trafiło mniej niż wynosi kwota wolna od zajęcia, to sygnał, by działać. Masz pełne prawa do złożenia skargi na czynności komornika, a w razie potrzeby – także wniosku o korektę do ZUS.

2️⃣ Po drugie – pamiętaj, że świadczenia emerytalne nie są jedynym źródłem ochrony. Wiele dodatków, jak czternasta emerytura czy niektóre wsparcia rodzinne, są z góry wyłączone spod egzekucji komorniczej. To oznacza, że jeśli środki zostały potrącone wbrew przepisom, możesz skutecznie domagać się ich zwrotu.

3️⃣ Po trzecie – jeżeli masz kilka różnych tytułów wykonawczych, sprawdzaj, czy potrącenia nie przekraczają dopuszczalnych limitów. Organ egzekucyjny musi przestrzegać zasady, że nawet przy wielu długach musi Ci zostać kwota pozwalająca na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.

Warto zaznaczyć, że w praktyce najlepszym sposobem, aby uniknąć problemów, jest reagowanie od razu. Ignorowanie pism i wyroków sądowych to najprostsza droga do sytuacji, w której komornik może zająć więcej, niż faktycznie powinien. Świadomość przepisów oraz szybka reakcja to najpewniejsza tarcza przed nadmiernym zajęciem i poczuciem, że straciło się kontrolę nad własnym budżetem.