36 proc. sprawdzanych zabawek nie spełnia wymogów bezpieczeństwa, np. przekracza dopuszczalny poziom stężenia ftalanów - informuje we wtorek Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazując na wyniki kontroli KAS, UOKiK i Inspekcji Handlowej prowadzonej w lutym i marcu br.
W komunikacje napisano, że Krajowa Administracja Skarbowa, Inspekcja Handlowa oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzały bezpieczeństwo zabawek importowanych spoza Unii Europejskiej.
Celem projektu, jak wyjaśniono, było niedopuszczenie do wprowadzenia na rynek zabawek, które stwarzają poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci.
"W trakcie kontroli na granicy i specjalistycznych badań laboratoryjnych stwierdzono, że 36 proc. sprawdzanych zabawek nie spełnia wymogów bezpieczeństwa np. przekracza dopuszczalny poziom stężenia ftalanów" - czytamy w komunikacie.
Jak zauważyła szefowa KAS Magdalena Rzeczkowska, cytowana w informacji, nie wszystkie towary wytwarzane poza Unią Europejską i do niej sprowadzane spełniają obowiązujące w UE wymagania. Skuteczną formą eliminowania z rynku wyrobów stanowiących zagrożenie jest zatrzymywanie ich przez KAS już na granicy.
Bezpieczny kredyt 2% - najważniejsze fakty
Na czym polega? Kto może skorzystać? Ile kredytu można dostać? Co z wkładem własnym? Czy dopłaty można stracić? Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 10 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
"W przypadku wątpliwości dotyczących bezpieczeństwa zabawek funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej zwracają się do Inspekcji Handlowej o wydanie opinii czy wyrób spełnia wymagania. Korzystają też ze specjalistycznych badań laboratoryjnych. Zabawki, które nie spełniają wymagań, nie są dopuszczane do obrotu na terenie Polski i UE. Jeśli poziom stwierdzonego zagrożenia jest poważny i zabawka zagraża zdrowiu dzieci, powinna być zniszczona" – wyjaśniła.
Prezes UOKiK Tomasz Chróstny dodał, że zabawki zatrzymane i zniszczone na granicy są zgłaszane w unijnym systemie RAPEX, tak aby ostrzec pozostałe państwa członkowskie UE o poważnym zagrożeniu, jakie stwarzają dla najmłodszych konsumentów.
Wspólne działania KAS, IH i UOKiK były prowadzone na terenie całego kraju od 1 lutego do 31 marca 2021 r. Ich celem, podkreśliła Rzeczkowska, było niedopuszczenie do obrotu zabawek, które stwarzają poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci. Dodała, że zapewnienie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów to ważne, pozafiskalne zadanie KAS i obszar stałej współpracy pomiędzy KAS, UOKiK i Inspekcją Handlową.
Jak przekazał Chróstny, podczas kontroli sprawdzono bezpieczeństwo importowanych zabawek wykonanych w całości lub części z miękkiego plastiku. Były to m.in. skakanki, zabawki do wody, samochodziki, gryzaki czy lalki, które stanowiły największą część pobranych produktów. "To właśnie w tego typu zabawkach najczęściej wykrywane są ftalany – popularne zmiękczacze tworzyw sztucznych, które w zbyt wysokim stężeniu stanowią poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci" – ostrzega prezes UOKiK.
Przypomniano, że dopuszczalne stężenie ftalanów w zabawkach to 0,1 proc. w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów (dodatków, które zwiększają parametry mechaniczne tworzyw sztucznych). Występowanie tych związków w stężeniach wyższych niż dopuszczalne jest niebezpieczne dla dzieci. Toksyczność ftalanów może być różna. Mogą powodować zaburzenia płodności oraz rozwój chorób takich jak alergia, uszkodzenia wątroby i nerek oraz nowotworów.
Największe prawdopodobieństwo wykrycia ftalanów jest w zabawkach wykonanych w całości z polichlorku winylu (PCW) lub posiadających elementy z PCW. PCW nie posiada charakterystycznego zapachu, zatem nie można go w ten sposób wykryć. Obecność ftalanów nie jest też związana bezpośrednio z kolorystyką użytego materiału.
Kontrole skupiły się na zabawkach wykonanych z miękkiego plastiku lub z częściami wykonanymi z takiego materiału. Grupy zabawek, w których najczęściej wykrywane są ftalany to: lalki, piszczki, zabawki do kąpieli, zabawki z przyssawkami, piłki, piłki do skakania, kucyki, jednorożce, maski, skakanki, samochodziki i inne pojazdy dla dzieci posiadające miękkie opony, gryzaki, grzechotki.
W ciągu dwóch miesięcy skontrolowano 316 tys. sztuk zabawek, z czego ponad 114 tys. szt., czyli 36 proc. nie spełniało wymagań.
Badania wykonano w Centralnym Laboratorium Celno-Skarbowym Izby Administracji Skarbowej w Warszawie, Laboratorium Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni oraz w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej UOKiK w Łodzi.
Zabawki, które skierowano do badań laboratoryjnych zatrzymali funkcjonariusze z urzędów celno-skarbowych w Gdańsku, Lublinie, Poznaniu, Krakowie, Łodzi oraz Warszawie. 62 proc. zabawek pobrano do badań w Gdańsku co potwierdza, że najwięcej zabawek sprowadzanych jest drogą morską.
W działania zaangażowane były inspektoraty Inspekcji Handlowej na terenie województw, w których funkcjonariusze KAS dokonywali zatrzymań i wnioskowali o wydanie opinii o spełnianiu wymagań. Opinie dla organów celnych mogły być wydawane również w przypadku zabawek, które nie były pobierane do badań, ale zostały zatrzymane na granicy. Łącznie w ramach projektu wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH) wydały 83 opinie celne – 13 pozytywnych oraz 70 negatywnych.
Zgodnie z informacją od stycznia do kwietnia 2021 r. KAS skontrolowała 520 tys. sztuk zabawek, z czego ponad 361 tys., czyli ok. 69 proc. nie spełniało wymagań (w tym formalnych). W 2020 r. było to ponad 136 tys. szt. zabawek, z których blisko 115 tys. nie spełniało wymagań. Natomiast w 2019 r. skontrolowano ponad 863 tys. szt. zabawek i stwierdzono, że niemal 857 tys. z nich jest niebezpiecznych. W 2018 r. skontrolowano ponad 596 tys. szt., z których aż 595 tys. nie spełniało wymagań.
Dodano, że w ciągu 4 lat (2018 r. – 30 kwietnia 2021), laboratorium UOKiK przebadało 549 próbek pobranych przez inspektorów IH na rynku, stwierdzając przekroczenie dopuszczalnego stężenia ftalanów w 122 z nich (ok. 22 proc.).
Urząd zachęca do udziału w bezpłatnym webinarze UOKiK dla przedsiębiorców i kupujących: „TAK BEZPIECZNEJ ZABAWCE”, podczas którego będą prowadzone rozmowy z ekspertami UOKiK na temat najczęściej wykrywanych nieprawidłowości na rynku zabawek, a także o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie sprzedaży produktów dla maluchów. Transmisja spotkania odbędzie się na oficjalnym kanale UOKiK na You Tube. (PAP)
Autor: Marcin Musiał
mmu/ je/
