3 ryzyka nieinwestowania
Przemek Gerschmann w swoim newsletterze 52Notatki stawia ważne pytanie:
💭„Czy to znaczy, że jeśli nie będziemy inwestować, to nie poniesiemy żadnego ryzyka?
Nieprawda – brak inwestycji niesie za sobą ryzyko. I to bardzo wysokie, ale przed tym już nie usłyszymy ostrzeżenia”.
W dalszej części wpisu można przeczytać, że: „Trzy ryzyka nieinwestowania to bierne poddanie się inflacji, wpływowi tłumu i gwarancja ominięcia wszystkich szans. Nikt z nas przed nimi nie ostrzeże, ale musimy być ich świadomi”.
Innymi słowy, jeśli trzymasz pieniądze w skarpecie lub na nieoprocentowanym rachunku bankowym, to wiedz, że tracisz. Jeśli wszyscy dookoła mówią o zyskach na inwestycjach, to masz poczucie, że tracisz i przegapiasz możliwość zarobienia. Co więcej, Gerschmann dodaje:
💭 „Jeśli w ogóle skreślimy inwestowanie z naszego życia, to będziemy mieć gwarancję jednego: że ominą nas wszystkie potencjalne wzrosty i to na przestrzeni kilku dekad”.
👉 Zarówno inwestowanie, jak i nieinwestowanie niosą ryzyko. Możesz biernie patrzyć, jak Twoje pieniądze tracą na wartości lub chociaż w podstawowym stopniu zainteresować się tym, jak ochronić swój kapitał, a także jak zarobić.
W tym artykule znajdziesz informacje o instrumentach finansowych, które oferują stosunkowo bezpieczne inwestycje, a będąc precyzyjnym, mają niski poziom ryzyka. Sprawdźmy zatem, co to za produkty.
(shutterstock/TZIDO SUN) Bezpieczne inwestowanie krótkoterminowe dla inwestorów indywidualnych
➡️ Inwestycje krótkoterminowe to sposoby na ulokowanie swoich oszczędności na stosunkowo krótki czas, zwykle do roku, aby bezpiecznie zarobić na oprocentowaniu.
Do popularnych opcji krótkoterminowych należą:
🟠 obligacje skarbu państwa.
Lokaty i konta oszczędnościowe oferują stały zwrot. Obligacje są emitowane przez państwo i zapewniają pewny zysk. Tego typu inwestycje pozwalają na ochronę kapitału i są łatwo dostępne. Dzięki temu jest to dobre rozwiązanie, jeśli chcesz mieć łatwy dostęp do swoich pieniędzy.
🛑Pamiętaj!
W przypadku zerwania lokaty (zakończenia jej przed terminem) najpewniej bank nie wpłaci Ci wypracowanych odsetek – odzyskasz sam kapitał.
Jeśli zdecydujesz się na zainwestowanie oszczędności, to koniecznie stwórz własną strategię inwestycyjną. Choć może brzmieć to dla Ciebie strasznie, to wiedz, że to kwestia odpowiedzi na kilka kluczowych pytań, np.:
🟢 Jakie ryzyko jestem w stanie ponieść?
🟢 W jakie instrumenty finansowe (akcje, obligacje, IKE, lokaty, ETF-y, kryptowaluty) chcę inwestować?
🟢 Ile jestem w stanie stracić?
🟢 Czego nie wiem o instrumentach finansowych, w które chcę zainwestować?
Tego typu pytania pomogą Ci zrozumieć, jaki poziom ryzyka jesteś w stanie zaakceptować.
Przyjmijmy, że chcesz całość swoich oszczędności ulokować bezpiecznie. Stawiasz na konserwatywne podejście, czyli zależy Ci na ochronie kapitału i zyskach, ale nie chcesz nic stracić. W osiągnięciu tych celów pomogą Ci wspomniane wcześniej produkty. Kilka słów o każdym z nich.
Lokaty bankowe
Wielu inwestorów ma w swoich portfelach bezpieczne aktywa, takie jak lokaty bankowe. Pozwala im to niemal bez ryzyka* inwestować pieniądze, które są np. poduszką finansową lub oszczędnościami przeznaczonymi na jesień życia. Ich utrata byłaby bolesna i mogłaby oznaczać pogorszenie poziomu życia po przejściu na emeryturę. Dlatego to środki, które warto zainwestować bezpiecznie, a w tym pomoże np. lokata.
