Albania generuje 98 proc. energii elektrycznej z zasobów wodnych, a pozostałe 2 proc. z instalacji fotowoltaicznych - wynika z danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE). Jest jednym z zaledwie siedmiu państw na świecie i dwóch w Europie, które czerpią cały prąd ze źródeł odnawialnych.
W 2024 r. energia wiatrowa i słoneczna po raz pierwszy w Europie wyprzedziła energię wytwarzaną z paliw kopalnych. W sumie 69 państw na świecie wytwarza ponad 50 proc. energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE), a siedem pozyskuje ją z tych źródeł w 100 procentach: Albania, Islandia, Bhutan, Nepal, Paragwaj, Etiopia i Demokratyczna Republika Konga - wynika z raportu firmy RatedPower, zajmującej się technologią związaną z OZE.
Sukces Albanii w wykorzystaniu źródeł odnawialnych jest połączeniem warunków naturalnych - głównie licznych rzek - oraz świadomej polityki rządu.
Przyjęta przez albański parlament i obowiązująca obecnie ustawa o OZE ma na celu ułatwienie wykorzystania zasobów energii odnawialnej, w szczególności w obszarze małych elektrowni wodnych (MEW), kolektorów słonecznych na ciepłą wodę, elektrowni fotowoltaicznych czy systemów ogrzewania na biomasę.
Zmiany legislacyjne pozwoliły uruchomić fundusze na projekty związane z efektywnością energetyczną i rozwojem odnawialnych źródeł energii przez albańskie domostwa oraz sektor prywatny.
Celem Tirany jest pozyskiwanie do 2030 r. 54,4 proc. całkowitego zużycia energii brutto ze źródeł odnawialnych. Obecnie energia elektryczna generowana w 100 proc. z OZE stanowi 28 proc. miksu energetycznego państwa.
Polityka energetyczna Albanii dąży też do dywersyfikacji źródeł poza energię wodną ze względu na znaczny potencjał kraju w zakresie produkcji energii fotowoltaicznej i wiatrowej, a także korzystne położenie geograficzne, warunki klimatyczne oraz duże natężenie promieniowania słonecznego. Hydroenergia jest bowiem silnie zależna od zmian klimatycznych, a rozwój elektrowni wodnych w kraju wywołał liczne kontrowersje, m.in. przez ich wpływ na środowisko naturalne.
"Ramy prawne regulujące sektor energetyczny Albanii, w tym promocję i wykorzystanie OZE, uległy znaczącym zmianom w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Wynika to m.in. z zobowiązań Tirany w kontekście procesu integracji z Unią Europejską" - zauważono we wrześniowym raporcie ministerstwa gospodarki i technologii Niemiec.
Artan Leskoviku z Narodowej Agencji Zasobów Naturalnych Albanii powiedział podczas grudniowego Międzynarodowego Forum Energii i Zrównoważonego Rozwoju w Bangkoku, że Tirana kładzie szczególny nacisk na dodanie do albańskiego miksu energetycznego energetyki wiatrowej.
Jakub Bawołek (PAP)
jbw/ kar/
