W obliczu inflacji, rosnących stałych kosztów życia i falujących stóp procentowych, coraz częściej możemy się zetknąć z sytuacją, gdy tracimy stabilność finansową i stykamy się z sytuacją, gdy zaczyna nam brakować środków na spłatę kredytu.
Wg badania Krajowego Rejestru Długów (KRD) „Oszczędzanie Polaków w inflacji", 2,4 mln Polaków posiada przeterminowane zadłużenie, a ¼ nie posiada absolutnie żadnych oszczędności, żyjąc od pierwszego do pierwszego.
W przypadku kryzysowej sytuacji bardziej przewidujący zorientują się, że problemy zaczną się za kilka miesięcy. Ci mniej, dopiero na ostatnią chwilę. Jest to zawsze bardzo stresujące, gdy może nam braknąć pieniędzy na opłacenie raty kredytu, lub czynsz.. Warto wtedy usiąść, naradzić się z rodziną, jeśli jest taka możliwość, a potem reagować szybko.
Co możesz zrobić?
Kliknij przycisk poniżej i już teraz porównaj najlepsze oferty kredytów gotówkowych!
Zdefiniuj przyczyny utraty płynności
Po pierwsze i najważniejsze - sprawdź dlaczego doszło do problemów ze spłatą kolejnej albo jednej z kolejnych rat pożyczki lub kredytu. Jest to pomijany i niedoceniany krok, ale wbrew pozorom bardzo istotny. Najważniejszym podziałem jest to, czy trudności są krótkoterminowe, czy długoterminowe.
Do tych pierwszych możemy zaliczyć m in:
-
Niespodziewane wydatki: nagłe koszty, takie jak awaria samochodu, nieplanowane naprawy domowe, czy nagłe wydatki medyczne.
-
Zmniejszenie godzin pracy: redukcja wynagrodzenia, brak premii i tego typu sytuacje.
-
Błędy w budżetowaniu: jednorazowe błędy w planowaniu finansowym, które często powodują dodatkowe koszty, jak np. źle zaplanowany urlop, lub przeoczenie rachunków co może spowodować kary.
-
Opóźnienia w płatnościach: opóźnienia w otrzymaniu należnych środków jak wypłata wynagrodzenia czy inne zaległe płatności od dłużników.
-
Sezonowe wahania w dochodach: zwykle przy pracach sezonowych.
A do drugich, czyli długoterminowych:
-
Chroniczna choroba lub długotrwała niezdolność do pracy: wszelkie poważne problemy zdrowotne.
-
Długotrwałe bezrobocie: ta sytuacja nam chwilowo nie grozi w Polsce całościowo, jednak bezrobocie dotyka już poszczególnych branż. Może to dotknąć i Ciebie, zanim zdążysz się przekwalifikować. .
-
Nadmierne zadłużenie: sytuacja szczególnie powiązana z nagłymi wysokimi stopami procentowymi dla wielu osób skończyła się spiralą zadłużenia.
-
Nieudane inwestycje: zawsze może zdarzyć się nietrafiona inwestycja pozbawiająca nas oszczędności i np. dochodów z dywidend.
-
Rozwód lub separacja: oba przypadki potrafią generować poważne koszty, m in. na sprawy sądowe, podział majątku, alimenty, czy choćby stałe, wyższe koszty mieszkania.
Do obu kategorii możemy zakwalifikować “utratę pracy”. Musisz sam ocenić, czy utrata pracy wiąże się z przejściowym procesem pozyskania nowej, która zachowa twój obecny standard życia, czy też będzie się wiązać ze znacznym spadkiem dochodów na nowym stanowisku.
Podjęcie kolejnych kroków jest bardzo powiązane z tym, jak zdefiniujemy swoją sytuację. Najważniejsze jest nie wpaść w spiralę zadłużenia.
Rozwiązania krótkoterminowe
W sytuacji chwilowego finansowego napięcia, szczególnie gdy zaczyna brakować środków na spłatę rat kredytu, należy nie wpadać w panikę i rozważyć zastosowanie szybkich rozwiązań.
A. Renegocjacja warunków kredytu
-
Skontaktuj się z kredytodawcą: czyli zwykle z bankiem. Im wcześniej poinformujesz go o problemach z płatnościami, tym lepiej. Możesz poprosić o wydłużenie okresu spłaty kredytu. Nic nie tracisz przy takim działaniu, a możesz uzyskać obniżkę rat zanim jeszcze instytucja dostanie alarmujące sygnały o opóźnieniach.