[ Okres inwestycji ]
Krótkoterminowe lokaty dostępne są na okres 1, 3, 6 lub 12 miesięcy. W przypadku tego instrumentu finansowego nie masz możliwości dopłacania ani wypłacania środków w okresie obowiązywania lokaty. Jeśli to zrobisz, to stracisz wypracowany zysk, ale odzyskasz 100% kapitału.
[ Wypłata środków ]
Po zakończeniu lokaty na Twoim koncie pojawi się zainwestowany kapitał wraz z wypracowanymi odsetkami, pomniejszonymi o tzw. podatek Belki.
Jeśli szukasz tego typu sposobów na ochronę kapitału i wypracowanie zysków, to zajrzyj w dwa miejsca:
🟠 Inflacja 4,2% vs Twoje oszczędności – znajdziesz tutaj informacje o tym, czy dane oprocentowanie na lokacie rzeczywiście ochroni Cię przed skutkami inflacji. Może warto poszukać lepszej oferty? Jeśli tak uważasz, to zainteresuje Cię poniższa pozycja.
🟠 Ranking lokat – w tym miejscu znajdziesz lokaty z promocyjnym oprocentowaniem.
* Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) gwarantuje depozyty do kwoty 100 000 euro.
(shutterstock_Olivier Le Moal) Konto oszczędnościowe
Na rynkach finansowych można spotkać początkujących inwestorów, którzy ostrożnie podchodzą do ryzykownych instrumentów finansowych. Poza tym zależy im na dostępie do gotówki w dowolnym momencie. Tego typu udogodnienia oferuje konto oszczędnościowe.
[ Okres inwestycji ]
Wiele osób może powiedzieć, że ten produkt nie bardzo kojarzy się z inwestowaniem. Niemniej jest to narzędzie, dzięki któremu możesz wypracować odsetki. Poza tym konstrukcja tego rozwiązania jest bardzo praktyczna. Na koncie oszczędnościowym możesz przechowywać pieniądze przez kilka dni, tydzień, miesiąc lub inny dowolny okres. Poza tym masz możliwość swobodnego wpłacania i wypłacania środków bez utraty odsetek!
[ Wypłata środków ]
Pieniądze na rachunku oszczędnościowym są do Twojej dyspozycji przez cały czas. Natomiast kapitalizacja odsetek, czyli wypłata wypracowanych zysków, odbywa się najczęściej raz w miesiącu.
🛑Pamiętaj!
Banki mogą pobierać prowizję za więcej niż jedną wpłatę/wypłatę w miesiącu.
Jeśli szukasz tego typu sposobów na ochronę kapitału i wypracowanie zysków, to zajrzyj w dwa miejsca:
🟠 Lokata czy konto oszczędnościowe? Co wybrać? – to dwie formy inwestycji, które warto rozważyć. W artykule znajdziesz informacje, które pomogą Ci w podjęciu decyzji, gdzie chcesz ulokować swoje oszczędności.
🟠Ranking kont oszczędnościowych – w tym miejscu znajdziesz konta oszczędnościowe z promocyjnym oprocentowaniem.
Krótkoterminowe obligacje skarbowe
Jednym z produktów krótkoterminowych są obligacje Skarbu Państwa o krótkim terminie wykupu. Takie obligacje są odpowiednie dla osób, które nie chcą ryzykować utraty kapitału i zależy im na stałym, choć zwykle niewielkim zysku.
[ Okres inwestycji ]
Krótkoterminowe obligacje skarbowe, takie jak 3-miesięczne obligacje, oferują możliwość zainwestowania pieniędzy na określony czas – zazwyczaj od kilku miesięcy do roku. To rozwiązanie może być bardziej stabilne od innych krótkoterminowych możliwości, ale jednocześnie wymaga „zamrożenia” środków na okres ustalony w momencie zakupu.
