Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Najnowsze wiadomości

Ani jeden reprezentant polskich instytucji naukowych nie znalazł się na liście najczęściej cytowanych naukowców świata 2025 roku. W raporcie Highly Cited Researchers 2025 dominują badacze z USA, Chin i Wlk. Brytanii, ale są też ci z dużo mniejszych od Polski: Luksemburga, Islandii, Estonii, Litwy czy Kataru.

W najbliższych latach system szkolnictwa wyższego „będzie dryfował” – ocenił w rozmowie z PAP prof. Dominik Antonowicz z UMK w Toruniu, zajmujący się badaniem globalnych trendów w zarządzaniu szkolnictwem wyższym i nauką. Do problemów zaliczył niedofinansowanie, kupowanie publikacji i skandale na uczelniach.

Obowiązek wydawania e-dyplomów ukończenia szkół wyższych od 1 stycznia 2027 r. i dostęp do e-dyplomu przez aplikację mObywatel – zakłada nowelizacja kilku ustaw, m.in. Prawa oświatowego. W piątek Sejm uchwalił ustawę z drobnymi poprawkami biura legislacyjnego.

Projekt „Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego w Polsce do 2035 r.”, zaprezentowany w resorcie nauki, zakłada m.in. podnoszenie jakości kształcenia i tworzenie uczelni przyjaznych studentom i pracownikom. Ministerstwo chce, by ostateczna wersja strategii powstała we współpracy z całym środowiskiem akademickim.

Naukowcy na uczelniach, zwłaszcza w trakcie robienia doktoratu, słabo zarabiają, w związku z czym na uczelniach powstaje luka pokoleniowa. Szczególnie widać to w informatyce ze względu na duże dysproporcje wynagrodzeń między uczelniami a przemysłem - zwraca uwagę dyrektor Instytutu Badawczego IDEAS prof. Piotr Sankowski.

Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek podczas wizyty w Szczecinie zapowiedział „przesunięcia” w budżecie państwa na 2026 r., zwiększające nakłady na naukę. Politycy Lewicy proponują m.in., by z 200 mld zł na zbrojenia 1 proc. wykorzystać na badania i rozwój.

Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN znalazło się w tragicznej sytuacji finansowej. Ma to związek z koniecznością zapłaty ok. 4 mln zł odszkodowania za bezumowne korzystanie z działki, na której znajduje się instytut. Resort nauki wskazuje, że nie może przejmować zobowiązań cywilnoprawnych instytutów.

Wiceminister nauki prof. Marek Gzik podał PAP, że wypracowanie nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce to kwestia następnego roku akademickiego. Wśród priorytetów na ten rok wymienił z kolei nowe zasady ewaluacji i nowelę ustawy o PAN.

Minister nauki Marcin Kulasek wystosował oficjalny apel do Europejskiego Banku Centralnego (EBC) w sprawie uwzględnienia polskiego zapisu imienia i nazwiska Marii Skłodowskiej-Curie, na nowej serii banknotów euro - poinformował we wtorek resort nauki.

Tegoroczna rekrutacja na uczelnie dobiega końca. Wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Maria Mrówczyńska wśród wyzwań w obszarze szkolnictwa wyższego wymienia znaczącą liczbę rezygnacji studentów w trakcie pierwszego roku oraz małe zainteresowanie studiami drugiego stopnia.

O zachowanie odrębności Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – w obliczu doniesień o możliwym połączeniu resortu z innym w ramach rekonstrukcji rządu – zaapelowali w liście do premiera przedstawiciele świata naukowego i akademickiego. Rzecznik rządu zapewnił we wtorek, że list dotrze do premiera.

Inicjatywę utworzenia trzech nowych instytutów Polskiej Akademii Nauk przestawi niebawem ministrowi nauki prezes PAN. Wszystkie otrzymały pozytywne opinie powołanych w tej sprawie zespołów doradczych. Negatywnie wypowiada się reprezentacja dyrektorów. Kwestia finansowania pozostaje otwarta.

Po zakończeniu wojny w Ukrainie Polska będzie mogła przekierować na naukę część środków, które teraz wydaje na obronność - powiedział w piątek w Brukseli minister nauki Marcin Kulasek. Polska na badania wydaje jedynie 1,5 proc. PKB, dwa razy mniej niż unijny cel 3 proc.

Jednostki szkolnictwa wyższego, np. uczelnie i instytuty naukowe, będą musiały zgłaszać do systemu POL-on tylko inwestycje powyżej 100 tys. zł, a nie jak dotychczas wszystkie. Takie ograniczające biurokrację rozwiązanie zaproponował resort nauki w projekcie noweli ustawy o szkolnictwie wyższym.

Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek zapowiedział we wtorek wspólne działania ministerstwa i środowiska akademickiego nad aktualizacją zasad ochrony uczelni. Podkreślił, że będą one uwzględniać autonomię i otwartość uczelni wyższych.

Europa ma wszelkie zasoby, by stać się światowym liderem innowacji, ale potrzebuje odwagi, jedności i determinacji – oświadczył we wtorek w Warszawie minister nauki Marcin Kulasek podczas konferencji "EU Innovation Journey'25".

Musimy podnieść bezpieczeństwo na uczelniach; prace rozpoczniemy wspólnie ze środowiskiem - przekazał w czwartek minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek. Rektor UW prof. Alojzy Nowak zapowiedział powołanie wspólnie z KRASP komisji, która zajmie się przygotowaniem zmian.

Rząd chce pobudzić innowacje, których słabość jest w Polsce kulą u nogi rozwoju gospodarczego. Specjalny zespół zajmie się naprawą sytuacji - poinformowała w środowym wydaniu "Rzeczpospolita".

- Finansowanie polskiej nauki wymaga zmian, ale do tego potrzeba politycznej woli i odwagi - ocenia prof. dr hab. Grzegorz Mazurek, rektor Akademii Leona Koźmińskiego. Wśród propozycji wymienia stworzenie systemu zachęt dla biznesu do inwestowania w naukę i edukację, wyznaczenie strategicznych obszarów badań, na które będą trafiały fundusze, czy rozliczanie instytucji naukowych z wykorzystania publicznych pieniędzy.