B. Poszukiwanie dodatkowych źródeł dochodu
-
Praca dorywcza: rada może wydawać się banalna, ale rozważ prace tymczasowe, które możesz wykonywać poza głównym zatrudnieniem. W zależności od tego, czym się zajmujesz, można podjąć się korepetycji, pracy fizycznej lub wykonywania drobnych prac, które pozwolą nam uzyskać dodatkowe środki, poświęcając na to 2-3 godziny dziennie.
-
Gospodarka współdzielenia: zastanów się, czy nie możesz wynająć jednego z pokojów na wynajem krótkoterminowy. Znane są przypadki, gdy w ten sposób powstały większe biznesy. I nie trzeba się przejmować, że reszta domu nie jest do końca wysprzątana.
C. Oszczędności i cięcie kosztów
-
Audyt wydatków: dokładnie przeanalizuj swój miesięczny budżet, aby zidentyfikować, które koszty możesz zoptymalizować.
-
Redukcja niepotrzebnych subskrypcji: zrezygnuj z niepotrzebnych abonamentów i subskrypcje usług, z których rzadko korzystasz. Nawet jeżeli korzystasz z nich to możesz na kilka miesięcy przestać.
-
Zmniejszenie rachunków: sprawdź, czy możesz ograniczyć rachunki w domu, lub zrezygnować na jakiś czas z użytkowania auta.
-
Oszczędzanie na jedzeniu: planuj posiłki na cały tydzień, kupuj w promocjach i zrezygnuj z jedzenia poza domem. Spowoduje to spadek jakości życia, ale umożliwi zaoszczędzenie kilkuset zł miesięcznie.
I w końcu możesz poprosić o pożyczkę znajomych lub rodzinę. Zawsze jest to wg niektórych pewien wstyd, by przyznać się do problemów, szczególnie przed bliskimi. Jednak czasem parę tysięcy pożyczki pozwoli nie wpaść w późniejszą paroletnią spiralę zadłużenia.
Rozwiązania długoterminowe
Po zażegnaniu bezpośredniego kryzysu związanego z brakiem środków na spłatę bieżącej raty kredytu, warto spróbować zastosować strategię długofalową.
-
Konsolidacja kredytów: polega na połączeniu kilku zobowiązań w jedno, zazwyczaj z niższym oprocentowaniem i wydłużonym czasem spłaty. W chwili, gdy nastąpią problemy, nie otrzymasz możliwości nabycia tego typu zobowiązania. Spytaj się jednak doradcy, czy taka opcja jest możliwe.
-
Konsolidacja z drugim kredytobiorcą: jeśli masz zaufaną osobę, weź pod uwagę rozłożenie zdolności kredytowej na kilka osób.
-
Pożyczka hipoteczna: jeżeli masz nieruchomość i nie masz oporów na narażenie jej na stratę, możesz zaciągnąć niskooprocentowaną pożyczkę pod jej zastaw. Często jest to bardzo rozsądne wyjście.
-
Działalność gospodarcza: najbardziej oczywistą drogą do większych zarobków to stworzenie własnej firmy. Może brzmi to jak wielkie wyzwanie, ale wcale nie musi to być ogromna inicjatywa.
-
Ubezpieczenia: rozważ zabezpieczenie siebie i rodziny poprzez odpowiednie polisy ubezpieczeniowe, które mogą zminimalizować finansowe skutki nieprzewidzianych zdarzeń.
-
Planowanie emerytalne: odkładanie środków na przyszłą emeryturę nie jest głupim pomysłem, np. poprzez IKE/IKZE lub prywatne plany emerytalne.
Przede wszystkim należy zainwestować w swoją naukę zarządzania finansami osobistymi, uczestnictwo w kursach, czytanie literatury branżowej. Jeżeli cię stać w uczestnictwo w szkoleniach za parę tysięcy zł to świetnie. Jak nie, to wydatek kilkuset zł na szereg książek to minimum, które potrzebujesz zainwestować, by uniknąć przyszłych problemów finansowych.
Co zrobić, jak już wyjdziemy z kryzysowej sytuacji i nie chcemy jej powtórzyć?
Jak obniżyć wydatki
Poświęćmy jeszcze jeden rozdział kwestii analizy kluczowych obszarów wydatków, które można poddać rewizji. Jest to działanie profilaktyczne, które umożliwi uniknięcie kryzysowych sytuacji w przyszłości.
