

W ciągu zaledwie kilkunastu miesięcy na rynku kredytów mieszkaniowych miała miejsce prawdziwa rewolucja. Kredyty oparte na zmiennym oprocentowaniu, kiedyś wybierane przez zdecydowaną większość klientów, znalazły się w mniejszości. Teraz pierwsza lokata przypada produktom z okresowo stałym oprocentowaniem.
Mogłoby się wydawać, że to, którą z formuł ustalania oprocentowania wybierzemy, nie ma znaczenia dla wysokości dostępnego kredytu. W obu przypadkach banki obowiązują te same zasady oceny zdolności, a pierwszoplanową rolę odgrywa wysokość naszych dochodów, wydatków oraz płaconych rat innych zobowiązań.
Stałe oprocentowanie może dać wyższą zdolność kredytową
Spójrzmy na szacunki maksymalnej zdolności kredytowej przygotowane w styczniu 2023 r. przez banki. Zakładamy, że o finansowanie starają się kredytobiorcy mieszkający w Warszawie i zarabiający łącznie 13 tys. zł miesięcznie. Klienci nie mają żadnych innych zobowiązań, a na ich utrzymaniu pozostaje jedno dziecko.
W większości instytucji, które mają w ofercie kredyty obu rodzajów, szacunkowa zdolność kredytowa jest taka sama dla stałego i zmiennego oprocentowania. Są jednak wyjątki – wyższy szacunek dla okresowo stałej stopy przedstawił Bank Pekao, Bank Ochrony Środowiska oraz Credit Agricole.
Porównanie szacunków zdolności kredytowej dla kredytu hipotecznego o okresowo stałym i zmiennym oprocentowaniu (dla profilowych klientów, dochód 13 tys. zł miesięcznie) |
||
---|---|---|
Bank |
Maksymalna szacunkowa zdolność kredytowa przy okresowo stałym oprocentowaniu |
Maksymalna szacunkowa zdolność kredytowa przy zmiennym oprocentowaniu |
Alior Bank |
663 103 zł |
663 103 zł |
Bank Millennium |
633 000 zł |
633 000 zł |
Bank Pekao |
743 600 zł |
693 100 zł |
BOŚ |
618 368 zł |
615 570 zł |
Citi Handlowy |
597 500 zł |
597 500 zł |
Credit Agricole |
679 395 zł |
636 924 zł |
mBank |
691 709 zł |
691 709 zł |
PKO BP |
707 350 zł |
707 350 zł |
Santander Bank |
635 956 zł |
635 956 zł |
Źródło: Bankier.pl na podstawie danych z banków, 16-20.1.2023 r. |
Skąd mogą brać się różnice? Po pierwsze, w większości banków obecnie oprocentowanie stałe jest początkowo niższe niż zmienne. To przekłada się na niższą ratę płaconą przez klienta, przynajmniej do czasu aż obniżeniu nie ulegną stopy procentowe. Po drugie, bank może proponować nieco inną ofertę dla kredytu z okresowo stałym oprocentowaniem. Inne mogą być chociażby stawki prowizji czy wymagania dotyczące ubezpieczeń.
Jak zmienią się zasady badania zdolności kredytowej?
Przewaga kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem pod względem zdolności kredytowej może wkrótce stać się znacznie bardziej widoczna. Komisja Nadzoru Finansowego zdecydowała w lutym 2023 r., że:
- Bufor na zmianę stopy procentowej w przypadku kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem można obniżyć do 2,5 pp.
- Dla kredytów ze zmiennym oprocentowaniem banki mają stosować wyższy niż 2,5 pp. bufor. Jego wysokość będzie ustalana przez bank.
Oznacza to, że inaczej obliczana będzie finansowa wydolność klienta w zależności od typu oprocentowania. „Luźniejsze” podejście znajdzie zastosowanie przy kredycie z okresowo stałą stopą, bardziej konserwatywne – przy stopie zmiennej.
Różnica w szacunkach zdolności kredytowej nie będzie olbrzymia – sięgnie zapewne maksymalnie kilku procent. Ponieważ banki będą miały pewną swobodę w określaniu wysokości bufora, powinno być jednak widoczne większe zróżnicowanie szacunków w poszczególnych instytucjach.