[ Wypłata środków ]
Po zakończeniu okresu inwestycji kapitał oraz zgromadzone odsetki zostaną wypłacone inwestorowi. W przeciwieństwie do konta oszczędnościowego, wcześniejsze wycofanie środków z obligacji może skutkować utratą części odsetek, dlatego warto rozważyć ten produkt w przypadku, gdy zamierzamy utrzymać inwestycję do końca jej terminu.
🛑Pamiętaj!
Krótkoterminowe obligacje skarbowe mogą oferować niższe oprocentowanie niż lokaty bankowe lub konta oszczędnościowe, więc warto sprawdzić aktualne stopy procentowe, by ocenić ich opłacalność.
Jeśli szukasz tego typu sposobów na ochronę kapitału i wypracowanie zysków, to zajrzyj do artykułu:
🟠 Zakup Obligacji Skarbowych. Kompendium wiedzy, czyli wszystko to, co inwestor wiedzieć powinien – znajdziesz tutaj wszystkie najważniejsze informacje o obligacjach.
Bezpieczne inwestowanie długoterminowe
Czasami celem jest uzbieranie pieniędzy na nowy komputer, sprzęt AGD lub wakacje. Pomogą w tym m.in. lokaty, konta oszczędnościowe czy obligacje. Co w sytuacji, gdy planujesz odłożyć na emeryturę, ślub dziecka lub jego dobry start w dorosłe życie? Istnieją przynajmniej dwa rozwiązania spełniające te kryteria, które warto rozważyć i są to lokaty oraz obligacje.
Oba instrumenty finansowe można rozpatrywać przez pryzmat stałego lub zmiennego oprocentowania. Sprawdźmy zatem, na czym polegają podobieństwa i różnice.
(shutterstock_ITTIGallery) Lokaty i obligacje o stałym oprocentowaniu
Stopy procentowe to główna, choć niejedyna, składowa, która wpływa na oprocentowanie depozytów bankowych i obligacji skarbowych. Gdy stopy procentowe są na relatywnie wysokim poziomie lub po serii znaczących podwyżek, a ich dalszy wzrost wydaje się mało prawdopodobny, warto zainteresować się długoterminowymi produktami o stałym oprocentowaniu. Zakładając takie lokaty lub kupując obligacje w tym momencie, zapewnisz sobie korzystne zyski na przyszłość, które będą stabilne nawet w razie późniejszych obniżek stóp.
[ Okres inwestycji ]
🟠 Lokaty długoterminowe można założyć na okres od 1 do 5 lat.
🟠 Obligacje skarbowe o stałym oprocentowaniu oferowane są w okresach, od 3 miesięcy do maksymalnie 12 lat.
[ Wypłata środków ]
Co istotne, obligacje te, w odróżnieniu od tych o zmiennym oprocentowaniu, można kupić na giełdzie papierów wartościowych przez konto maklerskie. Aby zapewnić sobie bezpieczeństwo inwestycji, najlepiej trzymać obligacje do ich terminu wykupu, ponieważ ich codzienna wycena zależy między innymi od zmiany stóp procentowych, co wpływa na ich wartość rynkową.
Lokaty i obligacje o zmiennym oprocentowaniu
Do bezpiecznych inwestycji należą między innymi lokaty bankowe oraz obligacje skarbowe o zmiennym oprocentowaniu, które cieszą się popularnością wśród inwestorów indywidualnych.
[ Okres inwestycji ]
Obligacje skarbowe są dostępne łatwo i wygodnie online oraz w oddziałach PKO BP, gdzie można je nabyć na okres od 3 do 12 lat. Te papiery wartościowe oferują odsetki zależne od poziomu inflacji (z wyjątkiem obligacji 3-letnich, które wiążą zysk ze stawką WIBOR6M), co sprawia, że stanowią one stosunkowo bezpieczną inwestycję szczególnie przy rosnących cenach, choć ich atrakcyjność maleje, gdy spada dynamika inflacji.
[ Wypłata środków ]
W przypadku obligacji skarbowych o zmiennym oprocentowaniu wypłata środków następuje po zakończeniu okresu inwestycji, czyli w dniu wykupu obligacji.
W przypadku niektórych obligacji dostępna jest również opcja wcześniejszego wykupu przez Skarb Państwa, choć zwykle wiąże się to z dodatkową opłatą za przedterminowy zwrot.