Przegląd wydatków: analizuj swój budżet, aby zidentyfikować i wyeliminować nieistotne pozycje.
Obniż standard życia: zweryfikuj koszty. Zmień dostawcę energii. Następnym razem kup tańszą komórkę…
Wydatki na jedzenie: promocje, planowanie wydatków, korzystanie z sezonowych produktów i innego tego typu chwyty mogą powiększyć twój miesięczny budżet o kilkaset zł.
Rabaty, kupony i cashbacki: zainteresuj się aplikacjami, stronami oferującymi kupony i kody rabatowe.
Transport: zastanów się nad tańszymi formami transportu. Samochód to przynajmniej kilkaset zł dodatkowych kosztów miesięcznie.
Zmniejszenie opłat bankowych: warto sprawdzić, czy istnieje możliwość przeniesienia rachunku do banku. Przy tej okazji można skorzystać z promocji bankowych, które dadzą kolejny zastrzyk pieniędzy na nasze konto.
Przegląd ubezpieczeń: regularne porównywanie ofert ubezpieczeniowych może odsłonić możliwości oszczędności poprzez zmianę polisy na tańszą, przy zachowaniu odpowiedniego zakresu ochrony.
Nie zadłużaj się “pod korek”: to lekcja, którą odrobili “frankowicze” lub inni kredytobiorcy, gdy stopy procentowe skoczyły kilkakrotnie w górę. Zawsze bierz pod uwagę, że raty kredytu oparte na zmiennym oprocentowaniu mogą zwiększyć się dwukrotnie, a czasem trzykrotnie na długi czas.
Jak zapobiegać - dobre praktyki
Zapobiegać wymienionym wcześniej sytuacjom wcześniej warto zapobiegać stosując dobre praktyki:
1. Budżetowanie i kontrola wydatków: zacznij od stworzenia szczegółowego budżetu, który uwzględnia wszystkie wydatki, w tym spłatę długów. Gromadź paragony. Rób z nich cotygodniowe raporty. Śledź swoje wydatki, aby upewnić się, że pozostają one w ramach ustalonych limitów.
2. Fundusz awaryjny: oszczędzaj regularnie, aby zbudować fundusz awaryjny, który może pokryć od trzech do sześciu miesięcy wydatków. Przelewaj zaokrąglenia wydatków na konto oszczędnościowe. Dorzuć do tego stałą miesięczną kwotę zaraz po wypłacie. Jak saldo osiągnie znaczącą kwotę, wrzuć pieniądze na lokatę lub zainwestuj.
3. Wczesne wykrywanie problemów: monitoruj swoją zdolność do spłaty długów. W razie jakichkolwiek problemów, działaj szybko.
4. Negocjacje z wierzycielem: jeśli przewidujesz trudności w spłacie raty, skontaktuj się ze swoim wierzycielem. Możliwe, że będzie otwarty na negocjacje warunków kredytu, zmianę harmonogramu spłat lub chwilowe zawieszenie płatności.
5. Konsolidacja długów: scalenie kilku zobowiązań w jeden kredyt z niższym oprocentowaniem i dłuższym okresem spłaty może obniżyć miesięczne obciążenie i ułatwić zarządzanie długami.
6. Dodatkowe źródła dochodu: rozważ możliwość znalezienia dodatkowego źródła dochodu. Może to być praca dorywcza, freelancing czy sprzedaż niepotrzebnych przedmiotów. To akurat najważniejszy punkt.
7. Oszczędności na kosztach: szukaj sposobów na zmniejszenie codziennych wydatków. Może to obejmować zmniejszenie rachunków za media, wybór tańszych opcji zakupów czy korzystanie z publicznego transportu.
I przede wszystkim - unikaj nowych długów: o ile to możliwe, staraj się nie zaciągać nowych długów, dopóki nie uregulujesz bieżących.
Podsumowując, kluczowe jest, aby nie ignorować problemów finansowych, lecz aktywnie szukać rozwiązań. Edukacja finansowa jest tu nieoceniona i może zapobiec wielu problemom w przyszłości. Naucz się budżetowania, planowania i inwestowania, korzystając z dostępnych zasobów, takich jak książki czy kursy online.
Pamiętaj, że problemy finansowe mogą spotkać każdego. Ważne jest, aby podchodzić do swoich finansów z rozwagą i odpowiedzialnością, co pozwoli nie tylko wyjść z obecnych trudności, ale także zbudować stabilniejszą przyszłość finansową.