1. Najskuteczniejsza metoda: przeniesienie akcji do Rejestru Akcjonariuszy (RzA)
Akcje zapisane w Rejestrze Akcjonariuszy nie znajdują się w domu maklerskim → broker nie ma fizycznej możliwości ich pożyczyć.
To jest najbardziej pewna i twarda forma zabezpieczenia.
Zalety:

• pełna ochrona przed lendingiem,
• zachowujesz wszystkie prawa akcjonariusza (dywidenda, WZA).

Wada:

• sprzedaż wymaga wcześniej przeniesienia akcji z powrotem na rachunek maklerski (1–3 dni robocze).

Metoda idealna dla inwestorów średnio- i długoterminowych.

2. Korzystaj z rachunku typu „cash” (zwykłego), nie „margin”
Broker NIE może pożyczać akcji z rachunku gotówkowego, ponieważ nie mają one statusu zabezpieczenia i nie mogą być wykorzystane w operacjach po stronie brokera.
Konta typu margin (lub z dostępem do kredytu maklerskiego) automatycznie pozwalają brokerowi na:

• używanie akcji jako zabezpieczenia,
• prowadzenie lendingu,
• udostępnianie akcji shortom.

Jeśli nie używasz dźwigni → najlepiej przełączyć konto na „cash only”.

3. Wyłącz zgodę na lending (u brokerów, którzy to oferują)
Niektóre domy maklerskie, szczególnie zagraniczne (np. Interactive Brokers, DeGiro), mają funkcję:

• Stock Lending Agreement
• Stock Yield Enhancement Program
• Securities Lending

Wyłączenie tej opcji skutecznie blokuje możliwość pożyczania akcji.
W Polsce działa to głównie na rachunkach typu margin – jeśli chcesz pełnej ochrony, nie korzystaj z takich rachunków.

4. Unikaj używania akcji jako zabezpieczenia (kolateral)
Jeżeli:

• masz otwarte derywaty,
• korzystasz z kredytu maklerskiego,
• używasz akcji jako zabezpieczenia pod inne instrumenty,

to broker zyskuje prawo do używania Twojego papieru w stock lendingu.
Najlepsza ochrona: czysty rachunek gotówkowy + brak instrumentów zależnych od zabezpieczeń.

5. Wybierz biuro maklerskie, które nie prowadzi agresywnego lendingu
Na GPW najlepiej w tym kontekście wypadają:
✔ DM BOŚ
✔ mBank BM
✔ BM PKO (rachunek gotówkowy)
Brokerzy, którzy często pożyczają papiery klientów (szczególnie na rachunkach margin):

• DeGiro
• XTB (kontrakty CFD, nie akcje rzeczywiste)
• eToro
• zagraniczne platformy z programami „lending income”

Wybór brokera ma realne znaczenie.

Dlaczego zlecenie sprzedaży NIE blokuje pożyczania akcji?
Twoje akcje znajdują się:
➡️ Na rachunku maklerskim prowadzonym przez brokera
➡️ A broker ma w regulaminie określone prawa do wykonywania stock lendingu (jeśli korzystasz z konta margin lub wyraziłeś zgodę)
Złożenie zlecenia zmienia tylko to, że:

• zobowiązujesz się sprzedać akcje w określonej cenie,
• system rezerwuje Ci te akcje jako dostępne do sprzedaży.

ALE:
Zlecenie sprzedaży nie zmienia ich statusu prawnego:

• nie wycofuje ich z rachunku brokera,
• nie przenosi do oddzielnego segmentu,
• nie zmienia ich formy zapisu,
• nie zabrania brokerowi wykorzystać ich jako zabezpieczenie lub do lendingu.

Broker nadal ma techniczne i prawne prawo pożyczyć te akcje shortom, jeśli:

• masz konto margin
• lub korzystasz z produktów zabezpieczonych,
• lub Twój broker automatycznie pożycza papiery.

Zlecenie widnieje na giełdzie, ale akcje wciąż fizycznie leżą w puli brokera.

Patrząc po tym co robią na JSW to dużo nie daje. Robią szorty co chcą.

Dziękuję bardzo za to, że wyłożyłeś to w końcu tak jak trzeba. Liczę, że trafi to wszystkim do świadomości i w końcu pozbędziemy się tych dziadów i ich gierek :)

Pozdrawiam,

dobra robota

chapeau bas --- wyjątkowy wpis BA