💡Inwestowanie w obligacje skarbowe o zmiennym oprocentowaniu może być szczególnie korzystne dla początkujących inwestorów, którzy szukają bezpiecznej inwestycji w okresie trudnych warunków rynkowych, przy wysokiej inflacji i przy mniejszym ryzyku straty.
(shutterstock_Virrage Images) Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)
Inwestowanie w przyszłość emerytalną stało się prostsze dzięki opcjom takim jak IKE i IKZE, które zyskały popularność po reformie emerytalnej ograniczającej działalność OFE. Oba konta są skierowane do osób chcących dodatkowo odkładać środki na emeryturę przy preferencyjnych warunkach podatkowych.
[ Okres inwestycji ]
Na IKE można wpłacić do 300% przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok W 2024 roku maksymalna wpłata na:
🟠 IKE wynosi 23 472 zł;
🟠 IKZE wynosi 14 083,20 zł w przypadku kwoty wpłat przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność i 9 388,80 zł w przypadku kwoty wpłat przez pozostałe osoby.
Limit wpłat na IKZE jest niższy, ale zapewnia natychmiastowe korzyści podatkowe, odliczając wpłatę od podstawy opodatkowania.
Środki na IKE i IKZE można inwestować długoterminowo w bankach, biurach maklerskich, czy firmach ubezpieczeniowych, zapewniając pewien stopień stabilności i ochrony kapitału.
[ Wypłata środków ]
Środki z IKE można wypłacić bez podatku po ukończeniu 60. roku życia, a z IKZE po 65. roku, spełniając przy tym warunki minimalnego okresu oszczędzania. Jednak wcześniejsza wypłata z IKE wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych, a wypłata z IKZE przed czasem oznacza konieczność zwrócenia ulgi podatkowej.
💡 IKE i IKZE to korzystne rozwiązania dla Ciebie, jeśli myślisz o długoterminowym inwestowaniu na emeryturę przy niskim poziomie ryzyka. Dla początkujących inwestorów są to stosunkowo bezpieczne inwestycje, które zapewniają ochronę kapitału i pewne korzyści podatkowe, pomagając w budowaniu stabilnej przyszłości finansowej.
Sprawdź: Ranking kont IKE i IKZE oszczędnościowych.
3 ryzyka lokat i kont oszczędnościowych
Mówi się, że lokata i konto oszczędnościowe to bezpieczne produktu. Tak, są one obarczone niewielkim ryzykiem, ale warto wiedzieć dokładnie, o co chodzi.
3 ryzyka lokat i kont oszczędnościowych:
🟢 Inflacja – produkty długofalowo przegrywają z inflacją.
🟢 Związek z ryzykiem kraju – gdy kraj zbankrutuje (Polska), to nie odzyskasz środków.
🟢 Związek ze złotówką – gdy waluta straciłaby na wartości, to oszczędności będą nic niewarte.
[ Inflacja ]
Historycznie oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych podąża za stopą procentową. Niemniej banki nie muszą dostosowywać oprocentowania lokat, gdy NBP zmienia stopy procentowy. Poza tym instytucje finansowe nie zawsze potrzebują pieniędzy (nadpłynność) i przez to nie są skłonne płacić za deponowanie pieniędzy.
[ Ryzyko kraju ]
Lokaty w PLN są mocno związane z ryzykiem kraju. Hipotetycznie, gdyby pojawił się jakiś czarny scenariusz dla Polski, to deponując środki, nie ma żadnego zabezpieczenia. Przykładem zagrożeń są np. bankructwo kraju, zniszczenie struktur państwa czy konfiskata majątku.
[ Złotówka ]
Poza tym zdeponowane środki są nierozerwalne z polskim złotym. Jeśli nasza waluta podzieliłaby losy tureckiej liry czy wenezuelskich boliwarów to oszczędności w złotówkach byłby najpewniej nic niewarte.
Choć sytuacja Polski wydaje się stabilna, to warto wiedzieć, jak wspomniane ryzyka w momencie wystąpienia mogą wpłynąć na Twoje oszczędności.
