Re: Likwidacja czy zawieszenie działalności

Dzisiaj znalazłam:
www.gazetaprzedsiebiorcy.infor.pl/poradniki/64,354,1,Obowiazek-rozliczania-i-oplacania-skladek.html#1

Poradniki
Obowiązki płatników składek wobec ZUS
Obowiązek rozliczania i opłacania składek


Z obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wiąże się obowiązek opłacania składek. Z kolei w przypadku tych osób, które ubezpieczeniom społecznym mogą podlegać wyłącznie dobrowolnie, warunkiem podlegania tym ubezpieczeniom jest terminowe opłacanie należnych składek. Tak w jednym, jak i w drugim przypadku, oprócz konieczności wpłacenia kwoty należnych składek do ZUS, istnieje obowiązek przekazania odpowiednich dokumentów rozliczeniowych, które służą przekazaniu informacji, kto, za kogo i w jakiej wysokości opłaca składki. Obowiązek rozliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ciąży na płatniku składek.


1. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym
Ubezpieczenia społeczne obejmują: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe. Ubezpieczeniami społecznymi objęte są jedynie te osoby fizyczne, które posiadają do tego tytuł, tj. przejawiają aktywność zawodową (np. wykonują działalność gospodarczą) bądź posiadają status, z którym przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wiążą obowiązek ubezpieczeń społecznych, bądź przyznają prawo do dobrowolnego ubezpieczenia się. Oznacza to, że w odróżnieniu od ubezpieczenia zdrowotnego, nie wszystkie osoby fizyczne mogą podlegać ubezpieczeniom społecznym.
1.1. Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne
Zakres, w jakim przedstawiciele poszczególnych grup zawodowych są objęci obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, nie jest identyczny. Oprócz osób, które podlegają wszystkim ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo, są osoby, dla których obowiązkowe są wyłącznie ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
1.1.1. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe
Krąg osób fizycznych podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określa art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 z późn.zm.). Zgodnie z jego treścią obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są:
1) pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów;
Za pracownika na potrzeby ubezpieczeń społecznych uważa się również osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli tego typu umowa została zawarta z pracodawcą, z którym dana osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym łączy ją stosunek pracy. Należy jednak podkreślić, że dotyczy to wyłącznie tych umów cywilnoprawnych, które zostały zawarte nie wcześniej niż 14 stycznia 2000 r. Osoby wykonujące wyżej wymienione umowy cywilnoprawne w warunkach, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegają ubezpieczeniom na takich samych zasadach jak pracownik. Bez znaczenia w takim przypadku jest wysokość przychodu ze stosunku pracy czy okoliczność bycia uczniem lub studentem.
1.1.2. Ubezpieczenie chorobowe
W odróżnieniu od ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe wyłącznie dla pracowników, członków spółdzielni, osób odbywających służbę zastępczą.
1.1.3. Ubezpieczenie wypadkowe
Obowiązkiem ubezpieczenia wypadkowego objęte są z kolei osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym zarówno obowiązkowym, jak i dobrowolnym, z wyjątkiem:
1) bezrobotnych pobierających zasiłek dla bezrobotnych,
2) nakładców,
3) żołnierzy niezawodowych pełniących czynną służbę,
4) osób przebywających na urlopach wychowawczych lub pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
5) osób pobierających świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osób pobierających zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osób pobierających wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy,
6) osób pobierających świadczenia szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia,
7) osób dobrowolnie podlegających ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 7 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
8) zleceniobiorców oraz osób z nimi współpracujących wykonujących pracę poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy.
1.2. Ramy czasowe obowiązku ubezpieczeń
Dla prawidłowego rozliczenia i opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne równie ważne, jak stwierdzenie, czy dana osoba podlega obowiązkowi tych ubezpieczeń, jest określenie ram czasowych tego obowiązku. Moment powstania i ustania obowiązku ubezpieczeń społecznych wyznacza art. 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z jego treścią obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają:
1) pracownicy - od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku;
2) nakładcy oraz zleceniobiorcy - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy;
3) członkowie spółdzielni - od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy na rzecz spółdzielni do dnia zakończenia jej wykonywania;
4) osoby prowadzące działalność pozarolniczą - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności;
W miejscu tym należy wyjaśnić kwestię tzw. zawieszenia działalności gospodarczej czy też przerw w jej prowadzeniu. A mianowicie, zgodnie z wyrażoną w tym punkcie zasadą, która stanowi odzwierciedlenie treści art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, moment powstania i ustania obowiązku ubezpieczeń społecznych po stronie osób przedsiębiorców, a także innych osób wykonujących pozarolniczą działalność wyznacza odpowiednio dzień rozpoczęcia i zaprzestania wykonywania tej działalności. Wykładnia językowa art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie pozostawia więc wątpliwości, że skutek prawny w postaci powstania i wygaśnięcia obowiązku ubezpieczeń społecznych obowiązujące przepisy wiążą z faktycznym rozpoczęciem i zaprzestaniem wykonywania działalności gospodarczej. Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 21 czerwca 2001 r., sygn. akt II UKN 428/00, do powstania obowiązku ubezpieczenia nie wystarczy uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub koncesji, lecz wymagane jest faktyczne rozpoczęcie prowadzenia działalności.
Zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej - na co wskazuje ukształtowane na gruncie języka polskiego znaczenie wyrazu "zaprzestać" - może polega zarówno na definitywnym zakończeniu tej działalności, jak i na czasowym przerwaniu jej wykonywania. W okresie, w którym przedsiębiorca z uwagi na uzasadnione okoliczności (np. sezonowy charakter działalności gospodarczej, choroba, wyjazd zagraniczny) nie wykonuje działalności gospodarczej, nie istnieje po jego stronie obowiązek ubezpieczeń społecznych, nawet jeżeli figuruje w ewidencji działalności gospodarczej. Dotyczy to również przedsiębiorcy zatrudniającego pracowników pod warunkiem, że w tym okresie nie świadczą oni na jego rzecz pracy (np. przebywają na urlopach wypoczynkowych lub bezpłatnych). Na marginesie wypada zauważyć, że dane gromadzone w ewidencji działalności gospodarczej nie są objęte domniemaniem zgodności z prawdą, w związku z czym tylko i wyłącznie na ich podstawie można rozstrzygać o obowiązku ubezpieczeń społecznych.