CBAM to unijny mechanizm "granicznego podatku węglowego", który nakłada opłaty na importowane nawozy i inne produkty wysokoemisyjne spoza UE, aby wyrównać koszty produkcji z tymi obowiązującymi w Unii Europejskiej i zapobiec tzw. "ucieczce emisji". Faza przejściowa trwa od października 2023 do końca 2025, a od 2026 roku rozpocznie się pełne wdrożenie, wymagające od importerów zakupu certyfikatów CBAM, odzwierciedlających emisje CO2 związane z produkcją tych towarów.
Cel: CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) to instrument polityki klimatycznej UE, mający zapobiegać przenoszeniu produkcji do krajów z mniej rygorystycznymi przepisami klimatycznymi i wyrównać warunki konkurencji dla unijnych producentów.
Mechanizm: Nakłada opłaty na importowane towary, takie jak nawozy, cement, stal czy aluminium, proporcjonalnie do emisji CO2 powstałych podczas ich produkcji poza UE.
Fazy:
Okres przejściowy: Od 1 października 2023 do końca 2025 roku. Importerzy muszą składać kwartalne sprawozdania dotyczące emisji w importowanych produktach, ale nie ponoszą jeszcze kosztów zakupu certyfikatów.
Faza wdrożenia: Rozpoczyna się od 2026 roku, wprowadzając system zakupu certyfikatów CBAM, które będą wyrównywać koszty produkcji.
Jakie nawozy obejmuje CBAM?
CBAM obejmuje kluczowe kategorie nawozów, w tym:
Mocznik (granulowany)
Azotan i siarczan amonu
Mieszaniny NPK, jeśli bazują na azocie
Amoniak, w tym zielony amoniak, który kwalifikuje się do niższej korekty
Co to oznacza dla eksporterów i importerów nawozów?
Dostosowanie kosztów: Producenci nawozów poza UE muszą przygotować się na nowe struktury kosztów, dokumentacji i rekalibrację handlu.
Raportowanie: Importerzy są zobowiązani do sprawozdawczości dotyczącej emisji związanych z importowanymi nawozami w dedykowanym Rejestrze Przejściowym CBAM.
Wpływ na ceny: Wdrożenie CBAM ma na celu wyrównanie warunków konkurencji, co w dłuższej perspektywie wpłynie na ceny nawozów importowanych do UE.