W co poza lokatami, kontami oszczędnościowymi i obligacjami skarbowymi bezpiecznie inwestować pieniądze?
Dobrym pomysłem może być inwestycja w obligacje samorządowe lub obligacje korporacyjne. Zwróć jednak uwagę, żeby były emitowane przez spółki Skarbu Państwa, największe banki i inne wiarygodne firmy. Podmioty ze stabilną sytuacją finansową są mniej podatne na kryzysy gospodarcze, co zwiększa Twoje bezpieczeństwo.
Nie brakuje osób, dla których bezpieczne jest inwestowanie w nieruchomości czy złoto. Do tego grona można dodać inwestorów, którzy zawsze chętnie podzielą się wynikiem inwestycyjnym funduszu, w którym zdeponowali środki. Każdy ma swój suwak ryzyka w nieco innym miejscu. Od tego zależy, czy chcesz inwestować w produkty o wyższym lub niższym ryzyku straty.
Jak już wiesz, dla każdego ryzyko inwestycyjne oznacza coś innego, a różne klasy aktywów wiążą się z różnym poziomem ryzyka. Należy jednak zaznaczyć, że trudno przewidzieć przyszłość finansową. To, co w tym roku jest świetnym aktywem i dostarcza stabilnych zysków, w kolejnym może przynieść straty. Sprawę dogłębnie przeanalizował portal novelinvestor.com, który stworzył przydatną matrycę zwrotów z inwestycji na różnych aktywach w poszczególnych latach.
Źródło: novelinvestor.com
Legenda:
Lg Cap – Akcje o dużej kapitalizacji – Indeks S&P 500
Sm Cap – Akcje małych spółek – Indeks Russell 2000
Int’l Stk – Międzynarodowe akcje państw rozwiniętych – Indeks MSCI EAFE
EM – Akcje rynków wschodzących - Indeks MSCI
REIT – fundusze inwestujące w nieruchomości
HG Bnd – obligacje o wysokiej ocenie – Indeks Bloomber Barclays US AGG
HY Bnd – obligacje o wysokiej rentowności – Indeks ICE BO
Cash – gotówka – Indeks S&P US Treasury Bill 0-3 miesiące
AA – Asset Allocation Portfolio – portfel alokacji aktywów – 15% akcji o dużej kapitalizacji, 15% akcji międzynarodowych, 10% akcji o małej kapitalizacji, 10% akcji rynków wschodzących, 10% REIT, 40% obligacji o wysokiej jakości i corocznie rebalansowane.
(Nie)Bezpieczne (nie)inwestowanie
Pieniądze trzymane w skarpecie tracą na wartości. Jeśli nieumiejętnie podejdziesz do inwestycji, to także możesz stracić. Różnica polega na tym, że w pierwszym wypadku nic nie robisz, aby ochronić swój kapitał lub poszukać zysków. W drugim przypadku próbujesz, ale liczysz się z tym, że złe decyzje zabolą, ale dobre zaprocentują, co dobrze obrazuje matryca Novel Investor.
Musisz sobie odpowiedzieć czy chcesz biernie czekać i patrzyć, jak zmniejsza się Twój majątek, czy wolisz coś z tym zrobić. W drugim wariancie nie musisz rzucać się od razu na głęboką wodę. Możesz zacząć od bezpiecznych rozwiązań jak lokaty, konta oszczędnościowe i obligacje. Być może z czasem zainteresują Cię nieruchomości, kruszce czy fundusze inwestycyjne. Celem takiego działania jest podzielenie portfela na różne aktywa. Dzięki temu zmniejszasz (dywersyfikujesz) ryzyko i zwiększasz swoje szanse na wyższe zyski niż te na lokacie czy koncie oszczędnościowym. To gra warta świeczki.
Powyższy tekst nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej w rozumieniu art. 42 ust. 1 i art. 76 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o doradztwie inwestycyjnym (Dz. U. 2005 nr 183 poz. 1538 z późn. zm). Ma on na celu jedynie edukację. Jeśli zależy Ci na certyfikowanych specjalistach, to postaw na usługi doradztwa inwestycyjnego świadczone m.in. przez banki, domy maklerskie czy firmy doradztwa finansowego.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
Komentarze