Inflacja cenowa już od wielu miesięcy nie jest tylko pochodną szybko drożejących paliw i żywności. Potwierdzają to statystyki tzw. inflacji bazowej, która w marcu ustanowiła nowy rekord, wpisując się w oczekiwania ekonomistów
W marcu inflacja CPI w Polsce osiągnęła 11% w skali roku, osiągając najwyższy poziom od września 2000 roku. Zdaniem ekonomistów inflacja konsumencka utrzyma się na dwucyfrowych poziomach przez kolejne miesiące. Warto przy tym mieć świadomość, że tylko część tej inflacji jest „importowana” do Polski poprzez skokowy wzrost cen ropy naftowej czy gazu ziemnego. Za ponad połowę najwyższej od 20 lat inflacji CPI odpowiadają czynniki krajowe, widoczne w tzw. inflacji bazowej.
Według opublikowanych we wtorek danych Narodowego Banku Polskiego w lutym 2022 r. inflacja w relacji rok do roku:
- po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 6,9 proc. wobec 6,7 proc. miesiąc wcześniej; odczyt ten okazał się zgodny z oczekiwaniami ekonomistów. To najwyższy odczyt w sięgającej roku 2000 historii tych statystyk.
- po wyłączeniu cen administrowanych (podlegających kontroli państwa) wyniosła 10,6 proc. wobec 8,0 proc. miesiąc wcześniej;
- po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych wyniosła 7,9 proc. wobec 7,5 proc. miesiąc wcześniej;
- tzw. 15-proc. średnia obcięta, która eliminuje wpływ 15 proc. koszyka cen o najmniejszej i największej dynamice, wyniosła 7,8 proc. wobec 7,0 proc. miesiąc wcześniej.
Spośród czterech wskaźników inflacji bazowej najczęściej używanym przez ekonomistów oraz bankierów centralnych jest wskaźnik pomijający ceny żywności i energii (pierwszy na powyższej liście). Waga obu kategorii w koszyku inflacyjnym wynosi bowiem łącznie ponad 40 proc. W ostatnich miesiącach to ten wskaźnik był najwyższy, teraz najwyższą miarą inflacji bazowej jest ta pomijająca ceny administrowane.
- Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza cztery wskaźniki inflacji bazowej, co pomaga zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Wskaźnik CPI pokazuje średnią zmianę cen całego, dużego koszyka dóbr kupowanych przez konsumentów. Przy wyliczaniu wskaźników inflacji bazowej analizie są poddawane zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka. To pozwala lepiej identyfikować źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje. Pozwala też określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a w jakim jest kształtowana np. przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami - zaznacza NBP.
Podatkowy rozkład jazdy i wskaźniki kadrowo-płacowe na 2023. Ściąga dla przedsiębiorcy
Od stycznia 2023 r. zmieniły się wskaźniki kadrowo-płacowe. Prezentujemy najważniejsze zmiany. I zachęcamy do pobrania pliku pdf. Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 20 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
NBP definiuje „stabilność cen” jako wzrost koszyka CPI o 2,5 proc. rocznie z dopuszczalnym odchyleniem o jeden punkt procentowy w obie strony. Powyżej 2,5-procentowego celu utrzymują się wszystkie rodzaje inflacji bazowej obliczanej przez NBP i wszystkie bardzo znacząco wykraczają poza dopuszczalne pasmo odchyleń.
Dopiero od października Rada Polityki Pieniężnej zaczęła reagować na inflację znacząco przekraczającą cel. Za nami siedem podwyżek stóp procentowych w Polsce, w wyniku których stopa referencyjna NBP wzrosła z 0,1% do 4,50%. Jednakże w dalszym ciągu nominalne stopy procentowe w Polsce są znacznie niższe zarówno od bieżącej, jak i oczekiwanej inflacji CPI. Co więcej, inflacja CPI w ostatnich miesiącach rośnie nawet szybciej niż stopy procentowe w NBP, przez co pogłębia się stan realnie ujemnej stopy procentowej w Polsce, co jest czynnikiem sprzyjającym dalszemu spadkowi siły nabywczej pieniądza.
Wszystkie istotne informacje o inflacji w Polsce i na świecie znajdziesz tutaj.
KK
