Jak zabezpieczyć swoje akcje przed pożyczaniem ich shortom

1. Najskuteczniejsza metoda: przeniesienie akcji do Rejestru Akcjonariuszy (RzA)
Akcje zapisane w Rejestrze Akcjonariuszy nie znajdują się w domu maklerskim → broker nie ma fizycznej możliwości ich pożyczyć.
To jest najbardziej pewna i twarda forma zabezpieczenia.
Zalety:

• pełna ochrona przed lendingiem,
• zachowujesz wszystkie prawa akcjonariusza (dywidenda, WZA).

Wada:

• sprzedaż wymaga wcześniej przeniesienia akcji z powrotem na rachunek maklerski (1–3 dni robocze).

Metoda idealna dla inwestorów średnio- i długoterminowych.

2. Korzystaj z rachunku typu „cash” (zwykłego), nie „margin”
Broker NIE może pożyczać akcji z rachunku gotówkowego, ponieważ nie mają one statusu zabezpieczenia i nie mogą być wykorzystane w operacjach po stronie brokera.
Konta typu margin (lub z dostępem do kredytu maklerskiego) automatycznie pozwalają brokerowi na:

• używanie akcji jako zabezpieczenia,
• prowadzenie lendingu,
• udostępnianie akcji shortom.

Jeśli nie używasz dźwigni → najlepiej przełączyć konto na „cash only”.

3. Wyłącz zgodę na lending (u brokerów, którzy to oferują)
Niektóre domy maklerskie, szczególnie zagraniczne (np. Interactive Brokers, DeGiro), mają funkcję:

• Stock Lending Agreement
• Stock Yield Enhancement Program
• Securities Lending

Wyłączenie tej opcji skutecznie blokuje możliwość pożyczania akcji.
W Polsce działa to głównie na rachunkach typu margin – jeśli chcesz pełnej ochrony, nie korzystaj z takich rachunków.

4. Unikaj używania akcji jako zabezpieczenia (kolateral)
Jeżeli:

• masz otwarte derywaty,
• korzystasz z kredytu maklerskiego,
• używasz akcji jako zabezpieczenia pod inne instrumenty,

to broker zyskuje prawo do używania Twojego papieru w stock lendingu.
Najlepsza ochrona: czysty rachunek gotówkowy + brak instrumentów zależnych od zabezpieczeń.

5. Wybierz biuro maklerskie, które nie prowadzi agresywnego lendingu
Na GPW najlepiej w tym kontekście wypadają:
✔ DM BOŚ
✔ mBank BM
✔ BM PKO (rachunek gotówkowy)
Brokerzy, którzy często pożyczają papiery klientów (szczególnie na rachunkach margin):

• DeGiro
• XTB (kontrakty CFD, nie akcje rzeczywiste)
• eToro
• zagraniczne platformy z programami „lending income”

Wybór brokera ma realne znaczenie.