Jak było dotychczas?
Do tej pory do stażu pracy wliczano jedynie:
-
okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę,
-
czas nauki, w zależności od jej poziomu,
-
okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
-
odbywanie stażu lub szkolenia z urzędu pracy,
-
oraz pracę w gospodarstwie rolnym.
Nie uwzględniano natomiast pracy wykonywanej w ramach umowy zlecenia, umowy o dzieło, ani prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. W praktyce oznaczało to, że osoby pracujące na takich podstawach, mimo realnego doświadczenia zawodowego, nie zyskiwały uprawnień wynikających z dłuższego stażu pracy – jak dłuższy urlop wypoczynkowy, dodatek stażowy czy prawo do nagrody jubileuszowej.
Ministerstwo Pracy podkreślało, że przepisy w dotychczasowym kształcie dyskryminowały osoby samozatrudnione i pracujące na umowach cywilnoprawnych, choć ich aktywność zawodowa w praktyce często nie różniła się od pracy etatowej.
Staż pracy po nowemu
Podpisana nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza szerokie zmiany w definicji stażu pracy. Od 2026 roku będą się do niego wliczać m.in.:
-
okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz współpracy przy jej prowadzeniu,
-
czas zawieszenia działalności w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,
-
wykonywanie umów cywilnoprawnych, takich jak zlecenie, świadczenie usług czy umowa agencyjna,
-
pozostawanie osobą współpracującą (np. małżonek pomagający w firmie rodzinnej),
-
członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i spółdzielniach kółek rolniczych,
-
udokumentowane okresy pracy zarobkowej za granicą,
-
służba w Straży Marszałkowskiej i Służbie Celno-Skarbowej.
Nowe przepisy obejmują więc zarówno osoby zatrudnione na elastycznych formach umów, jak i przedsiębiorców oraz osoby współpracujące z firmami w ramach kontraktów B2B.
Jak udokumentować nowy staż pracy?
Weryfikacja przebiegu pracy będzie odbywać się na podstawie danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). W przypadku braku odpowiednich informacji pracownik będzie mógł potwierdzić swoje doświadczenie innymi dokumentami, np. umowami, rachunkami czy zaświadczeniami od zleceniodawców lub kontrahentów.
Co istotne, nowe przepisy obejmą także okresy pracy z lat wcześniejszych – nie będzie więc konieczności zaczynania „liczenia” stażu od zera.
Kiedy wejdą w życie nowe zasady?
Nowelizacja Kodeksu pracy została uchwalona 26 września 2025 r. i podpisana przez prezydenta 15 października 2025 r. Przepisy wejdą w życie:
-
1 stycznia 2026 r. – w sektorze publicznym,
-
po 6 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw – w sektorze prywatnym.
To oznacza, że prywatni pracodawcy będą mieli pół roku na przygotowanie się do zmian – m.in. aktualizację procedur kadrowych i systemów naliczania świadczeń pracowniczych.
Dlaczego to tak ważna zmiana?
Nowelizacja Kodeksu pracy to krok w stronę bardziej sprawiedliwego systemu zatrudnienia. Polska gospodarka coraz mocniej opiera się na elastycznych formach pracy, a ustawodawca wreszcie to zauważył.
Od 2026 roku staż pracy będzie odzwierciedlał rzeczywiste doświadczenie zawodowe, a nie wyłącznie rodzaj podpisanej umowy.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
