Re: Likwidacja czy zawieszenie działalności

www.gazetakadrowego.infor.pl/orzecznictwo/19551,Utrata_prawa_do_zasilku_chorobowego.html

Decyzją z 19 kwietnia 2000 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych pozbawił odwołującą się Ewę W. prawa do zasiłku chorobowego i zobowiązał ją do zwrotu pobranej z tego tytułu kwoty 12 226,20 zł za okres od 12 czerwca 1998 r. do 8 marca 1999 r., od 9 marca do 1 kwietnia 1999 r. i od 7 maja 1999 r. do 31 stycznia 2000 r.
Sąd okręgowy orzekając w sprawie z odwołania Ewy D. ustalił, że wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą od 31 stycznia 1997 r., zatrudniając 9 pracowników.
W tym stanie faktycznym sąd okręgowy wyrokiem z 2 kwietnia 2001 r. oddalił wniesione odwołanie, uznając, że wnioskodawczyni zachowaniem swym wyczerpała warunki określone w art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej z 1974 r. (obecnie art. 17 ustawy zasiłkowej).
Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z 30 października 2002 r. oddalił apelację Ewy W. od wyroku sądu okręgowego.
W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny powołał się na wyrażany w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą przez wykonywanie pracy zarobkowej rozumie się nie tylko wykonywanie konkretnej pracy, ale również wszelkie czynności związane z prowadzeniem działalności - w czym mieści się nadzór nad nią, podpisywanie faktur czy rachunków, sporządzenie deklaracji dotyczącej zarówno zatrudnianych pracowników, jak i działania firmy.
Kasacja
Od wyroku Sądu Apelacyjnego wnioskodawczyni wniosła kasację, wskazując jako podstawę naruszenie art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej z 1974 r. przez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, iż niezawieszenie działalności gospodarczej na czas trwania zwolnienia lekarskiego oraz sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem firmy w czasie choroby stanowi wykonywanie innej pracy zarobkowej oraz jest równoznaczne z wykorzystaniem zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem, a tym samym skutkuje utratą prawa do zasiłku chorobowego, a także przez przyjęcie, iż skarżąca utraciła prawo do zasiłku chorobowego również w okresie pobytu w szpitalu i dwukrotnego pobytu w sanatorium, choć sam pobyt w tych miejscach wyklucza możliwość zachowań niezgodnych z celem zwolnienia lekarskiego. Ponadto jako podstawę kasacyjną wskazano naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie przepisu art. 5 k.p.c., a także art. 232 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. Jako okoliczność uzasadniającą rozpoznanie kasacji wnioskodawczyni wskazała na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego dotyczącego określenia jednolitej wykładni przepisu art. 18 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (odnosi się to również do przepisu art. 17 ustawy zasiłkowej) z uwzględnieniem specyfiki pracy osób prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą w warunkach gospodarki rynkowej, a także jednoznacznego określenia, czy przepis ten swoim zakresem obejmuje także okresy pobytu w szpitalach i sanatoriach.

Wyrok Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Apelacyjnemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadniając wyrok, SN wskazał, że Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu odwołał się prawdopodobnie (w uzasadnieniu nie podano dat i sygnatur cytowanych orzeczeń) do wyroku Sądu Najwyższego z 6 grudnia 1978 r. (II URN 130/78, OSNCP 1979/7-8/157), który, w ocenie składu orzekającego, nie przystaje już do aktualnej rzeczywistości społeczno-gospodarczej, w której osobę prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą należy traktować nie tylko jako "rzemieślnika", w rozumieniu tego wyroku, lecz także, jak w rozpatrywanej sprawie - jako pracodawcę. Oceniając, czy w stosunku do korzystającej ze zwolnienia lekarskiego osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, zatrudniającej pracowników, istnieją przesłanki z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej (uprzednio art. 18 ust. 1 analogicznej ustawy z 1974 r.), należy uwzględniać nie tylko fakt dalszego prowadzenia tej działalności, lecz również charakter wykonywanych czynności. ___Wykonywanie "pracy zarobkowej" w rozumieniu tego przepisu jako przesłanka utraty prawa do zasiłku chorobowego nie jest tożsame z formalnoprawnym prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli osoba ją prowadząca jest równocześnie pracodawcą.___
Skład orzekający w sprawie podzielił stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 24 lutego 1999 r. (III AUa 1292/98, Apel. W-wa 1999/3/14), że samo podpisanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych sporządzonych przez inną osobę nie może być traktowane jako wykonywanie dotychczasowej pracy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, stanowiącej podstawę pozbawienia zasiłku chorobowego. Zdaniem składu orzekającego przy stosowaniu art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej (także art. 18 ust. 1 poprzednio obowiązującej ustawy zasiłkowej 1974 r.)
___należy odróżnić "pracę zarobkową" wykonywaną w ramach działalności gospodarczej przez osobę jednoosobowo prowadzącą tę działalność od czynności formalnoprawnych, do jakich jest zobowiązana jako pracodawca.___
Z tej przyczyny za usprawiedliwiony uznaje Sąd Najwyższy zarzut naruszenia art. 328 § 2 w związku z art. 232 k. p. c., ponieważ uzasadnienie zaskarżonego wyroku w tym zakresie jest ograniczone do przytoczenia art. 17 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r., brak jest natomiast w nim ustaleń, jakie czynności wnioskodawczyni sąd uznał za jej "pracę zarobkową". Sąd Najwyższy wskazał, że trudno zgodzić się ze stanowiskiem, jakie zdaje się wynikać z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego dokonanie wszelkich czynności, jakich wymaga prowadzenie działalności gospodarczej, wykonywanej również przez pracowników, powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego. Zaprzestanie prowadzenia działalności w razie choroby pracodawcy oznaczałoby konieczność likwidacji zakładu pracy, zwalniania pracowników z pierwszym dniem jego choroby i obowiązek wypłacenia im należności za okres wypowiedzenia, a po odzyskaniu zdolności do pracy ponowne poszukiwanie i zatrudnianie odpowiednich pracowników. Nic nie wskazuje na to, aby takie konsekwencje były intencją ustawodawcy.

Podpisywanie dokumentów finansowych dotyczących prowadzonej działalności
W wyroku z 17 stycznia 2002 r. sygn. akt II UKN 710/00 (OSNP z 2003/20/498) Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że podpisanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych nie może być traktowane jako prowadzenie działalności gospodarczej powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego (art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej z 1974 r.)
*************

wyjątek z innego wyroku, nie podano jednak sygnatury:
"Obecnie, dokonując wykładni pojęcia "praca zarobkowa", Sąd Najwyższy uznał, że przy stosowaniu art. 17 ust. 1 należy odróżnić "pracę zarobkową", wykonywaną w ramach działalności gospodarczej przez osobę jednoosobowo prowadzącą tę działalność, od czynności formalnoprawnych, do jakich jest zobowiązana jako pracodawca, również podpisanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych nie może być traktowane jako prowadzenie działalności gospodarczej powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego. "


Troszkę depczemy sobie po piętach, więc postanowiłam podać te materiały. Być może przerwą one krąg, po którym się poruszamy. Nie podaję swoich spostrzeżeń, bo na tym forum są osoby, które o ile to będzie możliwe, wyciągną odpowiedniejsze wnioski. Zaznaczyłam tylko fragmenty, które mnie szalenie zainteresowały.

Pozdrawiam - gośka