Grant Thornton Polska P.S.A.
ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E
61-131 Poznań
Polska
T +48 61 62 51 100
F +48 61 62 51 101
www.GrantThornton.pl
Audyt Podatki Outsourcing Doradztwo
Member of Grant Thornton International Ltd
Grant Thornton Polska Prosta spółka akcyjna. Firma audytorska nr 4055.
Zarząd: Tomasz Wróblewski – Prezes Zarządu, Dariusz Bednarski Wiceprezes Zarządu, Jan Letkiewicz – Wiceprezes Zarządu.
Adres siedziby: 61-131 Poznań, ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E. NIP: 782-25-45-999, REGON: 302021882.
Rachunek bankowy: 31 1090 1476 0000 0001 3554 7340. Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy, nr KRS 0001002477.
Sprawozdanie
niezależnego
biegłego rewidenta
z atestacji sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju dającej
ograniczoną pewność
Dla Walnego Zgromadzenia Rafako Spółka Akcyjna w upadłości
Opinia z zastrzeżeniem
Przeprowadziliśmy atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającą ograniczoną pewność
w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju Grupy Kapitałowej (Grupa Kapitałowa), w której
jednostką dominującą jest Rafako Spółka Akcyjna w upadłości (Spółka Dominująca; Jednostka Dominująca)
sporządzonej na dzień 31 grudnia 2024 roku i za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku,
zawartej w wyodrębnionej części sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej zatytułowanej Informacja
dotycząca Zrównoważonego Rozwoju (ESG) i stanowiącej rozdział VI (Sprawozdawczość zrównoważonego
rozwoju).
Na podstawie wykonanych przez nas procedur atestacyjnych i uzyskanych dowodów, z wyjątkiem
ewentualnych skutków sprawy opisanej w sekcji Podstawa opinii z zastrzeżeniem niniejszego sprawozdania,
nic nie zwróciło naszej uwagi, co pozwalałoby nam sądzić, że:
załączona Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju nie jest zgodna, we wszystkich istotnych
aspektach, z wymogami Rozdziału 6c ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Ustawa
o rachunkowości), w tym z Europejskimi Standardami Sprawozdawczości w zakresie
Zrównoważonego Rozwoju (ESRS),
proces oceny istotności przeprowadzony przez Grupę Kapitałową, w celu identyfikacji informacji
ujętych w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (Proces oceny istotności), nie jest zgodny, we
wszystkich istotnych aspektach, z ESRS,
załączona Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju nie jest zgodna, we wszystkich istotnych
aspektach, z wymogami sprawozdawczymi zawartymi w art. 8 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram
ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
2
Podstawa opinii z zastrzeżeniem
Grupa Kapitałowa ujawniła w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w punkcie 2.6 Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju dane wymagane przez art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje,
zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088. W ramach powyższego ujawnienia przedstawione zostały w
trzy kluczowe wskaźniki: obrotu, CAPEX i OPEX. Przy obliczeniu wskaźników w ich licznikach i mianownikach
uwzględniono dane pochodzące ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej za rok
zakończony 31 grudnia 2024 roku. Kierownik Jednostki Dominującej poinformował w nocie 7.1. dodatkowych
informacji do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego o ujęciu w rocznym skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym danych spółki zależnej RAFAKO Engineering Sp. z o.o. za okres od 1 stycznia 2024
roku do 30 czerwca 2024 roku i przedstawił przyczyny braku danych za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31
grudnia 2024 roku. Zaraportowane obroty spółki zależnej za okres od 1 stycznia 2024 roku do 30 czerwca 2024
roku wynosiły 9,3 milionów złotych, a suma jej aktywów na 30 czerwca 2024 roku 3,5 milionów złotych. Ze
względu na to, że dane finansowe Spółki zależnej nie podlegały badaniu oraz ze względu na niedostępność
danych za pełny rok 2024, nie byliśmy w stanie uzyskać odpowiednich i wystarczających dowodów w
odniesieniu do prawidłowości uwzględnienia danych spółki zależnej w ujawnieniu zawartym w punkcie 2.6.
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacji Sprawozdawczości Zrównoważonego
Rozwoju 3002PL Usługa atestacyjna dająca ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju, który został przyjęty uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (KSUA 3002PL)
oraz, tam gdzie ma to zastosowanie, zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie
i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 (zmienionego) Usługi
atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych, który został przyjęty uchwałą
Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (KSUA 3000 (Z)).
Poziom pewności uzyskany w ramach zlecenia dającego ograniczoną pewność jest znacząco niższy niż
w przypadku zlecenia dającego racjonalną pewność, ponieważ procedury wykonywane przez biegłego
rewidenta atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w ramach zlecenia dającego ograniczoną
pewność różnią się charakterem i czasem wykonania oraz mają węższy zakres niż w przypadku zlecenia
dającego racjonalną pewność.
Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego sprawozdania
Odpowiedzialność biegłego rewidenta atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Jesteśmy
niezależni od spółek Grupy Kapitałowej zgodnie Podręcznikiem Międzynarodowego kodeksu etyki zawodowych
księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów
Etycznych dla Księgowych (Kodeks IESBA) przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów jako
zasady etyki zawodowej biegłych rewidentów, które mają zastosowanie do usług atestacyjnych oraz z
wymogami niezależności określonymi w ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach
audytorskich oraz nadzorze publicznym (Ustawa o biegłych rewidentach) oraz w rozporządzeniu Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów
dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającym
decyzję Komisji 2005/909/WE (Rozporządzenie 537/2014). Ponadto wypełniliśmy nasze inne obowiązki
etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
Firma audytorska stosuje Ustawę o biegłych rewidentach oraz Krajowy Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu
Międzynarodowego Standardu Zarządzania Jakością (PL) 1 Zarządzanie jakością dla firm wykonujących
badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług atestacyjnych lub pokrewnych
przyjętym uchwałą Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, który wymaga, aby firma audytorska
zaprojektowała, wdrożyła i stosowała system zarządzania jakością obejmujący polityki lub procedury odnośnie
do zgodności z wymogami etycznymi, standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie wymogami
prawnymi i regulacyjnymi.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
3
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody są wystarczające i odpowiednie, aby zapewnić podstawę dla naszej
opinii z zastrzeżeniem z przeprowadzonej usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność.
Odpowiedzialność Kierownika Jednostki Dominującej i osób sprawujących nadzór za
Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju
Kierownik Jednostki Dominującej jest odpowiedzialny za:
sporządzenie Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnie z Rozdziałem 6c Ustawy
o rachunkowości, w tym ESRS,
przeprowadzenie Procesu oceny istotności zgodnie z ESRS,
sporządzenie Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnie z art. 8 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie
ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE)
2019/2088,
zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymywanie takiej kontroli wewnętrznej, którą uzna za niezbędną do
sporządzenia Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnie z Rozdziałem 6c Ustawy o
rachunkowości, w tym ESRS oraz art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone
inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088, która nie zawiera istotnych zniekształceń,
niezależenie od tego, czy zostały spowodowane oszustwem, czy błędem,
w tym Kierownik Jednostki Dominującej jest odpowiedzialny za opracowanie i wdrożenie Procesu oceny
istotności oraz za przedstawienie tego procesu w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Odpowiedzialność ta obejmuje m.in.:
zrozumienie kontekstu, w którym prowadzone są działania i relacje biznesowe Grupy Kapitałowej, a
także zrozumienie interesariuszy, na których Grupa Kapitałowa ma wpływ,
identyfikację faktycznego i potencjalnego wpływu (zarówno negatywnego, jak i pozytywnego)
związanego z kwestiami zrównoważonego rozwoju, a także ryzyk i szans, które wpływają lub można
racjonalnie oczekiwać, że wpłyną na sytuację finansową jednostki, wyniki finansowe, przepływy
pieniężne, dostęp do finansowania lub koszt kapitału w perspektywie krótko-, średnio- lub
długoterminowej,
ocenę istotności zidentyfikowanych wpływów, ryzyk i szans związanych z kwestiami zrównoważonego
rozwoju poprzez wybór i zastosowanie odpowiednich progów oraz
przyjęcie założeń, które są racjonalne w danych okolicznościach.
Kierownik Jednostki Dominującej jest odpowiedzialny także za wybór i stosowanie odpowiednich metod
raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju oraz ustalania szacunków lub sporządzania informacji
dotyczących przyszłości w poszczególnych ujawnieniach w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
które są racjonalne w danych okolicznościach. Osoby sprawujące nadzór są odpowiedzialne za nadzorowanie
procesu Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju Grupy Kapitałowej.
Nieodłączne ograniczenia przy sporządzaniu Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju oraz
pomiarze i ocenie zagadnień z nią związanych
Istnieją nieodłączne ograniczenia dotyczące pomiaru lub oceny Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
podlegającej atestacji dającej ograniczoną pewność, które zostały przedstawione poniżej.
Raportując informacje dotyczące przyszłości zgodnie z ESRS, Kierownik Jednostki Dominującej jest
zobowiązany do przygotowania informacji dotyczących przyszłości na podstawie ujawnionych założeń
dotyczących zdarzeń, które mogą wystąpić w przyszłości i możliwych przyszłych działań Grupy
Kapitałowej. Rzeczywisty wynik może być inny, ponieważ przewidywane zdarzenia często nie
następują zgodnie z oczekiwaniami.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
4
Określając ujawnienia w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju Kierownik Jednostki
Dominującej interpretuje niezdefiniowane pojęcia prawne i inne pojęcia, które mogą być
interpretowane w różny sposób, w tym w zakresie zgodności ich interpretacji z prawem, a zatem są
poddane niepewności.
W stosownych przypadkach, jak wskazano w ujawnieniach Grupy Kapitałowej dotyczących Ujawniania
informacji w odniesieniu do szczególnych okoliczności BP-2 oraz ESRS E1 Zmiana klimatu,
kwantyfikacja emisji gazów cieplarnianych podlega znacznej, nieodłącznej niepewności pomiaru
wynikającej zarówno z niepewności naukowej, jak i szacunku.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
Naszymi celami są zaplanowanie i wykonanie usługi atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
w taki sposób, aby uzyskać ograniczoną pewność, że Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju nie zawiera
istotnych zniekształceń niezależenie od tego, czy zostały spowodowane oszustwem, czy błędem i wydanie
sprawozdania z atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej ograniczoną pewność, które
zawiera naszą opinię. Zniekształcenia mogą wynikać z oszustwa lub błędu i są uznawane za istotne, jeśli
można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje użytkowników podjęte na
podstawie tej Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
W ramach usługi atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej ograniczoną pewność,
przeprowadzonej zgodnie z KSUA 3002PL, stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm
przez cały czas trwania usługi.
Nasza odpowiedzialność w odniesieniu do Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w związku
z Procesem oceny istotności obejmuje:
uzyskanie zrozumienia Procesu oceny istotności wyłącznie w celu oceny jego zgodności z ESRS,
a nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności tego procesu, w tym jego wyniku,
zaprojektowanie i wykonanie procedur w celu oceny, czy Proces oceny istotności jest zgodny z opisem
Procesu oceny istotności przedstawionym w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Nasze pozostałe obowiązki w odniesieniu do Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju obejmują:
uzyskanie zrozumienia środowiska kontroli jednostki, procesów i systemów informatycznych mających
znaczenie dla sporządzenia Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, ale nie obejmują oceny
zaprojektowania poszczególnych kontroli, ani uzyskania dowodów na ich wdrożenie lub testowania
skuteczności ich działania,
identyfikację ujawnień, w których mogą wystąpić istotne zniekształcenia, niezależenie od tego, czy
zostały spowodowane oszustwem, czy błędem,
zaprojektowanie i wykonanie procedur dotyczących ujawnień w Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju, w których mogą wystąpić istotne zniekształcenia. Ryzyko niewykrycia istotnego
zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest wyższe niż w przypadku zniekształcenia wynikającego
z błędu, ponieważ oszustwo może obejmować zmowę, fałszerstwo, celowe pominięcia, wprowadzenie
w błąd lub obejście kontroli wewnętrznej.
Nasza opinia dotycząca Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju nie odnosi się do innych informacji
towarzyszących Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i naszemu sprawozdaniu z atestacji, bądź je
zawierających, ani do informacji zawartych w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju niebędących
przedmiotem atestacji.
Podsumowanie wykonanych prac
Usługa atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej ograniczoną pewności polega na
wykonaniu procedur w celu uzyskania dowodów dotyczących Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
5
Rodzaj, rozłożenie w czasie i zakres wybranych procedur zależą od zawodowego osądu, w tym od identyfikacji
ujawnień w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, w przypadku których mogą wystąpić istotne
zniekształcenia, niezależnie od tego, czy zostały spowodowane oszustwem, czy błędem.
Podczas przeprowadzania naszej usługi atestacji Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej
ograniczoną pewność przeprowadziliśmy następujące procedury:
uzyskaliśmy zrozumienie Procesu oceny istotności poprzez:
o skierowanie zapytań w celu zrozumienia źródeł informacji wykorzystywanych przez
Kierownika Jednostki Dominującej, takich jak zaangażowanie interesariuszy, plany
biznesowe i dokumenty strategiczne,
o zapoznanie się z przekazaną nam dokumentacją w tym zakresie,
sprawdziliśmy, czy wyniki Procesu oceny istotności zostały prawidłowo ujęte w Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju,
uzyskaliśmy zrozumienie procesu sporządzania Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
poprzez zrozumienie środowiska kontroli, procesów i systemu informacyjnego Grupy Kapitałowej,
które są istotne dla sporządzenia Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, ale nie w celu
wyrażenia opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej,
oceniliśmy, czy informacje zidentyfikowane w Procesie oceny istotności są ujawnione w
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
oceniliśmy, czy struktura i prezentacja Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jest zgodna
z ESRS,
skierowaliśmy zapytania do pracowników Spółki Dominującej odpowiedzialnych za przygotowywanie
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju oraz przeprowadziliśmy procedury analityczne na
wybranych informacjach w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
wykonaliśmy procedury wiarygodności na wybranych informacjach Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju,
tam gdzie to zasadne, porównaliśmy ujawnienia w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
z odpowiadającymi im ujawnieniami w innych elementach raportu rocznego Grupy Kapitałowej (w tym
z jednostkowym sprawozdaniem finansowym i skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym),
dokonaliśmy oceny metod, założeń i danych użytych do opracowania szacunków i danych
dotyczących przyszłości,
dokonaliśmy analizy spełniania minimalnych gwarancji przez analizę dowodów dotyczących metod
i założeń wykorzystanych do oceny zgodności działalności z minimalnymi gwarancjami,
uzyskaliśmy zrozumienie procesu Spółki Dominującej dotyczącego identyfikacji działalności
gospodarczej kwalifikującej się do taksonomii i zgodnej z taksonomią oraz odpowiednich ujawnień
w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Renata Art-Franke
Biegła Rewident nr 10320
Kluczowa biegła rewident atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
przeprowadzająca atestację w imieniu
Grant Thornton Polska Prosta spółka akcyjna,
Poznań, ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E, firma audytorska nr 4055
Poznań, 30 kwietnia 2025 roku.